روش‌های شگفت‌انگیز جانوران برای مبارزه با عفونت
۱۳۹۲ فروردین ۲۶, دوشنبه
بیست و پنج سال پیش در جنگل‌های تانزانیا میشائیل هوفمن و همکارانش رفتار اعجاب‌انگیز شامپانزه‌ا‌ی ماده را مشاهده کردند که ظاهرا از ناراحتی معده رنج می‌برد. این شامپانزه به سمت بوته‌‌ای رفت، چندین شاخه از آن را چید و پس از جدا کردن پوسته و برگ گیاه، به جویدن شاخه مشغول شد. بچه او هم خواست این گیاه را امتحان کند، اما پس از گذاشتن تکه‌ای در دهان، فورا آن را تف کرد زیرا شاخه این گیاه به شدت تلخ است.
شامپانزه‌ها معمولا علاقه‌ای به این گیاه نشان نمی‌دهند. در این مورد نیز شانپانزه ماده می‌خواست از آن تنها به عنوان دارو استفاده کند. پس از مشاهده این صحنه پژوهشگران شیوه‌هایی را که حیوانات برای مداوای خود به کار می‌برند، دقیق‌تر بررسی کردند و متوجه شدند که نه تنها شامپانزه‌ها بلکه حشرات و کرم‌ها نیز برای حفاظت خود در برابر انگل و بیماری روش‌های مختص به خود را دارند.
استفاده از الکل برای راندن انگل‌ها
تیمی پژوهشی از دانشگاه "اموری" (Emory) در آتلانتا در مجله علمی "Science" مجموعه‌ای از مشاهدات علمی در این زمینه را منتشر کرده است. این مشاهدات نشان می‌دهند که حیوانات شیوه‌های اعجاب‌انگیزی برای مقابله با بیماری، نه تنها برای خود بلکه برای فرزندانشان و همینطور دیگر اعضای گروه به کار می‌برند.
حیوانات در کنار خوردن گیاهان داروئی، از روش‌های شگفت‌انگیز دیگری نیز برای محافظت خود در قبال بیماری‌ها استفاده می‌کنند. به طور مثال نوعی مگس برای محافظت از تخم‌های خود در برابر انگل، آنها را در باقی‌مانده غذا و میوه‌هایی قرار می‌دهد که در آنها الکل زیادی وجود دارد. میزان الکل بالا به لارو این مگس آسیبی نمی‌رساند و انگل‌ها را دور نگاه می‌دارد.
در آمریکای شمالی نیز نوعی پروانه وجود دارد که معمولا روی انواع مختلف گل "خرگ" تخم‌گذاری می‌کند. اما در صورتی که ماده این پروانه مورد هجوم انگل‌ها قرار گرفته باشد، تخم‌های خود را تنها بر روی نوعی گیاه خاص می‌گذارد. این نوع گیاه میزان بالایی چربی گیاهی دارد که جلوی رشد انگل ها را می‌گیرد.
صمغ درخت در کندوهای عسل
زنبورهای عسل هم برای دور نگاه داشتن قارچ و میکروب در کندوهای خود از صمغ درخت استفاده می‌کنند. پدیده عجیب دیگری نیز در مکزیک مشاهده شده است. در آنجا گنجشک‌ها ته‌سیگار جمع‌آوری می‌کنند و آنها را برای راندن کنه‌سانان (زیرمجموعه‌ای از عنکبوتیان بندپا) در لانه خود قرار می‌دهند.
پژوهشگران در مقاله مربوط به این موضوع در مجله "Sience" به اهمیت بررسی بیشتر در مورد شیوه‌های مورد استفاده حیوانات برای مقابله با بیماری تاکید کرده‌اند. زیرا گیاهانی که حیوانات از آنها به عنوان دارو استفاده می‌کنند، می‌توانند منبع خوبی برای کشف داروهای جدید باشند.
گیاهی که شامپانزه ماده در تانزانیا به عنوان دارو استفاده کرده بود، از مدت‌ها قبل توسط انسا‌های منطقه برای مقابله با تب و انگل‌های معده مصرف می‌شود.