به گفته محمد لطفی، نماینده سازمانهای مردمنهاد (سمن) وزارت بهداشت تا کنون اقدامی برای حمایت از وضعیت درمان و بهداشت کودکان کار و خیابان نکرده است. وزارتخانههای مختلف با مقررات خود مانع از کمکهای موثر اجتماعی به این کودکان میشوند.
لطفی روز چهارشنبه (اول اردیبهشت / ۲۰ آوریل) در گفتوگویی با خبرگزاری کار گفت که آییننامه حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابان هنوز به تصویب نرسیده است.
بیشتر بخوانید: وزیر بهداشت: بیشتر کودکان کار سوءتغذیه دارند و معتادند
او افزود: «وزارت کشور به وظایفی که در این آییننامه به او واگذار شده بود ایراد گرفت، زیرا ما وظایفی را درخصوص صدور شناسنامه برای کودکان فاقد شناسنامه مشکوکالتابعیت و کودکان دارای مادر ایرانی و پدر خارجی برعهده این وزارتخانه قرار داده بودیم.»
بسیاری از کودکان کار و خیابان در ایران فاقد شناسنامه یا برگه هویت هستند. وزارت بهداشت نیز به علت "مشکوکالتابعیت" بودن این کودکان حاضر به ارائه خدمات درمانی و بهداشتی رایگان به آنها نیست.
وزارت کشور نیز مطرح میکند که شمار کودکان "مشکوکالتابعیت" زیاد است و به "دلایل امنیتی" قادر به صدور برگه هویت برای این کودکان نیست.
نماینده سازمانهای مردمنهاد افزود: «در قوانین ما تابعیت براساس خون است، مگر در موارد استثنایی و این بدان معناست که تابعیت از طرف پدر بر فرزند وارد میشود.»
درخواست فعالان حقوق کودکان در ایران تضمینهای از سوی دولت برای ارائه خدمات بهداشتی به کودکان کار و خیابانی است. از آنجاییکه اغلب این کودکان بضاعت مالی ندارند، نماینده سمنها پیشنهاد کرده بود که بیمارستانهای معینی در سطح شهرها این خدمات را به کودکان ارائه کنند.
به گفته لطفی وزارت بهداشت در مقابل این پیشنهاد مطرح کرد که دولت "طرحهایی در دستور کار دارد که بر اساس آن به زودی خدمات بهداشت و درمانی برای کودکان رایگان شده و دفترچه سلامت ایرانیان تقویت خواهد شد."
او افزود که از این قول و وعده حدود ۶ ماه میگذرد و تا کنون هیچ گامی عملی در این زمینه برداشته نشده است. بسیاری از داروها و بیمارهای مشخص تحت پوشش دفترچه بیمه سلامت ایرانیان قرار ندارند.
فعالان حقوق کودک با آگاهی از کندی کار در تصویب قانونی طرحها در ایران از وزارت بهداشت خواهان تنظیم آییننامههای موقت برای رسیدگی به وضعیت درمانی کودکان است.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
فرشاد ۱۵ سال بیشتر ندارد و روزی ۱۲ ساعت به شکل خرگوش درمیآید تا نظر مردم را به یک فروشگاه اسباببازی و لوازم کودک جلب کند. او برای این که بتواند به خرج خانواده ۵ نفرهشان کمک کند، مجبور است از ساعت ۸ صبح تا ۸ شب کار کند و در ماه ۳۰۰ هزارتومان مزد میگیرد.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
آمارهای غیررسمی تعداد کودکان کار را در ایران ۷ میلیون نفر تخمین میزنند. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی تقریبا دو سال پیش تعداد کودکان کار در ایران را ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر اعلام کرده بود. گفته میشود که ۴۰ درصد از این رقم را کودکان مهاجر تشکیل میدهند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
فرشاد در زندگیاش شانس رفتن به مدرسه نداشته است. وقتی خانوادهها نتوانند مخارج کودکان خود را تامین کنند، آنها مجبور به کار کردن میشوند و بدین ترتیب از تحصیل و ایجاد آیندهای بهتر برای خود و کشور باز میمانند. این نسل نیز کودکانی را تولید میکند که به سرنوشت والدین خود دچار میشوند. بدین ترتیب کار در کودکی "موروثی" میشود.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
به گزارش خبرگزاریها، وخامت اوضاع اقتصادی باعث شده که در مدتزمانی کوتاه تعداد بیشتری از کودکان روانه بازارهای غیررسمی کار شوند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
کودکان کار معمولا به کارهای کاذب میپردازند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
در ایران ماده ۷۹ قانون کار، اشتغال کودکان زیر ۱۵ سال را ممنوع دانسته است. این قانون همچنین برای کار کودکان ۱۵ تا ۱۸ ساله نیز شرایط خاصی پیشبینی کرده است، اما این قانون عملا نادیده گرفته میشود.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
فردی که از کودکی بهجای تحصیل و تفریح مجبور به تامین معاش خود و خانواده خود باشد، کودکی از دست رفته و تباهشدهای دارد.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
کودکانی که مجبور به کار هستند از بسیاری از حقوق اولیه انسانی و تصریحشده در قانون باز میمانند. یکی از این حقوق، حق آموزش و تحصیل است.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
در ایران واژه "کودک کار" واژهای نسبتا جدید است. در گذشته کودکان در خانوادههای روستایی، معمولا نیروی کار محسوب میشدند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
در شهرها نیز کودکان به صورت سنتی شغل پدر را میآموختند و در مغازهها کار میکردند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
در تعریف جهانی، کودک کار به کودکانی گفته میشود که بهصورت پیوسته و پایداربه کار گرفته میشوند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
کودکان کار برای درآمدی ناچیز در سرما و گرما و در شرایط غیراستاندارد و گاهی خطرناک کار میکنند. کار به سلامت جسمی و روانی کودکان آسیب میزند و آنها در معرض انواع خشونتهای جسمی و جنسی قرار میگیرند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
کودکان کار به علت شرایط سخت مالی از تغذیه مناسبی برخوردار نیستند.
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
دکتر علیاکبر سیاری، معاون وزیر بهداشت ایران پیش از این و به مناسبت روز جهانی ایدز گفته بود: « شیوع ایدز نزد کودکان کار و خیابان ۴۵ برابر جمعیت عادی است.»
-
فرشاد، پسری که برای چندرغاز هر روز خرگوش میشود
هیچ نهادی مسئولیت وضعیت کودکان کار را قبول نمیکند. جاوید سبحانی، عضو سابق انجمن حمایت از حقوق کودکان در این باره به خبرگزاری ایلنا گفتهاست: «بهزیستی کودکان مشغول در خیابان را کودک خیابانی نمیداند و وزارت کار نیز آنها را در ردیف کودکان کار قرار نمیدهد و به خاطر مغشوش بودن مفهوم، هیچ کدام از سازمانها مسئولیت این کودکان را بر عهده نمیگیرند».
نویسنده: MA
عدم همکاری صدا و سیما برای کمک به کودکان کار
وجود پیشداوریها درباره مهاجران و کودکان آنها سبب بیاعتنایی به نیازهای این قشر در جامعه است. به گفته لطفی صدا و سیما میتواند با ارائه برنامههایی علیه جو ضدمهاجری و کودکان کار مقابله کند و "تفکر مردم درباره کودکان کار و خیابان" را بهبود ببخشد.
به نظر نماینده سازمانهای مردمنهاد موارد گوناگونی از آییننامه پیشنهادی همخوان با بخشهایی از پیماننامه بینالمللی حقوق کودک است که جمهوری اسلامی نیز آن را پذیرفته است. به همین دلیل همیاری صدا و سیما در این زمینه امری طبیعی به نظر میرسد. او افزود، اما مسئولان صدا و سیما به آییننامه اجتماعی اساساً پاسخی ندادند.
بیشتر بخوانید: ۹ سال سرگردانی کودکان کار و خیابان در انتظار اصلاح یک آییننامه
لفطی در پایان گفت: «کودکان ما نمیتوانند منتظر روزی باشند که ما به این نتیجه برسیم که اگر کودکی از مادر ایرانی به دنیا آمد، میتواند به مدرسه برود. وظیفه ما آن است که شرایط آموزش را برای تمام کودکانمان فراهم کنیم و حواسمان به فرزندان این سرزمین باشد.»
فعالان حقوق کودک میگویند هر جا که منافع کودکان در "تعارض با قوانین" قرار گیرد، این قوانینهستند که باید تغییر کند و نه اینکه "کودکان قربانی قوانین" شوند.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
آیا کسی میداند این کودک در حال خداحافظی است یا سلام کردن؟ چه اهمیتی دارد؟ خانهاش ابریست اما گرمی دستان کوچک مهربانش را توانستم ثبت کنم تا ابد.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
این همان خانه ابریست که از درون پیداست.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
دو برادری که باید از رهگذر کورهها نانی به کف آرند و سق بزنند.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
ایستاد، نگاه کرد و ما گذشتیم. او همچنان ایستاده است.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
تهران شهری که در آن برج میلاد را همه میشناسند اما برجهای کورهپزخانه را نمیشناسند.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
عکس گروهی که به خواست من جمع شدند. کودکانی که نصفشان مهاجر بودند و چه دوستانه در کنار هم برای لحظاتی ایستادند و بازی کردند البته کار در کورهپزخانه مجال بازی بیشتر را نمیداد.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
شرح این عکس با شما.
-
کودکان کار در کورههای آجرپزی جنوب تهران
در آن لحظه با خود فکر میکردم این دختر در دستانش به جای آجر باید قلمی میبود و شادمانه در حیاط مدرسه با همکلاسیهایش شیطنت میکرد. افسوس که این خیالی بیش نبود و در همان لحظه آجر بر سرم فرود آمد.
نویسنده: MKH