توقف خروج نیروهای داعش از دمشق به دلیل مرگ رهبر جیش الاسلام
۱۳۹۴ دی ۵, شنبهقرار بود روز شنبه (۲۶ دسامبر / ۵ دی) حدود دو هزار تن از جهادگرایان "دولت اسلامی" (داعش) و خانوادههای آنان بخش جنوبی شهر دمشق را ترک کنند. این بخش مدتها در کنترل شورشیان اسلامگرا بوده است.
این قرار مطابق پیمانی بود که با میانجیگری سازمان ملل متحد میان "دولت اسلامی" و دولت بشار اسد بسته شده بود.
اما اتوبوسهایی که قرار بود داعشیها را از شمال سوریه به شهر رقه منتقل کنند بدون مسافر بازگشتند.
علت این امر کشته شدن یکی از مهمترین رهبران شورشیان علیه دولت اسد بود. رسانههای اپوزیسیون سوریه روز جمعه (۲۵ دسامبر) اعلام کردند که زهران علّوش، رهبر شبهنظامیان "جیش الاسلام"، بر اثر حمله هوایی در نزدیکی دمشق کشته شده است.
سازمان دیدهبان حقوق بشر سوریه نیز اعلام کرد که علّوش ۴۴ ساله و پنج فرمانده دیگر جان خود را از دست دادهاند.
در ابتدا گفته شده بود که هواپیماهای روسی بودهاند که به پایگاه مخفی علوش حمله کردهاند، ولی در حال حاضر این موضوع روشن نیست. ارتش سوریه نیز مدعی است که روز جمعه به پایگاه شورشیان حمله کرده است.
"اشپیگل آنلاین" مینویسد که در این میان یک مسئله روشن است: کشته شدن رهبر "جیش الاسلام" به پیمان میان رژیم اسد و "دولت اسلامی" برای خروج نیروهای داعش از دمشق ضرر رسانده است.
معلق ماندن پیمان بیسابقه عقبنشینی
خبر پیمان بیسابقهای که میان دولت اسد و نمایندگان اشغالگران سه محله در حومه دمشق بسته شده، در روز جمعه (۲۵ دسامبر) انتشار یافت. طبق این پیمان قرار بود حدود چهار هزار نفر روز شنبه اردوگاه فلسطینیان "یرموک" و دو محله مجاور آن، "القدم" و "حجر الاسود" را ترک کنند. در میان این افراد، غیرنظامیان نیز بودند و همچنین دو هزار اسلامگرای افراطی، اغلب از گروه "دولت اسلامی" و نیز اعضای "جبهه نصرت"، شاخه سوری شبکه تروریستی القاعده.
خروج شورشیان اسلامگرا از مناطق یاد شده برای اسد به منزله موفقیتی در جنگ داخلی سوریه بود، زیرا او بدین ترتیب بار دیگر کنترل منطقهای استراتژیک در جنوب دمشق را به دست میآورد. حال اما دو طرف اعلام کردهاند که اجرای پیمان را در حال حاضر متوقف میکنند.
"عصام البویضانی" معروف به "ابوهمام" به عنوان جانشین زهران علّوش رهبر سابق جیش الاسلام معرفی شده است.
پیمان میان دولت اسد و "دولت اسلامی" پس از مدتها محاصره منطقه توسط نیروهای ارتش سوریه امکانپذیر شد. محاصره منطقهای که توسط شورشیان اسلامگرا اشغال شده بود همراه با قطع رابطه آنان با هر گونه امکان دستیابی به آذوقه و کمکهای انسانی بود. در نتیجه شمار زیادی از ساکنان منطقه بر اثر گرسنگی جان خود را از دست دادند. به همین دلیل سازمان عفو بینالملل محاصره منطقه را جنایت جنگی خوانده بود.
همچنین پیمانی که میان دولت اسد و "دولت اسلامی" بسته شده، نمونهای موفق از تلاشهای سازمان ملل ارزیابی شده است که میخواهد با برداشتن گامهایی هر چند کوچک به شکل آتشبسهای محدود محلی و پیمانهایی برای خروج و عقبنشینی اسلامگرایان افراطی، به هدف خود که پایان جنگ داخلی سوریه است برسد.