زنان در وزارت دفاع • تصرف یک تصور مردانه

برای بسیاری، واژه‌هایی نظیر وزیر دفاع، ژنرال، افسر و سرباز، تداعی مردانی را می‌کند که در بزنگاه دست بر سلاح می‌برند یا فرمان حمله می‌دهند. حالا اما زنان از پایین‌ترین رده‌ها تا بالاترین رده‌های نظامی دیده می‌شوند. یکی از این زنان اورزولا فون در لاین، نخستین زنی است که در تاریخ آلمان به مقام وزارت دفاع دست یافته است.

برخلاف برخی از کشورها که وزیر دفاع یک شخصیت نظامی است، در آلمان وزیر دفاع همواره یک شخصیت سیاسی است. اورزولا فون در لاین متولد ۱۹۵۸، پدرش نخست وزیر ایالت نیدرزاکسن بود. این بانوی دمکرات مسیحی نخست در رشته اقتصاد تحصیل کرد و سپس پزشکی خواند و پزشک زنان شد. او هفت فرزند دارد و در کابینه پیشین آنگلا مرکل وزیر کار بود.

تصرف پست‌های کلیدی توسط زنان در جوامع مردسالار آسیایی شروع شد. در سال ۱۹۶۰ برای نخستین بار در جهان یک زن به نام سیریماوا باندرانیکه در سری‌لانکا نخست‌وزیر شد. او همچنین وزارت دفاع و امورخارجه را نیز برعهده داشت.

در هند هم ایندیرا گاندی نخست وزیر وقت در سال ۱۹۵۷ وضعیت اضطراری اعلام کرد و در این شرایط وزارت دفاع را نیز برعهده گرفت. گاندی در سال ۱۹۸۴ و در سن ۶۵ سالگی ترور شد. (عکس: ایندیرا گاندی به همراه مارگارت تاچر، نخست وزیر بریتانیا)

در پاکستان هم بی‌نظیر بوتو که در سال ۱۹۸۸ ریاست دولت را برعهده گرفت، وزارت دفاع را هم در اختیار داشت. بوتو در سال ۲۰۰۷ بر اثر یک حمله انتحاری و در سن ۵۴ سالگی کشته شد.

در اروپا زنان فنلاندی‌ برای اولین بار در سال ۱۹۹۰ پست وزارت دفاع را برعهده گرفتند. الیزابت رهن از اقلیت سوئدی ساکن فنلاند اولین وزیر دفاع زن در این کشور بود و ۵ سال هم این مقام را برعهده داشت. پس از او نیز سیاستمدار محافظه‌کار، آنلی تاینا این مقام را برعهده گرفت و تا سال ۱۹۹۹ وزیر دفاع فنلاند بود.

در سوئد لنی بیورکلوند اولین وزیر دفاع این کشور بود. این سیاستمدار سوسیال دمکرات از سال ۲۰۰۲ به مدت ۴ سال وزیر دفاع سوئد بود. (عکس: به همراه پیتر اشتروک، وزیر دفاع متوفی آلمان از حزب سوسیال دمکرات)

در سوئد از سال ۲۰۱۲ کارین انستروم که ۴۷ ساله است وزارت دفاع را برعهده دارد. او در گذشته آموزش نظامی دیده و افسر نیروی دریایی بوده است.

کارمه چاکون یکی از جوان‌ترین وزیران دفاع اروپا بوده است. این وزیر سوسیالیست در سن ۳۷ سالگی از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ وزارت دفاع اسپانیا را برعهده داشت. او در حالی که هفت‌ماهه باردار بود به دیدن نیروهای اسپانیایی در افغانستان رفت. پس از تولد فرزندش تنها پس از چند هفته به وزارت‌خانه بازگشت و حتی چند ژنرال قدرتمند ارتش را نیز برکنار کرد.

در فرانسه هم میشل آلیو‌ماری از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ در کابینه دولت‌های ژان پیر رفِرن و دومنیک دولپن وزارت دفاع را برعهده داشت. میشل آلیو‌ماری در دنیای مردانه ارتش فرانسه بسیار محبوب بود و با لباس نظامی از مناطقی که سربازان فرانسوی در آنجا مستقر بودند بازدید می‌کرد. (عکس: به همراه پیتر اشتروک، وزیر دفاع متوفی آلمان از حزب سوسیال دمکرات)

در هلند هم وزارت دفاع در دستان خانم ژانین هنیس پلاشرت قرار دارد. (عکس: بازید وزیر دفاع هلند به همراه توماس دمزییر، وزیر دفاع سابق آلمان از واحدهای پدافند هوایی پاترویت که در ترکیه مستقر هستند)

در آفریقای جنوبی، خانم نوسیوی ماپیزا انکاکولا که ۵۷ سال سن دارد دومین وزیر دفاع زن در این کشور است. او هرچند معلم بود، در سال‌های دهه ۸۰ میلادی به عنوان عضو کنگره ملی آفریقا در مبارزه با آپارتاید شرکت جست و در آنگولا و اتحاد جماهیر شوروی سابق دوره‌های نظامی دیده است.

در آمریکای لاتین به غیر از کشورهای پرو، برزیل و جمهوری گویان که وزارت دفاع ندارند، در بقیه کشورها یک زن زمانی سکان وزارت دفاع را برعهده داشته است. (عکس: مارتا لوسیا رامیرز، وزیر دفاع سابق کلمبیا)

در حال حاضر در سه کشور ونزوئلا، اکوادور و نیکاراگوئه وزرای دفاع را زنان برعهده دارند. (عکس: نظامیان کوبایی مستقر در آنگولا)

آدمیرال کارمن ملندز از ۱۱ ژوئیه سال ۲۰۱۳ وزیر دفاع ونزوئلا شده است. (عکس: کارمن ملندز در کنار نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا)

ماریا فرناندا اسپینوزا، وزیر دفاع اکوادور.