پوسيدگى لوله‌هاى نفت: واقعيت يا بهانه؟
۱۳۸۵ مرداد ۱۸, چهارشنبه
خط لوله ميدان نفتى آلاسكا، روزانه ۴۰۰ هزار بشكه نفت سبك را به بازار ايالات متحده آمريكا مى‌رساند. BP اعلام كرد كه ۲۶ كيلومتر از اين خط لوله بايد نو شود و اين كار هفته‌ها يا ماه‌ها طول خواهد كشيد. اين خبر، در شرايطى اعلام شد كه بحران اتمى ايران، جنگ لبنان، ناآرامى دلتاى نيجر و فرارسيدن فصل توفان هاى دريائى در آمريكا، بهاى نفت را، پيشاپيش به سطحى رسانده بود كه در تاريخ صنعت نفت سابقه نداشته است. اين همزمانى، سبب شد بسيارى از مصرف كنندگان نسبت به واقعيت اطلاعاتى كه سخنگويان BP در اختيار رسانه‌هاى گروهى قرار دادند، ترديد كنند. حتى بيشتر كارشناسان، پوسيدن خط لوله نفت را امرى كاملا استثنائى دانستند.
Lars Bangert رئيس بخش طراحى خطوط لوله نفت در شركت سهامى مهندسان مشاور مونيخ، در مصاحبه‌اى با خبرگزارى آلمان، گفت: ”من در پانزده سال گذشته نشنيده‌ام كه يك خط لوله نفت به خاطر پوسيدگى تعطيل شود. به استناد آمار، بيشتر آسيب‌هائى كه خطوط لوله را به تعطيل مى كشانند، از سوى شخص سوم به آن‌ها وارد مى‌شوند، مثلا در جريان كارهاى ساختمانى”.
همكار شركت مهندسان مشاور، در توضيح بيشتر اين مورد به بخش فارسى دويچه وله گفت: ”بر اساس اطلاعاتى كه من به دست آورده‌ام، مساله نه به خطوط لوله اصلى، بلكه به لوله وصل كننده خط لوله آلاسكا به خط لوله اصلى مربوط مى‌شود. در اين مسير، ممكن است آب هم هدايت شود و زمينه پوسيدگى را فراهم آورد”.
نفتى كه استخراج مى‌شود، خالص نيست. بلكه آب و گوگرد را نيز در بر مى‌گيرد. به اين دليل، ممكن است در عميق‌ترين نقطه‌هاى خط لوله الاسكا آب شور و سنگين ته نشين شده و زمينه پوسيدگى آن را فراهم ساخته باشد.
براساس اظهارات رئيس بخش طراحى خطوط لوله شركت مهندسان مشاور، شركت هاى نفتى، معمولا سرمايه سنگينى را صرف حفظ خطوط لوله خود مى‌كنند. از جمله روبات‌هاى ويژه‌اى ساخته شده‌اند كه Molch نام دارند و به صورت مرتب به بازرسى درون لوله‌ها فرستاده مى‌شوند. آن‌ها قادرند ضخامت ديواره لوله را به دقت اندازه بگيرند و ترك‌ها يا محل‌هاى پوسيدگى احتمالى را، به خوبى تشخيص بدهند. به اين ترتيب، شركت‌هاى نفتى از وضعيت درونى لوله‌هاى خود سانتى متر به سانتى متر مطلع مى‌شوند تا بتوانند به موقع مانع بروز خطر شوند.
از لارس بانگرت پرسيديم، با توجه به همه اين امكانات پيشگيرانه فنى، چگونه ممكن است خط لوله آلاسكا دستخوش پوسيدگى شده باشد؟ وى مجددا تاكيد كرد: ”اطلاعات تازه هنوز در اختيار من نيست. بر اساس اطلاعات موجود مى‌شود در نظر گرفت كه مشكل نه مربوط به خط لوله اصلى، بلكه مربوط به لوله سيستم انتقال دهنده است. سرمايه گذارى روى اين سيستم‌ها، به اندازه خطوط اصلى درازمدت در نظر گرفته نمى‌شود”.
در مورد زمانى كه براى ترميم بيست و شش كيلومتر از خط لوله آلاسكا لازم است، لارس بانگرت گفت: ”اين بستگى دارد به رسيدن مواد اوليه. اگر بى پى در محل به اين مواد دسترسى داشته باشد، كار مى تواند ظرف دو تا سه ماه انجام پذيرد”.