1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
هنر

خوانندگان رپ ترکیه خطاب به مردم: سکوت را بشکنید!

۱۳۹۸ شهریور ۲۱, پنجشنبه

نماهنگ #Susamam در یوتیوب بیش از ۲۰ میلیون بار کلیک شده است. پیامی که هنرمندان ترکیه خواسته‌اند با این موزیک ویدیو برای شهروندان کشورشان بفرستند این است که «به جای سکوت اعتراض کنید!» دولت ترکیه از این بابت ناراضی است.

https://p.dw.com/p/3PVKN
عکس: leo xandre

نماهنگ رپ اجتماعی انتقادی #Susamam (سوسامام؛ به فارسی: سکوت نمی‌کنم) آشکارا تیری است که به هدفش اصابت کرده و آن هم حساسیت مردم ترکیه بوده است. هنوز حتی یک هفته نیست که این موزیک ویدیو در کانال یوتیوب قرار گرفته و بیش از ۲۰ میلیون بار کلیک شده و بیش از یک و نیم میلیون نفر آن را با "می‌پسندم" تأیید کرده‌اند.

تولید این ترانه ۱۵ دقیقه‌ای با هزینه و کار زیادی همراه بوده است. ۱۸ خواننده رپ ترکیه در تولیدی مشترک با هم همکاری داشته‌اند. شامگاه پنج‌شنبه گذشته، ۵ سپتامبر (۱۴ شهریور) ویدیوی ترانه آن‌ها روی کانال یوتیوب منتشر شد. این ویدیو تصویری تیره از ترکیه و نابسامانی‌های آن ترسیم می‌کند: قتل زنان، ویرانی محیط زیست، حیوان‌آزاری، فساد اداری و پارتی‌بازی برای خویشاوندان و خشونت پلیس. تقریبا از تمامی مشکلات روز ترکیه در این موزیک ویدیو نام برده می‌شود.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

گروه رپ دو نفره "تخریبات عصیان" که در ساختن ویدیو سهیم بوده به دویچه وله می‌گوید: «بسیاری از هنرمندان در این اوضاع دشوار به چنین موضوع‌هایی فکر می‌کنند و می‌پردازند. اما از آنجایی که حقوق ما در حال حاضر به شدت محدود شده کسی تا به حال جرأت نکرده بود دهانش را باز کند. این ترانه به ما امکان می‌دهد تا بالاخره به بی‌عدالتی اعتراض کنیم.»

مجموعه رپرها: جامعه هم باید تغییر کند

از نظر سازندگان ویدیو، نه تنها هنرمندان، بلکه تمامی جامعه باید سکوتش را بشکند. مبتکر این پروژه "شانی‌شر"، خواننده رپ است که در بخشی از ویدیو شهروندان ترکیه را مورد خطاب قرار می‌دهد و می‌گوید: «صدایت درنیامد، پس خودت مقصری!»

دو هنرمند گروه "تخریبات عصیان" نیز به همین گونه به وضعیت نگاه می‌کنند. هدف آنها این است که پیام‌شان را به گوش صدها هزار نفر دیگر هم برسانند. آن‌ها می‌گویند: «بچه‌های ما باید در دنیایی زیباتر بزرگ شوند. ما می‌خواهیم با پیام‌مان حساسیت و آگاهی جوان‌ها را تقویت کنیم. می‌خواهیم آدم‌ها را تشویق کنیم که هر جایی بی‌عدالتی دیدند صدایشان را بلند کنند.»

نماهنگ "سوسامام" اگرچه بدون هیچ گونه ملاحظه‌ای به مناسبات اجتماعی و سیاسی در ترکیه می‌پردازد، اما حامل هیچ نوع پیام سیاسی حزبی نیست. در هیچ یک از اجزای این ترانه نمی‌توان ارتباطی مستقیم با دولت ترکیه یا رئيس جمهور آن، رجب طیب اردوغان یافت.

مطبوعات ترکیه: ویدیو حاصل همکاری با تروریست‌هاست

با این همه، مطبوعات نزدیک به دولت در ترکیه به شدت به این ویدیو حمله کرده و به رپرها اتهام همکاری با سازمان‌های تروریستی را زده‌اند. روزنامه نزدیک به دولت "ینی شفق" ویدیو را "تولید مشترک" گروه‌های چپ افراطی حاشیه‌ای و حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) و جنبش گولن دانسته است. ترکیه جنبش گولن و حزب پ‌ک‌ک را سازمان‌های تروریستی می‌خواند. "ینی شفق" هنرمندان شرکت‌کننده در این ویدیو را هم بزهکار نامیده است.

عکس: leo xandre

در مطبوعات نزدیک به دولت ترکیه همچنین از رسانه‌هایی چون دویچه‌وله و بی‌بی‌سی انتقاد شده که "با نشر خبر درباره موزیک ویدیوی "سوسامام" و مصاحبه با سازندگان آن به انتشار آن کمک کرده‌اند".

هواداران حزب عدالت و توسعه که بیشترین تعداد کرسی‌ها در پارلمان ترکیه را در اختیار دارد، کارزاری را در توییتر در برابر هنرمندان موزیک ویدیوی "سوسامام" آغاز کرده‌اند. با هشتگ "سوستونوز" (سکوت کردید) کاربران توییتر طرفدار حزب محافظه‌کار و اسلام‌گرای عدالت و توسعه خوانندگان رپ ویدیوی "سوسامام" را متهم می‌کنند که در برابر کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ یا عملیات تروریستی پ‌ک‌ک سکوت کرده‌اند. حمزه داغ، معاون حزب عدالت و توسعه، توییت کرده است: «نباید از هنر به عنوان وسیله‌ای برای تحریکات و تاثیرگذاری سیاسی سوء استفاده کرد.»

عدم ترس از دستگاه قضائی در ترکیه

نماهنگ #Susamam از این نظر نیز قابل توجه و جنجالی است که ۱۸ خواننده رپ این موزیک ویدیو دست به کاری زده‌اند که تنها شمار کمی در جامعه ترکیه شهامت انجام آن را دارند و آن هم انتقاد روشن از مناسبات سیاسی و نابسامانی‌های اجتماعی است، در عین حال که با این کار امکان پیگرد قضائی آنان وجود دارد.

ممکن است این خوانندگان رپ با اتهاماتی روبرو شوند، اتهاماتی چون "تبلیغ تروریسم" یا "حمایت از سازمان‌های تروریستی". در نتیجه امکان دارد که علیه رپرها حکم زندان صادر شود.

با وجود این، ۱۸ خواننده رپ محکم ایستاده‌اند. فواد، یکی از این خوانندگان، به دویچه وله می‌گوید: «ما راهمان را ادامه می‌دهیم و نمی‌ترسیم.»

همین طور "آدوس" یکی دیگر از خوانندگان رپ، به دویچه وله می‌گوید: «جامعه طرف ماست، مردم حامی ما هستند. برای همین از بازجویی و محاکمه نمی‌ترسیم.»

"آدوس" می‌گوید که اشتباه ما این بود که مدتی دراز سکوت کردیم.