1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
اجتماعی

نمایندگان مجلس به اوین می‌روند؛ چه موضوعاتی بررسی خواهد شد؟

۱۳۹۶ بهمن ۲, دوشنبه

دادستانی تهران با دیدار اعضای کمیسیون حقوقی و امنیت ملی مجلس با بازداشت‌شدگان اخیر موافقت کرده است. قرار است موضوع خودکشی حداقل یکی از زندانیان توسط این هیأت بررسی شود.

https://p.dw.com/p/2rJU7
تجمع خانواده بازداشت‌شدگان اخیر مقابل زندان اوین
تجمع خانواده بازداشت‌شدگان اخیر مقابل زندان اوینعکس: majzooban

روز یک‌شنبه هشتم بهمن (۲۸ ژانویه) هیأتی احتمالا شش نفره از نمایندگان مجلس شورای اسلامی به زندان اوین رفته و با دستگیرشدگان ناآرامی‌های اخیر ملاقات خواهند کرد.

علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ضمن اعلام این خبر گفته درخواست‌های متعددی برای ملاقات با بازداشتی‌های اخیر به دادستانی ارسال شده اما دادستانی با تقاضای ملاقات کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس موافقت کرده است.

ترکیب این هیأت هنوز مشخص نشده اما به گفته علی مطهری اعضای آن متشکل از دو کمیسیون حقوقی و قضایی و امنیت ملی مجلس هستند. رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز گفته طی نامه‌ای به ریاست مجلس تقاضا کرده که حتما چند نفر از اعضای این کمیسیون نیز در هیأت بازدیدکننده حضور داشته باشند.

بیشتر بخوانید: حسین قاضیان: جامعه ایران آبستن زلزله‌ای مهیب است

علی نوبخت حقیقی به خبرگزاری ایلنا گفته است: «در نامه‌های جداگانه به رئیس ‌مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون قضایی ‌و ‌حقوقی پیشنهاد کردم حتما در میان اعضای کمیته حقیقت‌یاب یک یا چند نفر از اعضای کمیسیون بهداشت ‌و ‌درمان نیز حضور داشته باشند زیرا ابعاد پزشکی و روانی زندانیان به‌گونه‌ای است که حتما باید یک طبیب با نگاهی طبیبانه به قضیه نگاه کند.»

گذشته از این مورد، خودکشی حداقل یکی از بازداشت‌شدگان اخیر نیز توسط هیأت ملاقات‌کننده مورد بررسی قرار خواهد گرفت و از این رو وجود یک یا چند نفر از نمایندگان کمیسیون بهداشت در این هیأت ضروری است.

درخواست فراکسیون امید برای ملاقات با زندانیان

فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی نیز تقاضای بازدید از بازداشت‌گاه‌ها و ملاقات با زندانیان را داشته اما هنوز جوابی دریافت نکرده است.

محمدرضا عارف رئیس این فراکسیون به خبرگزاری ایلنا گفته کارگروهی در این فراکسیون تشکیل شده تا وضعیت بازداشت‌شدگان ناآرامی‌های اخیر را پیگیری کند.

به گفته او تقاضای ملاقات با بازداشت‌شدگان نیز همچنان در حال پیگیری است.

ناآرامی‌های ایران؛ "معترضانی به دنبال تغییرات بنیادین"

آخرین اخبار بازداشت‌شدگان

بر اساس گفته محمود صادقی، نماینده مجلس شورای اسلامی در جریان ناآرامی‌های اخیر ایران ۳۷۰۰ نفر دستگیر شده‌اند. علی مطهری نایب رئیس مجلس اما گفته در حال حاضر تنها ۲۰ نفر از این افراد در زندان اوین هستند.

کانون مدافعان حقوق بشر در گزارش ماهانه خود نوشته است که تنها در ماه گذشته (دی ماه) بیش از ۱۷۰۰ نفر بازداشت شده‌اند. برخی از این بازداشت‌شدگان در ارتباط با ناآرامی‌های اخیر احضار و دستگیر شده‌اند. از جمله این افراد می‌توان به محمد نجفی وکیل دادگستری اشاره کرد. او پیگیر پرونده وحید حیدری از کشته‌شدگان اعتراضات اخیر در شازند بود که روز ۲۵ دی ماه در منزل شخصی‌اش بازداشت شد.

بیشتر بخوانید: ۱۵۵ وکیل در نامه به لاریجانی خواستار پذیرش وکالت بازداشتی‌های اخیر شدند

یوسف حسنی تبار، ادمین کانال سه‌نقطه نیز یکی دیگر از کسانی است که احتمال می‌رود در ارتباط با ناآرامی‌های اخیر بازداشت شده باشد. او که کارمند استانداری لرستان است روز ۱۰ دی توسط دو نفر لباس شخصی در محل کارش بازداشت شد.

علی نوری فعال مدنی نیز در جریان تظاهرات سراسری بازداشت شده و همچنان در زندان است.

کانون مدافعان حقوق بشر در گزارش ماهانه خود نوشته که ایران به درخواست گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل مبنی بر اعلام رسمی اسامی بازداشت‌شدگان و کشته‌شدگان تا کنون توجهی نکرده است.

کشته شدن حداقل سه زندانی و شایعه خوراندن قرص

بنا بر گزارش‌های رسمی تا کنون سه زندانی در زندان‌های اوین و اراک "خودکشی" کرده‌اند. این در حالی است که منابع مستقل از کشته شدن پنج زندانی خبر داده‌اند.

محمود صادقی نماینده مجلس چندی پیش در توییترش نوشت که خانواده بازداشتی‌ها گفته‌اند که به فرزندان آنها به زور قرص داده‌اند. سازمان زندان‌ها بلافاصله این موضوع را تکذیب کرد.

سایت کلمه اما گزارش داده که با پیگیری‌های کمیته پیگیری بازداشت‌های ۹۶ مشخص شده که بر خلاف قوانین زندان‌ها بدون ثبت نام و مشخصات زندانیان متقاضی داروی اعتیاد، قرص متادون در اختیار آنها قرار گرفته است.

کلمه می‌نویسد: «بنا بر گزارش‌های رسیده به کمیته پیگیری بازداشت‌های دی ماه ۹۶، با آنکه در شب اول حداقل نام و نام خانوادگی درخواست کننده دارو باید ثبت گردد اما از شب دوم حتی بدون ثبت نام مصرف کننده، تعداد زیادی قرص متادون در اختیار بازداشت شدگان قرار گرفته است، به نحوی که برخی از بازداشت شدگان که سابقه اعتیاد نیز نداشته‌اند به عنوان آرام‌بخش و یا موارد مشابه از این قرص استفاده کرده‌اند که طبیعتا باعث ناراحتی و آزارشان شده است.»

بیشتر بخوانید: وضع ناروشن بازداشتی‌ها در ایران در سایه "مرگ‌های مشکوک"

یکی از کسانی که مرگ او بر اثر "خودکشی" مورد تایید مقامات قضایی قرار گرفته، سینا قنبری نام دارد. سایت کلمه به نقل از کمیته پیگیری بازداشت‌های ۹۶ درباره این زندانی چنین گزارش داده است: «پیکر سینا قنبری صبح روز شنبه ۱۵ دی ماه در حالی که کیسه زباله به دور گردنش بسته شده بود در کف سرویس بهداشتی قرنطینه زندان اوین توسط زندانیانی که وظیفه نظافت را داشته‌اند پیدا می‌شود. این کمیته نمی‌تواند تایید کند که آیا اساسا امکان خودکشی با کیسه زباله به عنوان طناب و آویزان شدن مرحوم سینا قنبری در آن محل امکان پذیر بوده است یا خیر.»

بر اساس این گزارش، سینا قنبری دو روز قبل از مرگش به بازجویی رفته و پس از بازگشت آثار کبودی در بدنش پدیدار بوده است.

مرگ بر اثر "دق کردن"

در حالی که برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و به خصوص اعضای کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در تدارک بازدید از زندان اوین و ملاقات با بازداشتی‌های اخیر هستند، سخنگوی این کمیسیون، سخنان محمود صادقی درباره مرگ زندانیان را نادرست دانسته و گفته است: «حرف آقای صادقی صد در صد غلط است، چون ما خودمان قاضی و سخن‌گوی کمیسیون هستیم... آقای صادقی با طرح این توهمات چه چیزی را می‌خواهند ثابت کنند. خوراندن داروی غیر مجاز چه نفعی برای مسئولان دارد؟»

بیشتر بخوانید: بازداشت‌شدگان اعتراض‌های خیابانی؛ "سه جان‌باخته و یک مفقود"

حسن نوروزی که به گفته خودش قاضی هم هست در ادامه گفته است: «ممکن است مرگ بسیاری از این افراد در زندان به دق کردن آن‌ها از غصه به خاطر کارهایی که انجام داده‌اند مربوط باشد. این‌ها در زندان به زشتی کار خود فکر کرده و شاید همین منجر به خودکشی آن‌ها شده است. بسیاری از این زندانیان کارمند بانک بوده و حتی مشکل گرانی و بیکاری نیز نداشتند.»

هنوز مشخص نیست که این نماینده، عضو هیأت بازدیدکننده از زندان اوین خواهد بود یا خیر.

درخواست دستیار رئيس‌جمهور برای بازدید از بازداشت‌گاه‌ها

هم‌زمان با تقاضای نمایندگان مجلس برای بازدید از زندان اوین و ملاقات با بازداشت‌شدگان اخیر، شهیندخت مولاوردی دستیار ویژه رئیس‌جمهور در حقوق شهروندی نیز گفته درخواست مشابهی را مطرح کرده است.

مولاوردی روز ۳۰ دی به خبرگزاری ایسنا گفته درخواست را داده و در حال بررسی است اما هنوز پاسخی از مقامات مسئول نیامده است.

او همچنین درباره پیگیری وضعیت دانشجویان بازداشت‌شده گفته است: «ما تقریبا مورد به مورد از طریق وزارت علوم و اطلاعات پیگیری کردیم. وزارت علوم نیز جداگانه پیگیر موضوع بود. تاکید رییس‌جمهور بر آزادی دانشجویان، فرآیند آزادی دانشجویان مخصوصا دانشجویان دختر را سرعت بخشید و آن را در اولویت قرار داد.»

هفته گذشته معاون فرهنگی دانشگاه تهران در گفت‌وگو با خبر آنلاین اعلام کرد که از ۴۱ دانشجوی دستگیر‌شده این دانشگاه، ۳۹ نفر آزاد شده‌اند و دونفری هم که آزاد نشده‌اند تنها به این دلیل بوده که خانواده‌هایشان نتوانسته‌اند برای تودیع وثیقه به تهران بیایند.

وضعیت حقوقی بازداشت‌شدگان اعتراضات اخیر - گفت‌وگو با حقوقدان