کشف نوع تازهای از انسانهای اولیه
۱۳۹۴ شهریور ۱۹, پنجشنبهاستخوانهایی که توسط گروهی از محققان بینالمللی در غاری در آفریقای جنوبی کشف شد، به دستکم ۱۵ انسان اولیه تعلق دارد که تا کنون ناشناخته بوده است. هنوز قدمت این نوع انسانها روشن نیست. دو گروه محقق بینالمللی نتیجه تحقیقات خود را در مجلهای علمی به نام "eLife" منتشر کردهاند. آنان این تبار زوال یافته انسان مدرن را "هومو نالدی" مینامند.
گفتنی است که این نام برگرفته از محل کشف یعنی غاری به نام "ستاره در حال طلوع" در آفریقای جنوبی است و "نالدی" در زبانهای محلی این منطقه به معنی "ستاره" است.
استخراج بیش از ۱۵۰۰ قطعه استخوان
محققان دانشگاه "ویتواتراستراند" آفریقای جنوبی در سال ۲۰۱۳ به کشف گستردهای از فسیلها نائل شده بودند که بقایای یافت شده جزو آنهاست. سخنگوی انستیتوی ماکس پلانک برای "انسانشناسی فرگشتی" در لایپزیگ آلمان گفت که تا کنون بیش از ۱۵۵۰ قطعه استخوان از این مجموعه استخراج شده و هنوز معلوم نیست چه تعدادی در غار موجود است. گفتنی است که انستیتوی ماکس پلانک آلمان خود در این تحقیقات شرکت دارد.
محققان همچنین گفتهاند که این تا کنون بزرگترین یافته فسیلی به هم پیوسته از بقایای انسانی است که در قاره آفریقا کشف شده است. برای استخراج این بقایا بویژه به افرادی نیاز بوده است که اندامی باریک و ظریف دارند. چرا که فسیلها در حفرههای دور از دسترسی در غار قرار داشتهاند که فقط از طریق آبراهههایی باریک میتوان به آنها دست یافت.
لی برگر، رئیس تیم تحقیقاتی دانشگاه آفریقای جنوبی گفته است که در این حفرهها تقریبا همه انواع استخوانهای "هومو نالدی" پیدا شده است. به همین دلیل "هومو نالدی" از هم اکنون برای دانشمندان شناخته شدهتر از همه دیگر نمایندگان فسیلی شجرهنامه انسانی است.
اندامی ظریف و مغزی به اندازه پرتقال
به گفته محققان، قد "هومونالدی" یک و نیم متر بوده و وزناش به حدود ۴۵ کیلوگرم میرسیده است. این موجود اندامی "بسیار ظریف" داشته و بزرگی مغز آن به اندازه یک پرتقال بوده است. جمجمه، دندانها و لگن خاصره "هومونالدی" شبیه کهنترین نمایندگان نوع انسان یعنی "هومو هابیلیس" است، ولی شانههایش بیشتر به میمونهای انساننما شبیه است.
اما به گفته فسیلشناسان انستیتوی ماکس پلانک، "هومو نالدی" ویژگیهای امروزی زیادی نیز دارد. برای نمونه پاهای آن کاملا به انسانهای امروزی شبیه است. دستهای آن نیز از کارایی برخوردار بوده و میتوانسته از ابزار استفاده کند. از سوی دیگر کجی انگشتان آن نشان میدهد که این موجود میتوانسته از درختان بالا برود.
محققان با توجه به محل یافت حدس میزنند که مردگان تعمدا در آن محل قرار داده شدهاند. معنای آن این است که این انسانها مراسمی خاص برای مردگان خود داشتهاند. مراسم خاکسپاری مردگان مراسمی است که فقط انسان مدرن "هومو ساپینس" آن را به جا میآورده است.
در استخوانهای یافت شده هیچ اثری از لاشخوران و درندگان دیده نمیشود و به گفته دانشمندان عوامل طبیعی مانند جانوران یا جریان آب نمیتوانسته مردگان را به درون حفرههای غار منتقل کرده باشد. همه چیز حاکی از آن است که مردگان را طی مراسمی در آن حفرهها قرار دادهاند. بقایای اندک فسیلهای دیگری که در این حفرهها پیدا شده به موشها یا پرندگان تعلق دارد که تصادفا وارد این حفرهها شدهاند. جان هاوکز محقق دانشگاه ویسکانسین آمریکا که در این تحقیقات شرکت داشته میگوید: «یک چنین وضعیتی در گزارشهای فسیلشناختیانسان یگانه است».
لی برگر نیز میگوید که محققان سناریوهای مختلفی را در نظر گرفتهاند، برای نمونه مرگ جمعی، یا جانور درندهای ناشناخته، یا مرگ تصادفی در یک تله مرگبار. ولی همه این امکانات سپس منتفی اعلام شده و دانشمندان به این نتیجه رسیدهاند که مردگان را تعمدا در آنجا قرار دادهاند.
البته تردیدهایی نیز در زمینه چنین تفسیری وجود دارد. جفری شوارتس زیستشناس فرگشتی دانشگاه پنسیلوانیا در مجله "نیچر" نوشته است که این استخوانها میتوانند از انواع دیگر باشند. ولی اگر این نظر را بپذیریم باز هم این پرسش مطرح است که استخوانهای دو نوع متفاوت انسان چگونه در غاری در کنار هم قرار گرفتهاند؟
لی برگر میگوید که ترکیب ویژگیهای کالبدشناختی "هومو نالدی" آن را از همه انواع انسانهایی که تا کنون شناخته شده بود متمایز میکند و در غارهای آفریقای جنوبی هنوز صدها و شاید هزاران قطعه استخوانهای "هومو نالدی" وجود دارد.