به گزارش مرکز آمار ایران، اقتصاد کشور در ۹ ماه نخست سال ۱۳۹۶ با احتساب نفت ۴/۴ درصد و بدون در نظر گرفتن نفت ۷/ ۴ درصد نسبت به دوره زمانی مشابه در سال گذشته رشد کرده است.
برمبنای این گزارش در ۹ ماه نخست سال جاری خورشیدی رشته فعالیت‌های گروه کشاورزی یک درصد، گروه صنعت ۱/ ۳ درصد و گروه خدمات ۷ درصد نسبت به دوره زمانی مشابه سال قبل رشد داشته است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
افزایش روز‌افزون فقر
گزارش مرکز آمار ایران در باره رشد اقتصادی ۴/۴ درصد ایران در ۹ ماه نخست سال جاری ۱۳۹۶ در حالی است که گزارشهای نگران کننده‌ای در باره شهروندانی که زیر خط فقر زندگی می‌کنند، همواره افزایش می‌یابد.
شهاب نادری، نماینده مردم اورامانات در مجلس ایران، روز یکشنبه (۲۰ اسفند) در نشست علنی در موافقت با استیضاح علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت نتیجه عملکرد ۶ ساله وزارت تعاون، کار و رفاع اجتماعی این است که "۸۰ درصد از جامعه ایران زیر خط فقر هستند."
نادری تخلفات گسترده در مجموعه وزارت تعاون و رفاه اجتماعی، "سوء مدیریت به واسطه انتصابات افراد ناشایست و ناکارآمد و غیرتخصصی" و همچنین "عدم کارآمدی و پایین بودن نرخ بازده سرمایه‌گذاری" را نتیجه عملکرد شش‌ساله این وزرات خانه دانست.
بیشتر بخوانید: «مسئول وجود دو میلیون گرسنه در ایران کل حاکمیت است»
نادری که عضو کمیسیون اقتصادی مجلس است، در ادامه گفت معاون وزارت رفاه با اعلام مصنوعی خط فقر به ۷۰۰ هزار تومان، کوشیده است وجهه وزیر این وزارت خانه را بالا ببرد، "این در حالی است که از نظر کارشناسان، خط فقر دو و نیم میلیون تومان است."
نماینده مردم اورامانات در پایان با اشاره به تظاهرات اعتراضی مردم در دی ماه سال جاری هشدار داد که "امروز وجود جوان بیکار مشکل امنیتی به بار می‌آورد و جوان بیکار در تهران آسیب اجتماعی به دنبال دارد."
خطر وقوع ناآرامی‌های شدیدتر
مسعود نیلی، دستیار اقتصادی حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، درگفت‌و‌گو با روزنامه ایران به لزوم نجات اقتصاد کشور از راه "نوسازی اعتماد عمومی" اشاره کرد و نسبت به خطر وقوع ناآرامی‌هایی شدیدتر از اعتراضات دی‌ماه هشدار داد.
بیشتر بخوانید: نگرانی مقامات ایران از "فقری که به کفر می‌انجامد"
نیلی در تشریح چالش‌ها و چشم‌انداز اقتصاد ایران گفت: «بهبودهای قابل توجهی در شاخص‌های اقتصادی اتفاق افتاده؛ این بهبودها نسبت به شرایط وخیم گذشته، مطلوب است اما با انتظار مردم فاصله زیادی دارد.»
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
تنها جایی که رهبر جمهوری اسلامی "اشتباهی" را پذیرفته، سیاست کنترل جمعیت در دهه ۱۳۷۰ و ۱۳۸۰ شمسی است. او با استغفار از این رویکرد، در بهار ۱۳۹۳ از قوای سه گانه و زیرمجموعه‌های آنها خواست به قصد رشد "اقتدار ملی" برای افزایش نرخ رشد جمعیت بکوشند. با وجود تغییر یکشبه برنامه‌های دولتی تنظیم خانواده، منحنی تولد طبق انتظار بالا نرفت. در مقابل، هشدارها نسبت به منحنی سنی جمعیت ایران رساتر می‌شود.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
تا میانه دهه ۱۳۸۰ شمسی که هفتاد درصد جمعیت ایران زیر ۳۰ سال سن داشت، رسانه‌ها از چهل و چند ساله‌ها باعنوان پیرمرد و پیرزن یاد می‌کردند. تعریف جهانی سالمند، فرد بالای ۶۰سال است و بر این اساس، تعداد سالمندان در ایران ۷میلیون و ۴۰۰هزار نفر اعلام می‌شود. طبق آمار وزارت بهداشت، ۱۷درصد این افراد بدون هرگونه درآمد و حمایت مالی زندگی می‌کنند؛ ۲۷درصد بیکارند یا حقوق بازنشستگی ندارند.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
۹درصد سالمندان ایران تنها زندگی می‌کنند. ۵۲درصدشان از احساس تنهایی رنج می‌برند و فقط ۳۲درصد آنها از وضعیت اقتصادی خودشان رضایت دارند. رئیس سابق دبیرخانه شورای ملی سالمندان ایران می‌گوید یک میلیون و ۸۰۰ هزار سالمند در كشور از هیچ نوع پوشش دستگاه‌های حمایتی و صندوق‌های بازنشستگی برخوردار نیستند.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
رسانه‌ها و محافل کارشناسی نسبت به گسترش دامنه سالمندی هشدار می‌دهند. دامنه سالمندی یعنی وقتی که ۱۵ درصد جمعیت کشور ۶۰ تا ۶۵ ساله باشند. این هشدارها در حالی است که هیچ تجربه‌ای در ایران برای مواجهه مدیریت شده با چنین پدیده‌ای وجود ندارد. نه در ساختارها، نه در آمادگی بیمه‌ها، نهادها، مراکز نگاهداری و رسیدگی، شهرسازی و نه در مناسبات انسانی درون خانوادگی.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
جامعه‌شناسان نسبت به جابه‌جایی "ارزش‌ها" در جامعه متحول ایرانی هشدار می‌دهند؛ همان ارزش‌هایی که مراقبت از سالخوردگان را به نسل جوان‌تر واگذار می‌کرد و "احترام به حرمت بزرگ‌ترها" را وظیفه‌ای اخلاقی می‌دانست. حالا با تغییر سبک زندگی، جوان‌ها چنین بار نمی‌آیند تا "عصای دست پدر و مادر و سالخوردگان" باشند. خارج از خانواده هم سازوکاری برای تامین منزلت انسانی و اجتماعی سالمندان دیده نمی‌شود.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
سرپرست دانشگاه علوم پزشکی مازندران با نظر به پیش‌بینی‌های متکی بر سرشماری سال ۱۳۹۵ می‌گوید، در سال ۲۰۵۰، درصد جمعیت سالمند ایران از میانگین جهان و آسیا بیشتر می‌شود و از هر سه نفر یک نفر سالمند خواهد بود. عباس موسوی ابراز امیدواری کرده که کیفیت زندگی سالمندان با ارتقای زیرساخت‌ها و خدمات به شکل مطلوب توسعه یابد و ایجاد نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت مورد توجه قرار گیرد.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
خانه سالمندان هنوز در ایران تابو و به منزله "طردشدگی" و "بی‌کسی" است. در کهریزک که یکی از قدیمی‌ترین مراکز مردم‌نهاد برای مراقبت از سالخوردگان است، "فقر و بی‌کسی" معیار پذیرش معرفی می‌شود. محمدرضا صوفی‌نژاد، مدیر آسایشگاه خیریه کهریزک می‌گوید سیاست‌گذاری کلان کشور باید مولفه‌های مختلفی در این زمینه را لحاظ کند، زیرا صرفا نمی‌توان آسایشگاه ساخت.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
مدیر کهریزک جدا کردن سالمند از خانواده را مرگ تدریجی خوانده و گفته که بهترین آسایشگاه‌ها از بدترین خانه‌ها بدتر است. صداوسیما، مدارس و رسانه‌ها نقشی در تبادل آگاهی پیرامون چالش‌های سالمندی ندارند.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
۷۰ درصد سالمندان کشور بیمه تکمیلی ندارند. این در حالی است که بیماری‌های مفصلی، مشکلات کلیوی و عروقی و ضعف بینایی و شنوایی از جمله بیماری‌های رایج در دوران سالمندی یا سالخوردگی هستند و درمان بسیاری از آنها به صورت سرپایی میسر نیست.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
بیش از نیمی از زنان سالمند و حدود یک چهارم مردان سالمند از نظر اقتصادی به اطرافیان خود متکی هستند. تعداد زیادی از آنها زیر پوشش هیچ بیمه‌ای قرار ندارند و اگر هم دارند، خدماتی چون توانبخشی، مراقبت در منزل یا مراقبت‌های آسایشگاهی دریافت نمی‌کنند.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
کارشناسان می‌گویند فضاهای شهری در ایران سالمندان را خانه‌نشین کرده است. سالمندان در بهترین حالت در پارک‌ها جمع می‌شوند و گپ می‌زنند. در حوزه خدمات داوطلبانه، عام‌المنفعه و فعالیت‌های اجتماعی از نیرو یا تجربه و دانش آنها استفاده نمی‌شود. فعالیت‌های محدود در این عرصه، ناشی از ابتکار و ارتباط‌های شخصی سالمندان است، نه مبتنی بر طرح‌ریزی کلان و فرهنگ سازی حمایت شده.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
بیمه پایه در برگیرنده خدمات پایه پزشکی اعم از معاینه، تشخیص و درمان بیماری‌هاست و بیمه تکمیلی شامل خدمات پاراکلینیکی، آزمایشگاهی، عمل جراحی و خدمات مربوط به بستری شدن در بیمارستان می‌شود. معاون توانبخشی سازمان بهزیستی می‌گوید اگر وضع اقتصادی سالمند خراب باشد و با بازنشسته شدن امید به زندگی نداشته باشد و از چند نوع بیماری رنج ببرد، جمعیتی خواهیم داشت که مفید نیست و نمی‌دانیم با آن چه کنیم.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
کارشناسان امور شهری نیز یادآوری می‌کنند که سالمندان شرایط مشارکت در جامعه را ندارند. از جمله آن که خیابان و اماکن عمومی و پارک‌ها مناسب‌سازی نشده‌اند. به اندازه کافی سرویس بهداشتی در سطح شهر نیست، استفاده از مترو و اتوبوس دشوار است، کوچه‌ها ناهموارند.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
كارگری و دست‌فروشی پیرمرد‌ان و پیرزنان به ویژه در تهران و شهرهای بزرگ صحنه‌ای آشناست. شورای ملی سالمندان ایران اعلام کرده که حدود یک‌سوم سالخوردگان کشور از فقیرترین قشرهای جامعه هستند.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
گرچه پیرم دل جوانی می‌کند... حتی اسباب تفریح و شادی در آسایشگاه‌های سالمندی را ابتکارهای مردمی فراهم می‌آورند. یک گروه موسیقی به نام "ترنم" در سال ۱۳۹۴ با رفتن به خانه‌های سالمندان، لحظاتی از شوق زندگی را آفرید.
-
سالمندی در ایران؛ فصل فراغت یا انباشت مشکلات؟
حس بطالت و عزلت در بازنشستگی، مشکلات مالی، غم از دست دادن شریک زندگی و پراکنده شدن اعضای خانواده، ضریب افسردگی نزد سالخوردگان را بالا می‌برد. سالمندی فصل انباشت مشکلات است یا دوران آرامش، میوه‌چینی از باغ زندگی و انتقال تجربه به نسل‌های بعدی؟
نویسنده: مهیندخت مصباح
او هشدار داد که تظاهرات مردم در دی ماه سال جاری ۱۳۹۶هشداری بزرگ بود که ممکن است با ابعاد وسیع‌تری بار دیگر رخ دهد. او گفت: «اگر همین‌طور ادامه دهیم و در همین روند پیش برویم، در معرض خطر خواهیم بود و این امکان وجود دارد که "دفعه بعد فرصتی در اختیار شما نباشد.»
دستیار اقتصادی رئیس جمهوری ایران شرایط کشور را بسیار ناگوار دانست: «امروز کشور مانند مریضی است که در حالت بد در بیمارستان قرار گرفته اما هم بستگان با هم و هم پزشکان با هم درگیرند.»
بیشتر بخوانید: حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۵، کمتر از خط فقر
نیلی خواستار بازسازی امید و اعتماد مردم به آینده از راه آغاز "گفت‌وگوی ملی" شد؛ گفت‌وگوی که می‌تواند نقطه آغازش اقتصاد باشد. او ایران را به یک کشتی شبیه کرد که گروه‌های مختلف حاکمیت در آن نشسته‌اند و هشدار داد: «همه در یک کشتی نشسته‌ایم و اگر این کشتی غرق شود، همه ضرر می‌کنند.»
