گابریل گارسیا مارکز، نامدارترین نویسنده جهان درگذشت
۱۳۹۳ فروردین ۲۹, جمعهگابریل گارسیا مارکز از چند سال پیش با بیماری سرطان دست و پنجه نرم میکرد. او در اوایل ماه آوریل (فروردین) چند روزی در بیمارستان بستری شد اما حال او بهبود زیادی پیدا نکرد. مارکز سرانجام پنجشنبه شب (۱۷ آوریل/ ۲۸ فروردین) در سن ۸۷ سالگی در خانهاش در شهر مکزیکوسیتی چشم از جهان فروبست.
گابریل گارسیا مارکز که در ۶ مارس ۱۹۲۷ در کلمبیا دنیا آمد، در وطن خود به عنوان گزارشگر و روزنامهنگاری زبردست شناخته شده بود، اما در سال ۱۹۶۷ و با انتشار رمانی به نام "صد سال تنهایی" بود که به سرعت در سراسر جهان به شهرت رسید.
این رمان زیبا و اعجابانگیز به دهها زبان ترجمه شد، در میلیونها نسخه به فروش رفت و سرانجام در سال ۱۹۸۲ برای مارکز جایزه ادبی نوبل را به ارمغان آورد.
پس از "صد سال تنهایی" مارکز رمانها و داستانهای بسیاری منتشر کرد. شاید یکی از بهترین کارهای بعدی او "عشق در سالهای وبا" بوده است. از مارکز مقالات و گزارشهای ژورنالیستی زیادی منتشر شده است.
مارکز به قاره پرالتهاب آمریکای لاتین تعلق دارد، که هیچکس نمیتواند از تحولات و التهابات سیاسی دور باشد. مارکز، مثل بیشتر نویسندگان همنسل خود، در سراسر زندگی با ایدههای دموکراتیک و جنبشهای چپ نزدیک بود.
در دهه ۱۹۵۰ میلادی نظامیان با حکومتهای کودتایی (خونتا) بر بیشتر کشورهای آمریکای لاتین حکومت میکردند. بسیاری از آنها نه تنها بیرحم و مستبد، بلکه نوکر بیگانگان بودند. مارکز یکی از نویسندگانی بود که با قلم از جنبشهای دموکراتیک ملی و پیکار ستمدیدگان در آمریکای لاتین دفاع میکرد.
مارکز در ایران
بهمن فرزانه در سال ۱۳۵۴ با ترجمه "صد سال تنهایی"، نویسنده بزرگ آمریکای لاتین را به کتابخوانان ایرانی معرفی کرد. این کتاب با استقبال زیادی روبرو شد و نویسنده آن در ایران به محبوبیت فراوان رسید.
تقریبا تمام آثار داستانی مارکز به فارسی ترجمه و منتشر شده است، و بیشتر آنها بیش از یک بار. بدبختانه برخی از داستانهای او مانند رمان زیبای "عشق در سالهای وبا" با سانسور به بازار آمده و صحنههای اروتیک جذاب آن حذف شده است.
خوانندگان ایرانی آثار مارکز را دنبال میکنند و نویسندگان به تأثیر از سبک "رئالیسم جادویی" منسوب به او کتاب مینویسند.
آخرین کتابهای مارکز در حوزه رمان "روسپیهای غمزده من" (باز هم با حذف برخی از صحنهها) و خودزندگینامهی او به عنوان "زیستن برای نوشتن" آخرین کارهایی هستند که از مارکز در ایران منتشر شدهاند.
کتاب "گزارش یک آدمربایی" (۱۹۹۶) نیز در ایران کاملا شناخته شده است، به ویژه از زمانی که میرحسین موسوی، از رهبران اصلی "جنبش سبز"، درونمایه آن را برگردانی واقعی از سرگذشت خود و همفکران خود دانست.
کتاب مارکز را کالبدشکافی نظامهای وحشت و ترور دانستهاند. وصف کامل رژیمهایی که زندگی و حرمت شهروندان به هیچ میگیرند. مارکز رنج و درد قربانیان دیکتاتوری را شرح میدهد، با این دریغ و افسوس که او، این قویترین قلم جهان، "نمیتواند روی کاغذ حتی سایهای کمرنگ از وحشتی را مجسم کند که قربانیان متحمل میشوند".