اعلام تشنگی ۱۰۰درصدی گاوخونی در روز جهانی تالاب‌ها
۱۴۰۱ بهمن ۱۳, پنجشنبه
حسین اکبری، معاون اداره کل حفاظت محیط زیست استان اصفهان می‌گوید، تالاب گاوخونی که در جنوب شرقی این استان واقع است در حال حاضر با خشکی "۹۹ تا ۱۰۰درصدی" مواجه است.
او حیات گاوخونی را ۱۰۰درصد به حیات زایندهرود وابسته می‌داند و می‌گوید: «فقط بخشی از نیمه شمالی آن در لایه‌های زیرین مرطوب است، چون حقابه‌ای دریافت نکرده و بارندگی قابل توجهی نیز در منطقه رخ نداده است.»
اکبری روز پنجشنبه ۱۳ بهمن (۲ فوریه) در گفت‌وگو با ایسنا وضعیت این تالاب را بحرانی توصیف کرد و گفت: «گاوخونی در پائین‌ترین نقطه حوضه آبریز زایندهرود واقع شده و طی تقریبا ۲۰ سال اخیر، حقابه واقعی دریافت نکرده است.»
به گفته او خشکی زایندهرود خشکی ۱۰۰درصدی گاوخونی را در پی دارد، چرا که این تالاب آورده دیگری از نظر جریان‌های سطحی به غیر از این رودخانه ندارد.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
در نیمه دوم سال ۱۳۹۸ مقدار مختصری آب به تالاب رفته ولی چون مطابق نیازهایش نبود، به گفته اکبری، می‌توان گفت که این تالاب هیچ حقابه‌ای دریافت نکرده است.
طبق مطالعات دانشگاهی حقابه گاوخونی ۱۷۶ میلیون متر مکعب در سال محاسبه شده که چون از این مقدار هیچ حقابه‌ای به تالاب گاوخونی نرسیده، تالاب هر چه بیش‌تر به سمت خشکی ۱۰۰درصدی و کامل پیش رفته است.
او با اشاره به این که "به‌طور میانگین بین ۱۰۰ تا ۲۵۰ میلی‌متر بر ثانیه نیز پساب و آب‌های کشاورزی به تالاب رسیده" این مقدار آب‌رسانی را در بهبود وضعیت تالاب بی‌نتیجه و حداقلی دانسته است.
اکبری احیای زایندهرود و تالاب گاوخونی را مطالبه‌ای عمومی دانسته و ابراز امیدواری کرده که طرح جامع احیای زایندهرود که پیش‌نویس آن در حال آماده شدن است، بتواند راهگشایی در حل این بحران باشد.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
به گفته او حتی تشدید بارندگی نیز تشنگی گاوخونی را رفع نمی‌کند. او در این بار تصریح می‌کند: «در گذشته که بارندگی‌ها شدید می‌شد از طریق یک رودخانه سطحی و خشکی که در استان فارس وجود دارد سیل از سمت جنوب تالاب به گاوخونی می‌آمد، اما به تدریج بر اثر خشکسالی و احداث سد ایزدخواست و برداشت‌های در مسیر، دریافت قابل توجهی از این طریق نیز برای تالاب وجود ندارد.»
سدسازی‌های متعدد و بی‌رویه همان پدیده‌ای است که کارشناسان محیط زیست از آن به عنوان "بلای" جان تالاب‌ها یاد می‌کنند.
محمد درویش، کارشناس محیط زیست در پستی که ۱۱ بهمن (۳۱ ژانویه) در حساب کاربری خود در تلگرام منتشر کرده با اشاره به "تیر خلاص" سدسازی‌ها به تالاب‌های ایران می‌نویسد: «بلایی که سر آلماگل، آلاگل و آجی‌گل آمده، همان بلایی است که پیش‌تر وزارت نیرو بر سر دریاچه ارومیه، هورالعظیم، بختگان، طشک و کم‌جان، تالاب گاوخونی، جازموریان و ده‌ها تالاب ارزشمند دیگر ایران با احداث سد و انحراف مسیر رودخانه‌ها آورده است.»
او ادامه می‌دهد: «شگفتا که آن وقت آقایان گیر می‌دهند به ترکیه و افغانستان که چرا روی ارس و هیرمند سد می‌سازید؟ اگر سدسازی خوب است که شما ادعایش را دارید، چرا پس نگران عقوبت سدسازی‌ها در ترکیه و افغانستان برای ایران هستید؟!»
تالاب گاوخونی از تالاب‌های مهم ایران است. خشک شدن این تالاب علاوه بر پیامدهای سنگین زیست‌محیطی خطر تبدیل شدن آن به کانون گرد و غبار را در پی دارد.
مهدی طغیانی، نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی چند ماه پیش در دیدار از این تالاب با اشاره به ضرورت ارائه حقابه آن گفت، در صورت ادامه وضعیت موجود گاوخونی به کانون ذرات گرد و غبارتبدیل شده و چهار استان اصفهان، قم، یزد و سمنان به دلیل وجود فلزات سنگین و سرطان‌زا بودن این ذرات با تهدیدی بسیار جدی روبرو خواهند شد.
او افزود: «اهمیت محیط زیست با آب شرب مردم فرقی ندارد زیرا هر دو حیات‌بخش است، حقابه محیط زیست حوضه زایندهرود و گاوخونی، کم یا زیاد باید داده شود نه اینکه آب را از محل سد "چم آسمان" رها کنند.»