کش وقوس‌های جدید در برخورد با پرونده هسته‌ای ایران
۱۳۸۶ خرداد ۴, جمعه
در حالی که ۵ عضو دائم شورای امنیت به علاوه آلمان خود را برای آغاز دور تازه‌ای از مذاکرات برای تعیین سیاست‌های بعدی در قبال برنامه اتمی ایران آماده می‌کنند، برخی از شرکت‌های نفتی اروپایی از علاقه خود به سرمایه‌گذاری در پروژهای نفت و گاز این کشور خبر داده‌اند.
شرکت نفت و گاز "انی" ایتالیا اعلام کرده که در حال مطالعه توسعه ۳فاز میدان گازی پارس جنوبی ایران است. پیش از این نیز، شركت یادشده برای اجرای پروژه توسعه فاز ۳ میدان دارخوین ابراز تمایل كرده بود.
در همین حال، روز ۲۴ مه، یعنی یک روز پس از انتشار گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در باره عدم اجرای مصوبات شورای امنیت از سوی ایران، روتنزدورفر (Ruttensdorfer) رئیس شرکت اتریشی او ام وی (OMV) اتریش مجدداً از توافق اخیر با شرکت ملی نفت ایران دفاع کرد. وی که به نوشته روزنامه "دی پرسه" اتریش در اجلاس سهامداران این شرکت سخن می‌گفت به طور ضمنی نگرانی از عملی‌شدن تهدیدات سفیر آمریکا در اتریش را بی‌اساس خواند. اشاره روتندزدورفر به اظهارات سفیر ایالات متحده بود که تحریم‌ها علیه ایران قطعاً دامنه و شدت بیشتری خواهد یافت و عرصه‌هایی مانند نفت و گاز هم از آن در امان نخواهند ماند.
شرکت اتريشی او ام وی (Österreichische Mineralölverwaltung) که بزرگترين شرکت‌های استخراح نفت و گاز در اروپای مرکزی است از قبل هم در ایران فعالیت داشته است. این شرکت سال ۲۰۰۱ امتياز اکتشاف نفت در يکی از حوزه‌های نفتی نزديک به خليج فارس را دريافت کرده و هنوز در رابطه با آن فعال است. ايجاد يک تصفيه‌خانه بزرگ در تهران به ارزش ۸۰ ميليون يورو از ديگر پروژه‌های در دست اجرای او ام وی است.
ساخت نیروگاه بوشهر شاید متوقف شود
خبر همکاری و یا تداوم همکاری برخی از شرکت‌های نفتی اروپایی در پروژه‌های نفت و گاز ایران در حالی انتشار می‌یابد که شرکت اتمی "رُس‌اتم" (Rosatom) مجدداَ از تعلیق همکاری خود در ساخت نیروگاه اتمی بوشهر خبر داده است. در مارس گذشته نیز شرکت یادشده با این عنوان که ایران در پرداخت‌های خود برای پیشبرد قرارداد بوشهر تعلل و عقب‌ماندگی دارد تهدید مشابه‌ای را عنوان کرده بود.
سخنگوی رس‌اتم روز پنجشنبه، 24 مه، به رسانه‌های روسی گفته است که ایران ظاهراً علاقه‌ای به ادامه پروژه ندارد، چرا که در تأمین مالی آن جدی نیست. به گفته این مقام روسی ایران باید ماهانه مبلغ ۲۵ میلیون دلار به شرکت رس‌اتم بپردازد، ولی در ۵ ماه سپری شده از سال ۲۰۰۷ تنها ۲۰ میلیون دلار پرداخته کرده است.
ایران تا کنون ادعاهای روسیه را رد کرده و مسائل فی‌مابین را دارای بار سیاسی دانسته است. برخی از رسانه‌های بین‌المللی بر این عقیده‌اند که تهدید مسکو به خروج از پروژه اتمی بوشهر احتمالاَ فشاری تلویحی بر ایران است تا این کشور به تعلیق غنی‌سازی اورانیوم رضایت دهد. در صورت عدم دستیابی کامل ایران به چرخه سوخت هسته‌ای احتمالاً روسیه یکی از منابع تأمین نیازهای ایران در این زمینه خواهد بود. لذا ورای خطرهای امنیتی که از نظر کشورهای عضو شورای امنیت دستیابی ایران به چرخه سوخت هسته‌ای می‌تواند ایجاد کند، دستکم برای روسیه از لحاظ اقتصادی نیز عدم تلاش ایران در راه غنی‌سازی اورانیوم حائز سود و منفعت است.
با توجه به بالا‌گرفتن مجدد اختلاف میان مسکو و تهران، بعید است که سفر از قبل برنامه‌ریزی‌شده سرگئی شاماتکو به ایران هم عملی شود. شاماتکو ریاست "اتم استوری اکسپورت" روسیه را به عهده دارد که نهاد مسئول صادرات تکنولوژی اتمی روسیه به خارج است.
آمریکا و تشدید فشارها بر ایران
در ادامه واکنش‌ها به گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد عدم توقف غنی‌سازی اورانیوم در ایران، روز پنجشنبه، ۲۴ مه، جرج بوش اعلام کرد که وزیر خارجه آمریکا را مسئول تماس با همتایان اروپایی خود کرده است تا در مورد مجازات‌های بعدی علیه ایران به رایزنی بپردازد. بوش افزود: «حرف جهان این است که ایران نباید به دنبال برنامه هسته‌ای باشد. ولی آنها (ایرانیان) مدام به این خواست بی‌اعتنایی نشان می‌دهند.»
محمد البرادعی، رئیس آژانس اتمی نیز در جریان سخنرانی در کنفرانسی در لوکزامبورگ گفت که ایران در راه توسعه دانش و ظرفیت‌های اتمی خویش است. او افزود که آژانش این واقعیت را می‌داند ولی در شرایطی نیست که بتواند از ماهیت و ابعاد برنامه اتمی ایران سر در بیاورد. رئیس آژانس با تأکید بر این کهاطلاعات نهاد تحت ریاست او با داده‌های سازمان سیا در مورد برنامه هسته‌ای ایران تطبیق دارد، اضافه کرد که ایران برای دستیابی به بمب اتم بین تا ۸ سال دیگر وقت نیاز دارد.
"کسی اجازه مخالفت ندارد"
تازه‌ترین واکنش ایران به تحولات و مباحث جاری در باره پرونده هسته‌ای‌اش، سخنرانی محمود احمدی‌نژاد در اصفهان در روز جمعه ، ۲۵ مه، است . رئیس جمهور اسلامی ایران در این سخنرانی ضمن رد تقاضای تعلیق غنی‌سازی اورانیوم، خطاب به "قدرت‌های بزرگ" گفت: « شما بايد بدانيد كه در ايران كسي پيدا نمي‌شود كه حرف از تعليق فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي بزند و اگر چنين كسي هم وجود داشته باشد از ترس اين ملت هيچ وقت اين سخنان را نمي‌گويد... ما نه تنها فعاليت سانتريفيوژها را متوقف نمي‌كنيم بلكه به سرعت در حال اضافه كردن به چرخه‌هاي سوخت خود هستيم تا بتوانيم به كشور صادركننده سوخت هسته‌يي تبديل شويم..»
ح.