خانم زاوزان شبلی، یکی از مشاوران دولت آلمان، در گفتوگو با خبرنگار روزنامه آلمانی "بیلد آم زونتاگ" پیشنهاد کرده که همه شهروندان آلمان باید دست کم یکبار از اردوگاههای کار اجباری و مرگ در دوران آلمان نازی دیدن کنند.
خانم شبلی که خود فرزند یک فلسطینی مهاجر به آلمان است، بر این نظر است که مهاجران به آلمان نیز باید برای دریافت اجازه اقامت خود در آلمان از این اردوگاهها دیدن کنند.
بیشتر بخوانید: اطلاعات وبسایت موزه هولوکاست به زبان فارسی
پیشنهاد زاوزان شبلی با موافقت اصولی شورای مرکزی یهودیان آلمان مواجه شده است. یوزف شوستر، رئیس این شورا با تایید این پیشنهاد خواستار آماده کردن این مهاجران قبل از دیدار از اردوگاههای کار اجباری شده است.
اجبار در ایالت بایرن
در ایالت بایرن آلمان هر دانش آموزی باید دستکم یک بار در دوران تحصیل خود از یکی از دو اردوگاه کار اجباری و مرگ در دوران آلمان نازی با نامهای "داخاو" و "فلوسنبورگ" که در این ایالت واقع هستند، دیدار کند.
بیشتر بخوانید:۲۷ ژانویه ۱۹۴۵: آزادسازی اسیران اردوگاه کار و مرگ نازیها
بیورن منسینگ، کشیش تاریخدان آلمانی، مدتهاست دیدار از اردوگاه کار اجباری در ایالت بایرن را برای دانش آموزان تدارک میبیند. او تجربه مثبتی از این اقدام دارد و خواستار آن است که این برنامه در ایالتهای دیگر آلمان نیز اجباری شود.
بیورن منسینگ اما بر این نظر است که این دیدار باید با حضور افرادی باشد که خود از نظر تربیتی و تاریخی آموزش کافی دیدهاند و همچنین دانشآموزان پیش از بازدید از چنین اردوگاههایی از نظر تاریخی و اطلاعاتی آماده شوند.
نظر مخالفان
موافقت با اجباری بودن بازدید از اردوگاه کار اجباری و مرگ در دوران آلمان نازی اما مخالفینی هم دارد. هلموت هولتر، از اعضای حزب چپهای آلمان خواستار آن است که بازدید از این اردوگاهها اجباری نباشد و دلیل میآورد که با اجباری شدن این اقدام علاقه بازدیدکنندگان از برخورد با تاریخ کشورشان کاهش مییابد.
هلموت هولتر میگوید چنین بازدیدهایی در صورت اجباری نبودن سبب میشوند که محصلان با علاقهای درونی به این اردوگاهها پای گذارند و آماده پذیرش فهم شرایط آن دوران باشند، اما اجبار در این کار میتواند به نتایج معکوش بیانجامد.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
هنرمندان فراموش شده
در دوران فاشیسم هیتلری هنرمندان بسیاری به خاطر آثار آوانگاردشان، که به "هنر منحط" مشهور شده بود، تحت تعقیب بودند. در باره این هنرمندان بزرگ تحقیقات بسیار شده و شهرت آنها از میان نرفته است. اما هنرمندان گمنامی که در اردوگاه های نازی بودند را کمتر کسی میشناسد و با آثارشان آشناست. یکی از این هنرمندان والدمار نواکوسکی (نقاش تابلوی بالا) است.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
لئو هاس، نقاش فراموش شده
از بیستوهفتم ژانویه ۲۰۱۵ نمایشگاهی در مجلس نمایندگان آلمان "بوندس تاگ" با عنوان "مرگ حرف آخر را نمیزند." برگزار و کتابی نیز با همین عنوان منتشر میشود. یورگن کاومکوتر، کارشناس آلمانی تاریخ هنر نویسنده کتاب است و در آن به هنر تحت تعقیب در سالهای میان ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵ در آلمان پرداخته است. لئو هاس، یکی از نقاشهای فراموش شده این تابلو را در سال ۱۹۴۷ به یاد اردوگاه مرگ "ترزیناشتات" کشیده است.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
نقاشی به دستور جلادان
در اردوگاه آشویتس- ۱ مکانی بود به نام "موزه اردوگاه". در این مکان وسایل نقاشی چون مداد، کاغذ و قلم مو در اختیار هنرمندان قرار میگرفت. هنرمندان میتوانستند آنجا نقاشیهایی را که رهبری اردوگاه به آنها واگذار میکرد بکشند. آنها اما مخفیانه ایدههای خود را نیز میکشیدند. خودچهره نگاری ماریان روزامسکی (تصویر بالا) در سال ۱۹۴۳/ ۱۹۴۴ کشیده شده است.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
استفاده از رنگ دیوار برای نقاشی
یان مارکیل، این تصویر را در سال ۱۹۴۴ در آشویتس- ۱ کشیده است. مارکیل برای کشیدن این پرتره به وسایل مورد نیازخود برای نقاشی دسترسی نداشت و به همین جهت از جمله رنگ دیوار اردوگاه مرگ را با خراش روی دیوار مورد استفاده دوباره قرار داده است.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
هنرمندی که شاهد کورههای آدمسوزی بود
یهودا بیکن (سمت راست) در سال ۱۹۴۲ در ۱۳ سالگی به اردوگاه کار اجباری "ترزین اشتات" منتقل شد. او را در دسامبر ۱۹۴۳ به "آشویتس – بیرکناو" انتقال دادند. بیکن مسئول نامهرسانی بود و اجازه داشت در ماههای زمستان خود را کنار کورههای آدمسوزی گرم کند. او آنچه را از این کورهها تجربه کرده بود بعد از جنگ به صورت طراحیهای خود منتشر کرد.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
یهودا بیکن: تصویر نمادین مرگ
این طراحی را یهودا بیکن پس از پایان جنگ جهانی دوم در جریان "پرونده آشویتس" به قضات شهر فرانکفورت نشان داد. یورگن کاومکوتر، کارشناس آلمانی تاریخ هنر و نویسنده کتاب "مرگ حرف آخر را نمیزند" در باره این اثر میگوید که این طراحی تصویر نمادین مرگ است در کورههای آدم سوزی. او این اثر را نه تنها شاهدی بر کشتن انسانهای بیگناه میداند، بلکه بر این نظر است که این طراحی یک اثر هنری بزرگ است.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
نسل دوم
میشل کیشکا یکی از پرنفوذترین طراحان کمیکس اسرائیل است. او در سال ۲۰۱۴ کتابی کمیک منتشر کرد با نام "نسل دوم. آنچه من هرگز به پدرم نگفتم.» این کتاب به زندگی او و پدرش میپردازد که یکی از بازماندگان اردوگاههای مرگ بود. کیشکا میگوید کابوسهای پدر تنها زمانی از میان رفتند که او سعی کرد این وقایع دردناک را به سخره بگیرد.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
سیگالیت لانداو، یک زن هنرمند اسرائیلی
والدین خانم سیگالیت لانداو، هنرمند اسرائیلی نیز از بازماندگان اردوگاههای مرگ نازی هستند. استاد هنرِ سیگالیت، یهودا بیکن است که تا امروز به کارهای هنری میپردازد و همچنین به عنوان پرفسور هنر در دانشگاههای اسرائیل تدریس میکند. او در این اثر هنری خود به کفشهایی اشاره میکند که کوهی از آنها هنوز در نمایشگاه دائمی آشویتس دیده میشوند.
-
اردوگاه مرگ آشویتس از نگاه هنرمندان
«مرگ حرف آخر را نمیزند.»
خانم سیگالیت لانداو، هنرمند اسرائیلی صدجفت کفش جمعآوری کرد و آنها را در دریای مرده نهاد. این دریای نمک پس از چندی لایهای از "نمک شفابخش" روی کفشها باقی گذاشت. این کفشها اکنون نهاد زندگی در مقابل مرگ شدهاند. سیگالیت لانداو بسیار مشتاق است که کفشهایش در برلین به عنوان امیدی که بر یاس غلبه میکند، به نمایش درآیند. نمایشگاه "مرگ حرف آخر را نمیزند" در برلین تا ۲۷ فوریه ۲۰۱۵ ادامه خواهد داشت.
نویسنده: AJ