1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

خیزش مردمی ۱۴۰۱؛ بر معترضان ترکمن چه رفته است؟

۱۴۰۱ آذر ۸, سه‌شنبه

بیش از دو ماه از آغاز اعتراضات سراسری در ایران علیه جمهوری اسلامی می‌گذرد. از زمان شروع این اعتراضات بسیاری از کنشگران مدنی و معترضان بازداشت شده‌اند. دانیال بابایانی از سرکوب و بازداشت‌ها در استان گلستان گزارش می‌دهد.

https://p.dw.com/p/4KCvr
صحنه‌ای از اعتراضات مردمی در گنبدکاووس در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱
صحنه‌ای از اعتراضات مردمی در گنبدکاووس در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱عکس: UGC

هم‌زمان با گسترش اعتراضات در سراسر ایران، ۳۰ شهریورماه اولین هسته اعتراضات در شهرستان گنبدکاووس در استان گلستان شکل گرفت؛ ساعاتی بعد دامنه این اعتراضات به شهرهای گرگان و علی‌آباد کتول رسید.

معترضان با بستن خیابان‌های شهر علیه تمامیت نظام شعار دادند. با گسترش اعتراضات و فضای ناآرام در شهرهای استان گلستان، اینترنت با کندی شدید روبه‌رو شد.

نیروهای انتظامی با همکاری نهادهای امنیتی دست به سرکوب معترضان زدند. ویدئوهای منتشرشده نشان می‌دهد که نیروهای امنیتی پس از بازداشت معترضان در گنبدکاووس برای جابه‌جایی تظاهرکنندگان به کلانتری از آمبولانس بیمارستان استفاده کرده‌اند.

فعالان مدنی گزارش می‌دهند که طی این اعتراضات دست‌کم ۱۰۰ شهروند در گنبدکاووس بازداشت شده‌اند.

دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید

علی‌محمد زنگانه، استاندار استان گلستان، می‌گوید در این اعتراضات حدود ۷۰ نفر از نیروهای نظامی، انتظامی، بسیجی و امنیتی این استان زخمی شده‌اند.

احضار و بازداشت شهروندخبرنگار‌ها

پس از سرکوب اعتراضات مردمی در اواخر شهریورماه امسال، نیروهای امنیتی ده‌ها تن از فعالان مجازی ترکمن را احضار کردند.

بسیاری از شهروندخبرنگارهایی که اخبار اعتراضات را در اینستاگرام پوشش می‌دادند، توسط نهادهای امنیتی احضار و صفحات پرمخاطب آنان نیز از دسترس خارج شدند.

مسعود بدراقی و صالح راهبی از جمله شهروندخبرنگارانی بودند که صفحه اینستاگرام‌شان توسط نهادهای امنیتی مسدود شد.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

برخی از نهادهای حقوق بشری شمار صفحات مسدودشده در اعتراضات گلستان را بیش از ۱۰ صفحه عنوان کردند.

تأیید بازداشت دانش‌آموزان ترکمن

در ادامه بازداشت و سرکوب معترضان، شماری از دانش‌آموزان نیز دستگیر شده‌اند. بازداشت این دانش‌آموزان توسط مدیران مدارس در آق‌قلا و گنبدکاووس صورت گرفته است.

حضور نیروهای امنیتی برای مقابله با اعتراضات مردمی در گنبدکاووس در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱
حضور نیروهای امنیتی برای مقابله با اعتراضات مردمی در گنبدکاووس در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱عکس: UGC

ویدئوهای منتشرشده نشان می‌دهد که دانش‌آموزان در اعتراض به وضعیت خفقان و قتل مهسا امینی توسط پلیس اخلاق، شعارهای اعتراضی علیه سران نظام می‌دهند.

امان‌قلیچ شادمهر، نماینده گنبدکاووس در مجلس شورای اسلامی و عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز در گفت‌وگو با وبسایت "دیده‌بان" بازداشت دانش‌آموزان را تایید کرد.

شادمهر با بیان اینکه این کودکان به زندان منتقل نشده و در کانون اصلاح و تربیت نگهداری می‌شوند، ادعا کرد که رفتار مسئولان جمهوری اسلامی با دانش‌آموزان معترض همراه با "رافت و مهربانی" بوده است.

گسترش شعارنویسی در شهرهای ترکمن‌نشین

پس از احضار و بازداشت‌های گسترده معترضان ترکمن، به‌رغم افزایش فضای امنیتی در استان گلستان، شعارنویسی در سطح شهرها افزایش پیدا کرد.

شهروندان معترض با دیوارنویسی در مکان‌های عمومی و دولتی، با نوشتن شعارهای اعتراضی علیه علی‌خامنه‌ای، رهبر جمهوری‌اسلامی و یادآوری قتل مهسا امینی، فضای شهرها را دگرگون کردند.

به‌دنبال گسترش دیوارنویسی، سازمان اطلاعات سپاه نینوا استان گلستان اعلام کرد که تاکنون ۲۳ شعارنویس را بازداشت کرده است.

همچنین با آغاز آبان‌ماه، برخی از دانشجویان در گنبد و گرگان دست به اعتراض زدند. دانشجویان در این تجمعات، همبستگی خود را با جان‌باختگان و سایر معترضان در سراسر ایران اعلام کردند.

برخی از معترضان ترکمن نیز در شهرستان گنبدکاووس و آق‌قلا، بنرهای قاسم سلیمانی و علی خامنه‌ای را آتش زدند.

صحنه‌ای از اعتراضات مردمی در گنبدکاووس در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱
صحنه‌ای از اعتراضات مردمی در گنبدکاووس در روز ۳۰ شهریور ۱۴۰۱عکس: UGC

حمایت سردار آزمون از اعتراضات و جان‌باختن یک معترض ترکمن

از آغاز اعتراضات مردمی در ترکمن‌صحرا، سردار آزمون، بازیکن ترکمن تیم ملی فوتبال ایران و باشگاه بایرلورکوزن آلمان، در استوری‌های اینستاگرامی، بارها از جنبش مردمی علیه تمامیت جمهوری اسلامی حمایت کرد.

او در یکی از استوری‌‌های اینستاگرامی خود قبل از مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ قطر نوشت: «به‌خاطر قانون تیم ملی تا الان نتونستیم چیزی بگیم تا اردو تمام شه ولی دیگه طاقت نیاوردم، تهش می‌شه خط خوردن از تیم ملی که فدای یک تار موی زنان ایرانی. شرم بر شما که آدم‌ها را به‌راحتی می‌کشید. زنده‌باد زنان ایرانی.»

همچنین در زمان اعتراضات سراسری در ایران، سردار آزمون با گذاشتن کامنتی با علامت پیروزی زیر پست اینستاگرامی حامد اسماعیلیون، از کارزار اخراج سفرای جمهوری اسلامی حمایت کرد.

تارنگاه توهرا، فعالان حقوق بشر ترکمن‌صحرا، اعلام کرد که یک معترض ترکمن به نام "نوید بادپا" طی اعتراضات مردمی در دوم آبان‌ماه جان باخته است.

پیکر نوید بادپا که متولد سال ۱۳۷۸ و دانشجوی رشته اتاق عمل دانشگاه شهر ورامین بوده، پس از چند روز به خانواده او تحویل داده شده و در روستای پدری وی در سکوت کامل دفن شده است.

اگرچه حکومت ایران کشته شدن نوید بادپا را نپذیرفت و با اخذ اعترافات اجباری از خانواده‌اش، مرگ او را حادثه رانندگی اعلام کرد، با این‌حال انتشار خبر کشته شدن این معترض ترکمن با اعتراض سردار آزمون همراه شد.

آزمون با انتشار تصویری از جوان معترض کشته‌شده در استوری اینستاگرامی خود نوشت: «اگر من راجع به نوید حرفی نزنم، یعنی خیانت کردم به ترکمن‌های خودم. یعنی خیانت کردم به ترکمن‌صحرایی که در آن بزرگ شدم.»

این بازیکن تیم ملی در ادامه با بیان اینکه ناراحت و غمگین است، اضافه کرد: «این رسمش نیست جوان‌ها پرپر بشن. چون خودم هم جوانم. تسلیت می‌گم به شهرم و ایرانم.»

بازداشت گسترده فعالان مدنی

یوسف دردیانی، سخنگوی توهرا، فعالان حقوق بشر ترکمن‌صحرا که وقایع اخیر را از نزدیک دنبال کرده است، می‌گوید مطابق اطلاعاتی که سازمان حقوق بشری آن‌ها جمع‌آوری کرده، نیروهای امنیتی طی هفته‌های گذشته به صورت هماهنگ دست‌کم ۳۰ شهروند را در استان گلستان بازداشت کرده‌اند.

این فعال حقوق‌بشر ترکمن ضمن ابراز نگرانی از وضعیت بازداشت‌شدگان و پرونده‌سازی علیه آنان می‌گوید:‌ «تا‌کنون از وضعیت مهربان سلاق، ناصر توسلی و دانیال قزلجایی اطلاعی در دست نیست. علی بای و رضا منتظری که در شهر رامیان بازداشت شد هم‌اکنون در زندان گنبد نگهداری می‌شوند. همچنین برای ماریا طلعتی ۳۲ ساله نیز پرونده‌سازی سنگین شده و برای او اتهام تبلیغ علیه نظام و اقدام علیه امنیت ملی زده‌اند که آزادی همه این افراد با مخالفت شدید نهادهای امنیتی و قضایی روبه‌رو می‌شود.»

یوسف دردیانی همچنین از بازداشت یک روحانی ترکمن به نام "حنیف آخوند فروزش" خبر می‌دهد که پس از اتمام تحصیلات دانشگاهی‌اش در عربستان سعودی، هنگام بازگشت به منزل بازداشت شده است. این روحانی بازداشت‌شده فرزند شیخ طه فروزش از روحانیون سرشناس ترکمن و مخالف حاکمیت جمهوری اسلامی است که چندی پیش بر اثر بیماری درگذشت.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه

نمایش مطالب بیشتر