مریم کلارن در بیانیهای که روز چهارشنبه، هشتم بهمن (۲۷ ژانویه) منتشر کرد نوشته است که مادر او، ناهید تقوی، در بند ۲الف زندان اوین که زیر نظر سازمان اطلاعات سپاه است، به سر میبرد.
در این بیانیه آمده است: «در یکصمدین روز دستگیری خودسرانه مادرم، داییهایم اجازه یافتند با او در روز ۲۴ ژانویه در پشت شیشه و با حضور ماموان سپاه ملاقات کنند.»
به گفته او، تقوی در انفرادی بهسر میبرد و حالش "بهنسبت خوب است".
مقامات مسئول تاکنون از اعلام دلیل دستگیری این شهروند دوتابعیتی آلمانی-ایرانی که روز ۲۵ مهر در ایران بازداشت شد خودداری کردهاند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
مریم کلارن در گفتگو با دویچه وله اظهار داشت، به وکیل انتخابی خانواده هنوز امکان مطالعه پرونده را ندادهاند و دادستان مسئول پرونده گفته است که تنها "وکیلان مورد اعتماد قوه قضاییه ایران" اجازه دسترسی به پرونده را خواهند داشت.
در این رابطه ۴۸ وکیل "معتمد" معرفی شده است که متهم حاضر نیست هیچکدام از آنها را بپذیرد.
علاوه بر این به بستگان تقوی گفته شده است، پرونده زمانی به دادگاه ارجاع داده میشود که متهم موافقت خود را با متن کیفرخواست اعلام کند.
اقداماتی برای "خُرد کردن" متهم
مریم کلارن بر این نظر است که وکیل منتخب دادستان نمیتواند بیطرفانه از حقوق موکل خود دفاع کند، و اگر از متهم حق دفاع از جانب وکیل مورد اعتماد خانواده گرفته شود، محاکمه مادرش بدون در نظر گرفتن استانداردهای حقوقی برگزار خواهد شد.
او در این رابطه تاکید کرد که متهم در طول ماهها زندان انفرادی و بازجوییهای طاقتفرسا خُرد میشود و در نهایت برای رهایی از این وضعیت، به آنچه که انجام نداده اعتراف میکند.
کلارن تصریح کرد، حکم دادگاهی که تحت این شرایط صادر شود اعتبار حقوقی نخواهد داشت.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
بر اساس ماده پنج قانون آئین دادرسی کیفری جمهوری اسلامی، «متهم باید در اسرع وقت از موضوع و ادله اتهام انتسابی آگاه و از حق دسترسی به وکیل و سایر حقوق دفاعی مذکور در این قانون بهرهمند شود.»
مغایر ایده "اصل برائت"
هریبرت هیرته، نماینده شهر کُلن در پارلمان آلمان که مسئولیت حمایت سیاسی از ناهید تقوی را بهعهده گرفته است میگوید، متهم به محض اعلام موافقت خود با متن کیفرخواست، به جرمی که در کیفرخواست آمده اعتراف میکند.
او چنین اقدامی از جانب مقامات ایران را مغایر ایده "اصل برائت" میداند.
طبق ماده چهار قانون آئین دادرسی کیفری جمهوری اسلامی، «اصل، برائت است. هرگونه اقدام محدودکننده، سلب آزادی و ورود به حریم خصوصی اشخاص جز به حکم قانون و با رعایت مقررات و تحت نظارت مقام قضائی مجاز نیست و در هر صورت این اقدامات نباید به گونهای اعمال شود که به کرامت و حیثیت اشخاص آسیب وارد کند.»
مریم کلارن از دولت آلمان خواسته است تا از طریق امکانات کنسولی خود هر چه زودتر برای دسترسی به مادرش و شفافسازی در باره علت دستگیری او اقدام کند و تمامی تلاش خود را برای آزادی ناهید تقوی به کار گیرد.
وزارت امور خارجه آلمان وعده داده است که در این زمینه از تمامی امکانات خود استفاده خواهد کرد.
مارتین لسنتین، سخنگوی هیات اجرایی جامعه بینالمللی حقوق بشر هم با اشاره به روشهای غیرقانونی مقامات جمهوری اسلامی در برخورد با متهمان تاکید کرده است که دولت آلمان نباید در رابطه با دستگیری و محاکمه احتمالی ناهید تقوی سکوت کند.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
گیتی پورفاضل، وکیل دادگستری، از امضاکنندگان بیانیه درخواست استعفای خامنهای است که مرداد ۹۸ منتشر شد. خانم پورفاضل چند هفته پس از انتشار بیانیه بازداشت شد و تا اواخر آبان در زندان اوین ماند. دادگاه انقلاب او را به چهار سال و دو ماه حبس محکوم کرد که در مرحله تجدیدنظر به ۲۷ ماه تقلیل یافت. او روز یکشنبه ۱۶ شهریور ۹۹ برای اجرای این حکم به زندان اوین منتقل شد.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
محمد نجفی، وکیل دادگستری و فعال حقوق بشر بارها با اتهامات مختلف احضار و زندانی شده است. این وکیل، در پروندههای مختلف به مجموعا ۱۹ سال زندان محکوم شده؛ پروندههایی که شامل اتهاماتی چون "توهین به رهبری"، "تبلیغ علیه نظام" یا "کمک به دول متخاصم در مصاحبه با رسانههای خارج از کشور" هستند. در بهمن سال ۹۸ و در تازهترین محاکمه، او را به دلیل سخنرانی در خانه مادر ستار بهشتی به شش ماه حبس محکوم کردند.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
امیرسالار داودی وکالت بسیاری از متهمان سیاسی و عقیدتی از جمله زینب جلالیان و زندانیان بهایی را بر عهده داشته و در کانال تلگرامی "بدون روتوش" در باره مسائل صنفی حوزه وکالت مینوشت. او ۲۹ آبان ۹۷ و پس از تفتیش دفتر کار و خانهاش دستگیر شد. شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران او را به ۳۰ سال حبس تعزیزی، ۱۱۱ ضربه شلاق، ۶ میلیون تومان جریمه نقدی و دو سال محرومیت از کلیه حقوق اجتماعی محکوم کرد.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
پیام درفشان، وکیل مدافع تعدادی از زندانیان عقیدتی و سیاسی، در بهمن ۹۸ به اتهام "اهانت به مقام رهبری" از سوی دادگاه انقلاب اسلامی کرج به دوسال زندان و محرومیت از اشتغال به حرفه وکالت محکوم شد. دادگاه انقلاب تهران نیز در تیر ۹۹ او را با اتهاماتی چون "فعالیت تبلیغی علیه نظام" و "نشر اکاذیب" مجرم شناخت. او در یک پرونده دیگر به یک سال حبس تعلیقی محکوم شده است.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
شهریور ۱۳۹۷، قاسم شعله سعدی (راست) و آرش کیخسروی (سمت چپ) حین تجمع در برابر مجلس و به اتهام "اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی" دستگیر و به زندان اوین منتقل شدند. علت تجمع، اعتراض به نظارت استصوابی و کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر بود. دستگیری وکلای دادگستری در برابر مجلس و انتقال دو تن از آنها با پابند و دستبند و لباس مخصوص به زندان فشافویه، با واکنش اعتراضی "تریبون آزاد وکلا" همراه شد.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
زینب طاهری، وکیل محمد ثلاث، یک روز پس از اعدام موکلاش بازداشت شد. او اعلام کرده بود اسنادی حاکی از بیگناهی ثلاث در اختیار دارد و آنها را افشا خواهد کرد. دستگاه قضایی جمهوری اسلامی علت بازداشت طاهری را "راههای غیرقانونی" برای دفاع از موکلاش و توسل به شبکههای اجتماعی اعلام کرد. خانم طاهری تاکید داشت که بازسازی صحنه جرم بدون حضور متهم، وکیل و شهود، در محل اداره آگاهی شاهپور انجام شده است.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
هدی عمید، وکیل دادگستری و فعال حقوق زنان (نفر اول سمت چپ) در شهریور ۹۷ در خانهاش دستگیر شد. او پس از دو ماه حبس در زندان اوین، با قرار وثیقه آزاد شد. هدی عمید و نجمه واحدی (سمت راست)، کارگاههای آموزشی در زمینه شروط ضمن عقد برای زنان برگزار میکردند. این دو همزمان با رضوانه محمدی، فعال برابری جنسیتی (نفر وسط) بازداشت شدند.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
مصطفی دانشجو، وکیل دادگستری، از فعالان حقوق دراویش گنابادی، ۱۷ تیر ۹۷ با هجوم ماموران مسلح به خانهاش دستگیر شد. دادگاه انقلاب به ریاست قاضی مقیسه، او را به اتهام "تبانی علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام" به ۸ سال زندان محکوم کرد. او به دلیل وضعیت جسمی نامناسب و از کار افتادگی نیمی از ریه، با قرار وثیقه آزاد شده اما پروانه وکالتش به دلیل دفاع از دراویش گنابادی لغو شده است.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
عبدالفتاح سلطانی، از پایهگذاران کانون مدافعان حقوق بشر و وکیل مدافع پرونده بسیاری از دانشجویان، روزنامهنگاران و فعالان سیاسی و از معترضان به نتیجه انتخابات ۸۸، هفت سال در زندان ماند. او اسفند ۱۳۹۰ به ۱۸ سال حبس در تبعید و ۲۰ سال محرومیت از وکالت محکوم شد که بعدا به ۱۰ سال تقلیل یافت. سلطانی بهخاطر شجاعت و پایداری در دفاع از حقوق زندانیان، جوایز زیادی کسب کرده است.
-
وکلایی که در جایگاه متهم مینشینند
نسرین ستوده به ۳۳ سال زندان و ۱۴۸ ضربه شلاق محکوم شده است. او را نیز به اتهامات آشنایی چون "تبانی علیه امنیت ملی، فعالیت تبلیغی علیه نظام" یا "ضدیت با مجازات اعدام" محاکمه کردهاند. انجمن قضات آلمان که جایزه حقوق بشر سال ۲۰۲۰ را به این وکیل دادگستری داده میگوید: «ستوده به واسطه تعهد شجاعانه و خستگیناپذیر خود به حقوق بشر و حاكمیت قانون به یک سمبل مدافع حقوق مدنی ایران تبدیل شده است.»
نویسنده: مهیندخت مصباح