واژه‌نگار باستان‌شناسی
۱۳۹۹ آذر ۱, شنبه
پدر صادق ملک شهميرزادی شغل آزاد داشت:
"هنگام تولد من پدرم خدمت سربازی را انجام می‌داد اما با استفاده از بلبشوی شهريور ۱۳۲۰ که خدمت نظام وظيقه را تمام کرده بود به شهميرزاد آمد و من و مادرم را با خود به تهران آورد".
نُه ساله بود که پدر را از دست داد و مادر و عمويش پرورش او را به عهده گرفتند.
۱۹ ساله بود که: "در شيراز فرصتی دست داد تا از تخت جمشید بازدید کنم. این اولین بار بود که با شکوه فرهنگ و تمدن ایران باستان از نزدیک آشنا شدم".
۲۳ ساله بود که رشته باستان‌شناسی را در دانشگاه تهران به پايان رساند و يک سال پس از آن برای تکميل آن به شيکاگو رفت و پنج سال بعد با نوشتن دو پايان‌نامه و مدرک فوق ليسانس به ايران برگشت و در دانشگاه تهران تدريس و کاوش‌های باستان‌شناسی و تأليف را آغاز کرد:
"مهم‌ترین دست‌آوردهای نیم قرن زندگی‌ام در باستان‌شناسی ایران، مشخص کردن و معرفی ۱۴۵۰ متر مربع از بافت مرکزی روستای ۷۰۰۰ سال پیش "زاغه" در "دشت قزوین" و معرفی نخستین کلاته پیش از تاریخ ایران در "آق تپه" با قدمتی برابر با ۷۰۰۰ سال بود".
۳۷ ساله بود که با پايان‌نامه‌ای در رشته انسان‌شناسی، دکتری خود را از پنسيلوانيای آمريکا گرفت و به کار در دانشگاه تهران ادامه داد.
اگرچه پس از انقلاب ۵۷ توانست به کار ادامه دهد اما: "از سال ۱۳۵۸ رد صلاحیت شدم و نه یک پایه و نه یک ترفيع گرفتم" و به اين ترتيب پس از ۳۰ سال کار در دانشگاه با مقام استادياری بازنشسته شد.
از او بيش از ۱۰ اثر در زمينه‌های باستان‌شناسی و انسان‌شناسی به جا مانده که ماندگارترين آنها "واژه‌نامه باستان‌شناسی" است:
"اين اولين واژه‌نامه چاپی در اين زمينه است که علاوه بر اصطلاحات باستان‌شناسی شامل اصطلاحاتی در رشته‌های سفالگری و اسطوره نيز هست و در آن تنها برای واژه‌هايی که معادل فارسی نداشتند واژه‌گزينی شده است".
آخرين اثر او "مسأله ظروف تزيينی زرين و سيمين فرهنگ کاسپی (مردمانی که در کناره‌های جنوب باختری خزر می‌زيستند" بود که ترجمه فارسی پايان‌نامه فوق ليسانس او در دانشگاه شيکاگو است.
صادق ملک شهميرزادی در ۷۹ سالگی در تهران درگذشت.