مارک روته رسما فعالیت خود را به عنوان دبیرکل ناتو آغاز کرد
۱۴۰۳ مهر ۱۰, سهشنبهمارک روته، نخستوزیر پیشین هلند، از روز سهشنبه ۱ اکتبر (۱۰ مهر) وظیفه خود را به عنوان دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) آغاز کرد. به گفته بسیاری از کارشناسان، از جمله مهمترین ماموریتهای او این است که در بحبوحه جنگ در اوکراین و در آستانه انتخابات حساس ریاستجمهوری در آمریکا باید بتواند این ائتلاف نظامی را متحد نگه دارد.
اینترنت بدون سانسور با سایفون دویچه وله
روته به طور رسمی در مراسمی که در مقر ناتو در بروکسل، پایتخت بلژیک برگزار شد جایگزین ینس استولتنبرگ شد. استولتنبرگ پیمان ناتو را در طول دههای پرآشوب و بحرانی رهبری کرده است.
مقامات و دیپلماتهای ناتو انتظار دارند که روته اولویتهای استولتنبرگ در حمایت از اوکراین، ترغیب کشورهای ناتو به افزایش هزینههای دفاعی و ادامه مشارکت آمریکا در امنیت اروپا را حفظ کند.
خبرگزاری رویتروز در ارتباط با تغییر رهبری ناتو در یک گزارش تحلیلی مینویسد نخستوزیر پیشین هلند یکی از حامیان قوی اوکراین است و امسال پس از ۱۴ سال از مقام نخستوزیری هلند کنارهگیری کرده است. روته از اروپاییها خواسته "از انتقادها درباره ترامپ رئیسجمهور سابق آمریکا دست بردارند" و بهجای آن بر تقویت دفاع از اروپا تمرکز کنند.
جنگ اوکراین بار دیگر ناتو را که در سال ۱۹۴۹ برای بازدارندگی و دفاع در برابر هرگونه حمله شوروی به اروپای غربی تأسیس شده بود، دوباره به کانون رویدادهای بینالمللی بازگردانده است.
ناتو قدیمیترین و قویترین پیمان دفاعی جهان است و سالهاست که بر اعضای آن افزوده میشود. به ویژه با تجاوز روسیه به کشورهای همسایه مثل گرجستان و اوکراین، ناتو به عنوان نیروی بازدارنده در مقابل این تجاوزات بطور آشکار وارد میدان شده و از نگرانی کشورهای همسایه اروپایی روسیه کاسته است.
سوئد و فنلاند سنت طولانیمدت بیطرفی خود را کنار گذاشته و به ناتو پیوستهاند تا از "بند دفاع جمعی" آن بهرهمند شوند؛ بندی که طبق آن، حمله به یکی از اعضا به منزله حمله به همه اعضای این پیمان تلقی میشود.
جنگ اوکراین باعث شد ناتو هزاران سرباز اضافی را به مرز شرقی خود اعزام کند و برنامههای دفاعی خود را به طور ریشهای بازبینی کند تا احتمال حمله از سوی مسکو را جدیتر از هر زمان دیگری پس از پایان جنگ سرد در نظر بگیرد.
سیاستمداران غربی تأکید میکنند که ناتو یک ائتلاف دفاعی است، اما روسیه این پیمان را "تهدیدی برای امنیت" خود میشمارد.
به گفته دیپلماتها و تحلیلگران، یکی از وظایف اصلی مارک روته این خواهد بود که کشورهای عضو ناتو را متقاعد کند تا نیرو، تسلیحات و منابع بیشتری را برای اجرای کامل برنامههای دفاعی جدید اختصاص دهند.
ایالات متحده آمریکا قدرت غالب در ناتو است، اما تصمیمات در این ائتلاف در اجماع با سایر اعضا اتخاذ میشود، بنابراین یکی از وظایف اصلی دبیرکل ایجاد مصالحه بین اعضاست.
دیپلماتها میگویند که تجربه طولانیمدت روته در رهبری دولتهای ائتلافی، او را برای این نقش جدید مناسب میکند. با این حال، او باید از انتقاد صریح از دیگر کشورهای اروپایی و اصرار بر انضباط مالی که موجب ناراحتی اروپای شرقی شده است، خودداری کند. کشورهای اروپای شرقی خواستار وامهای مشترک اتحادیه اروپا برای پروژههای دفاعی هستند.
استولتنبرگ درباره تهدیدات اتمی پوتین چه گفت؟
ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیشین ناتو، روز دوشنبه ۳۰ سپتامبر (۹ مهر) در آخرین روز کاری خود در این سمت طی مصاحبه با رویترز گفت که اعضای ناتو نباید اجازه دهند تهدیدات ولادیمیر پوتین آنها را از ارائه کمکهای نظامی بیشتر به اوکراین بازدارد.
استولتنبرگ این اظهارات را در واکنش به تغییر دکترین هستهای پوتین ابراز کرد.
رئیس جمهور روسیه اخیرا در جلسهای که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، ابراز داشت "در نسخه بهروز شده سند دکترین هستهای پیشنهاد میشود که حمله به روسیه از سوی یک کشور غیرهستهای، اما با مشارکت یا حمایت یک کشور دارای سلاح هستهای، بهعنوان حملهای مشترک علیه روسیه در نظر گرفته شود". پوتین در صحبتهای خود به اوکراین که سلاح هستهای ندارد و متحدان غربی آن مانند آمریکا، فرانسه و بریتانیا که دارای سلاحهای هستهای هستند، اشاره کرده است.
هشدار پوتین در حالی مطرح شد که ایالات متحده و متحدانش در حال بررسی این موضوع هستند که آیا به اوکراین اجازه دهند تا موشکهای متعارف غربی را به عمق خاک روسیه شلیک کند یا خیر.
استولتنبرگ گفت: «هر بار که ما حمایت خود را با ارائه سلاحهای جدید، تانکهای جنگی یا جنگندههای F-16 تقویت کردهایم، روسها تلاش کردهاند ما را از این کار بازدارند. اما آنها موفق نشدهاند و تهیدات اتمی پوتین نیز نباید مانع از حمایت متحدان ناتو از اوکراین شود.»
او افزود که ناتو هیچ تغییری در موضع هستهای روسیه مشاهده نکرده است که نیازمند تغییراتی از سوی این پیمان باشد. استولتنبرگ گفت بزرگترین خطر برای ناتو این است که "پوتین در اوکراین پیروز شود."
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
استولتنبرگ بر این باور است که با افزایش هزینههای جنگ میتوان محاسبات پوتین را تغییر داد و او را وادار کرد به میز مذاکره بازگردد و اوکراین را بهعنوان یک کشور مستقل به رسمیت بشناسد.