روز جهانی آزادی مطبوعات؛ سایه تهدید بر سر خبررسانی آزاد
۱۳۹۶ اردیبهشت ۱۳, چهارشنبه
به مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات (۳ مه) سازمان ملل متحد تهدید رسانه‌های منتقد در سطح جهان را مورد انتقاد قرار داد. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، دولت‌های جهان را فراخواند تا از رسانه‌های آزاد حمایت کرده و به سرکوب آنها پایان دهند. گوترش گفت که این امر برای برخورد با روند فزاینده اطلاعات غلط در جهان ضروری است.
دیوید کی، گزارشگر ویژه آزادی بیان سازمان ملل نیز گفت: «بسیاری از رؤسای دولت‌ها روزنامه‌نگاران را به چشم دشمن و خبرنگاران را به چشم شرور نگاه می‌کنند».
سیاست رعب در کشورهای "دمکراتیک"
آنتنونیو تایانی، رئیس پارلمان اروپا نیز در بروکسل تأکید کرد: «دمکراسی واقعی نمی‌تواند بدون آزادی رسانه‌ها وجود داشته باشد». او افزود: «به عنوان خبرنگار پیشین می‌دانم که کار مستقل از چه اهمیتی برخوردار است».
رئیس پارلمان اروپا تصریح کرد که در حال حاضر سیاست ایجاد رعب و وحشت علیه خبرنگاران نه تنها در رژیم‌های خودکامه، بلکه در کشورهایی هم که "معمولا دمکراتیک محسوب می‌شوند" دنبال می‌شود.
بیشتر بخوانید: سایه خطر بر آزادی مطبوعات در دموکراسی‌های غربی
بربل کوفلر، مأمور حقوق بشر دولت آلمان نیز آزادی مطبوعات را "شرط ضروری" اجرای حقوق بشر دانست: «چگونه می‌توان از نقض حقوق بشر آگاه شد، اگر کسی اجازه گزارش‌دهی درباره آن را نداشته باشد؟».
ترکیه در صدر سرکوبگران
سازمان عفو بین‌الملل در این میان خواستار آزادی زندانیان در بند در ترکیه شد. به گفته ماکوس بیکو، دبیرکل شاخه آلمان عفو بین‌الملل، خبرنگاران در هیچ کشور دیگری در جهان به اندازه ترکیه در زندان نیستند.
از زمان کودتای نافرجام سال گذشته میلادی در ترکیه، تاکنون دست‌کم ۱۵۶ رسانه در این کشور بسته شده‌اند، حدود ۲۵۰۰ از کارکنان این رسانه‌ها شغل خود را از دست داده‌اند و دست‌کم ۱۲۰ خبرنگار روانه زندان شده‌اند.
بیشتر بخوانید: تفسیر سردبیر دویچه‌وله: دموکراسی در خطر است
عفو بین‌الملل مناسبت روز جهانی آزادی مطبوعات را مغتنم دانسته و در این روز نسبت به حفاظت از آزادی بیان و رسانه‌ها هشدار داده است. دبیرکل شاخه آلمان این سازمان حقوق بشری گفته است: «بدون اطلاع‌رسانی مستقل خبرنگاران، مردم نمی‌توانند به اطلاعات مستقل دست یابند؛ در چنین شرایطی فساد و نقض حقوق بشر در پرده می‌ماند».
جامعه بین‌المللی حقوق بشر (IGFM) نیز نسبت به بی‌اعتنایی در برابر "دیکتاتوری" در ترکیه هشدار داده است. مارتین لسنتین، سخنگوی هیأت مدیره این سازمان حقوق بشری، گفته است: «نباید به پیگرد خبرنگاران در ترکیه عادت کنیم».
انجمن صنفی روزنامه‌نگاران آلمان (DJV) نیز پوپولیسم را "دشمن مدرن وطنی آزادی مطبوعات" ارزیابی کرده است. فرانک اوبرآل، رئیس هیأت مدیره این انجمن، تصریح کرد: «زمانی که شمار هر چه بیشتری از سیاستمداران به زبان پوپولیسم سخن می‌گویند، بایستی زنگ خطر برای ما خبرنگاران به صدا درآید».
به گفته‌ی اوبرآل، گر چه در خبرنگاری هم همچون دیگر حرفه‌ها "اشتباه" رخ می‌دهد، اما چنین اموری نباید به "اتهامی عمومی" علیه خبرنگاران بینجامد.
یکی از "پنج زندان بزرگ" خبرنگاران
جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از حکومت‌های متهم به سرکوب آزادی بیان و مطبوعات است. سازمان گزارشگران بدون مرز، چند ماه پیش هم‌زمان با سالگرد انقلاب ایران، طی بیانیه‌ای جمهوری اسلامی را با ده‌ها روزنامه‌نگار و شهروند−خبرنگار زندانی، یکی از "پنج زندان بزرگ جهان" برای فعالان رسانه‌ای نامیده بود.
هنگامه شهیدی روزنامه‌نگار و فعال حقوق زنان و مطبوعات، احسان مازندرانی مدیر مسئول سابق روزنامه "فرهیختگان"، مراد ثقفی مدیر مسئول فصلنامه "گفتگو"، رامین کریمیان پژوهشگر و همکار آقای ثقفی و طاهره ریاحی دبیر سرویس اجتماعی خبرگزاری "برنا"، از جمله روزنامه‌نگاران زندانی در ایران هستند.
عیسی سحرخیز، از چهره‌های فعال مطبوعاتی ایران نیز که روز پنجم اردیبهشت ماه سال جاری (۱۳۹۶) به دنبال اتمام محکومیتش از زندان آزاده شده بود، در پرونده دیگری به یک سال حبس محکوم شده است.
علاوه بر روزنامه‌نگاران، شماری از فعالان در شبکه‌های اجتماعی هم در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۹۶ در ایران بازداشت شده‌اند.