ناجیان سفید‌پوش آلمانی در سراسر جهان

آلمانی‌ها برای فعالیت‌ها و کمک‌های اجتماعی بدون چشم‌داشت، اهمیت زیادی قائلند. آمار نشان می‌دهد که از هر سه آلمانی، یک نفر وقت آزاد خود را صرف کارهای خیر، آن‌هم بی‌جیره و مواجب می‌کند. بدون این فعالیت‌های داوطلبانه، بسیاری از بخش‌های مهم اجتماعی ـ فرهنگی این کشور یا وجود نداشتند یا نمی‌توانستند به کار خود ادامه دهند. تعهد و شوق این مردم برای یاری به خود و به دیگران، از مرزهای آلمان نیز فراتر می‌رود و اغلب کشورهای جهان را زیر پوشش می‌گیرد.

درمان محرومان

یکی از تشکیلات مهم آلمانی از این‌دست، بنیاد "پزشکان در خدمت جهان سوم" است که برنارد اهلن (Bernhard Ehlen)، یک کشیش آلمانی آن را در سال ۱۹۸۳ پایه گذاشته است. ممکن است عنوان این تشکیلات، از نظر "پولیتیکال کورکتنس" هوشیارانه برگزیده نشده باشد، چون جهان را بر حسب نظمی کهنه و از دیدگاه قدرت‌های سیاسی ـ اقتصادی تعریف می‌کند، ولی در درستی اهداف و برنامه‌های آن نمی‌توان شک کرد: درمان بیماران محروم جهان و گذاشتن کمک‌های پزشکی در اختیار آنان.

این تشکیلات در آغاز کار خود، ۹ عضو بیشتر نداشت. اینان برای اولین بار در سال تأسیس بنیاد به شهر کلکته در هندوستان رفتند‌، تا به مردم دورافتاده‌ترین روستاهای این کشور کمک کنند. اکنون در این تشکیلات، بیش از ۲۳۵۰ پزشک عضو هستند و دست‌کم در سال، ۴۶۸۰ بار برای انجام مأموریت‌های کمک رسانی به مردم محروم کشورهایی چون هندوستان، بنگلادش، فیلیپین، اندونزی، ویتنام، نیکاراگوئه، بولیوی و کنیا اعزام می‌شوند. همه‌ی آن‌ها ولی یک نام دارند: "دکتر آلمانی".

ابتکار الهام‌بخش

برنارد اهلن که سال پیش ۷۰ سالگی خود را در شهر زادگاهش برلین جشن گرفت، دلیل تأسیس "پزشکان در خدمت جهان سوم" را این‌گونه توضیح می‌دهد: «من در سال ۱۹۸۱ سفری به سومالی داشتم و متوجه شدم که پزشکان با وسایل اندک، کمک‌های ارزنده‌ای به مردم می‌کنند. همین انگیزه‌ی من برای برپایی این بنیاد شد.» اهلن که خود پزشک است، پس از این سفر، درصدد برآمد تا با یاری همکاران خود در آلمان، تشکیلاتی به‌راه‌ اندازد و به مردم مناطق فقرزده‌ی جهان یاری دهد. او در این امر، از حمایت هنرپیشه‌ی معروف آلمانی، ماریا فورت ونگلر (Maria Furtwنngler) برخوردار شد که اکنون به عنوان رئیس همآهنگی این تشکیلات فعالیت می‌کند. ماریا فورت ونگلر، چهره‌‌ی تلویزیونی محبوبی است که اغلب به عنوان کارآگاه باهوش و خونسرد یک سریال پلیسی، نقش بازی می‌کند.

ابتکار اهلن، با استقبال خوبی از سوی همکاران او روبرو شد. مشکل تنها این بود که آنان "وقت همکاری" نداشتند. یکی از همین همکاران با ابتکاری جالب، مسئله را حل کرد: او یک‌ماه و نیم "وقت" مرخصی سالانه‌ی خود را برای انجام مأموریت‌های بشردوستانه‌ی "تشکیلات" در اختیار آن گذاشت. همین شیوه ‌از آن پس، به روش کار در این بنیاد تبدیل شد. به این ترتیب بنیاد "پزشکان در خدمت جهان سوم" توانست، پرسنل پروژه‌های کوتاه مدت خود را تأمین کند. یعنی پزشکانی که مایل به همکاری در این پروژه‌‌ بودند، می‌توانستند با اجرای دو شرط ، بارو بندیل را ببندد و عازم سفر شوند‌‌‌: این‌که خدمات پزشکی خود را بدون دریافت دستمزد در اختیار مردم قرار دهند و حداقل نیمی از هزینه‌ی سفر و خرج خود را به‌عهده بگیرند، تنها شروط همکاری این داوطلبان با بنیاد است.

شیوه‌ی کار

در نتیجه‌ی همکاری این "دکترهای آلمانی" با بنیاد‌، تا به‌حال چندین مرکز بهداشتی در ۱۵ کشور جهان تأسیس شده‌ است. هزینه‌ی این مراکز از طریق اهدای کمک مالی افراد خیرخواه و بعضاً از بودجه‌ی وزارت "توسعه و همکاری‌های اقتصادی آلمان" تأمین می‌شود. مثلاً هزینه‌ی این تشکیلات در سال ۲۰۰۷، حدود ۱۰ میلیون یورو بود. بودجه‌ی سال گذشته‌ی این بنیاد که برای پیاده‌کردن پروژه‌های کوتاه و بلند مدت خرج می‌شوند، به نحو بارزی افزایش یافته است.

"دکترهای آلمانی" با این بودجه می‌کوشند نیازهای پزشکی و بهداشتی مراکز این تشکیلات را بدون وقفه تأمین کنند. در حال حاضر در هر مرکز، بیش از سه پزشک انجام وظیفه می‌کنند. همراهی پرستاران و مددکاران محلی با این پزشکان، از ویژگی‌های دیگر کار آنان است‌ تا ظرافت‌‌های فرهنگی، اخلاقی و مذهبی بیماران نیز رعایت شود.

حدود ۱۴ درصد از پزشک‌های این تشکیلات، زیر ۳۶ سال دارند. برای مسئولان "پزشکان در خدمت جهان سوم"، به‌کار گیری داوطلبان مسن هم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در حال حاضر، یک‌پنجم مأموریت‌ها از سوی یک پزشک زن و یک فرد بیش از ۶۲ سال صورت می‌گیرد.

با آن‌که بیشتر پزشکان، تنها ۶ هفته مرخصی سالانه‌ی خود را در اختیار این بنیاد می‌گذارند، گاهی پیش می‌آید که "دکترهای آلمانی" کل خدمات پزشکی خود را در این مراکز انجام می‌دهند. در سال ۲۰۰۷ مثلاً، یک پزشک زن آلمانی بیش از یک سال در فیلیپین مشغول کار بود.

نمونه‌ی موفق فیلیپین

مراکز درمانی این تشکیلات در سه شهر فیلیپین، نمونه‌ی بارز فعالیت‌های آن است. در میندانائو، مثلاً، بیش از ۱۱ پزشک و یک دندان‌پزشک در چارچوب پروژه‌ا‌ی دراز مدت در حال خدمت‌اند. از سال ۱۹۸۵ "کلینیک‌های متحرک" و یک بیمارستان برای افراد بی‌بضاعت در بندر کاگایان د اورو (Cagayan de Oro) به جمعیت ۱۳ میلیونی این جزیره خدمت می‌کنند. در سال ۱۹۹۴ بیمارستان کوچکی در شهر والنسیا و بیمارستان دیگری در سال ۲۰۰۶ در شهر بودا برپا شد. در بسیاری از مناطق این جزیره، برنامه‌‌های مبارزه با بیماری سل پیاده شده است. این تشکیلات به‌ویژه به وضعیت زنان و مادران مناطق فقیرنشین فیلیپین می‌پردازد و برای آنان دوره‌های آموزشی در زمینه‌های مختلف برپا می‌کند.

تشکیلات "پزشکان در خدمت جهان سوم"، افزون بر ۹ پروژه‌ی دراز مدتی که در حال پیاده‌کردن آن است، از ۱۳۰ پروژه‌ی دیگر نیز که در ۲۳ کشور جهان به مرحله‌ی اجرا گذاشته می‌شوند، حمایت می‌کند.

نویسنده: فهیمه فرسایی
تحریریه: مصطفی ملکان