تحصن پناهجویان ایرانی و افغان در آنکارا
۱۳۹۳ فروردین ۲۶, سهشنبهپناهجویان مقیم ترکیه با مشکلاتی نظیر نداشتن اجازه کار، نداشتن هیچگونه بیمه و هزینه زندگی و نیز طولانی شدن روند پناهندگیشان درگیرند. پناهجویان ساکن کایسری اما ظاهرا شرایط بدتری دارند.
شهر کایسری با نام قدیم "قیصریه"، با جمعیتی حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در ۳۰۰ کیلومتری جنوب شرقی آنکارا واقع شده است. حدود ۵ هزار نفر پناهجو و پناهنده در این شهر زندگی میکنند که سه هزار نفر از آنان ایرانی هستند. کایسری شهری مذهبی است و ساکنان آن مسلمان هستند. چند سالی است که این شهر تبدیل به یکی از مراکز زندگی موقت پناهجویان ایرانی شده است.
اکثر ایرانیانی که در این شهر به عنوان پناهجو ساکناند، دلایل پناهندگیشان یا مربوط به مذهبشان بوده مثل بهاییان و نوکیشان مسیحی، و یا همجنسگرا هستند. تعداد دیگری نیز دلایل عقیدتی از جمله خداناباور بودن را به عنوان دلیل پناهندگیشان ذکر کردهاند.
این ترکیب ناهمگون با مسلمانان اکثرا معتقد این شهر، مشکلاتی را برای پناهجویان به وجود آورده است. به گفته کاوه طاهری، یکی از پناهجویان ساکن کایسری، مدتی است که درگیری میان اهالی این شهر با ایرانیان شدت گرفته است. آخرین مورد خبری بود که بر اساس آن یکشنبه شب (۲۴ فروردین/۱۳ آوریل) چند شهروند کایسری با دو پناهجوی ایرانی درگیر شدهاند. این درگیری منجر به نزاعی دستهجمعی شده و در اثر آن تعدادی از ایرانیان زخمی شدهاند.
کاوه طاهری میگوید حمله کنندگان تنها ملیت آنها را پرسیدهاند و وقتی فهمیدهاند که ایرانی هستند به آنان حملهور شدهاند. بابک اجلالی یکی دیگر از زخمیشدگان اما میگوید تنها به دلیل دفاع از دوستش که مورد حمله قرار گرفته بوده با شهروندان ترک درگیر شده و مورد ضرب و جرح قرار گرفته است.
آقای اجلالی در عین حال از برخورد خوب پلیس کایسری بعد از اعلام شکایت او قدردانی میکند اما در عین حال تاکید میکند که فضای حاکم بر کایسری، برای ایرانیان فضای دوستانهای نیست.
تحصن مقابل دفتر کمیساریای پناهندگان
روز سهشنبه (۲۶ فروردین/۱۵ آوریل) پناهجویان ایرانی که مورد ضرب و شتم واقع شده بودند، برای اعتراض به دفتر کمیساریای پناهندگان سازمان ملل در آنکارا رفتند. آقای طاهری به دویچهوله گفت که تا بعدازظهر منتظر بودهاند که پاسخی درخور از مسئولان دفتر پناهندگی سازمان ملل دریافت کنند اما چون پاسخی نگرفتهاند دست به تحصن زدهاند.
خواستهای تحصنکنندگان داشتن اجازه کار، رفع ممنوعیت رفت و آمد به شهرهای دیگر، گرفتن کمک هزینه تا زمان قبولی پناهندگی و نیز تسریع در روند پناهندگی است. شماری از پناهجویان افغان نیز به این تحصن پیوستهاند.
کاوه طاهری میگوید علاوه بر مشکلات اقامتی و کاری، مردم کایسری نیز با پناهجویان رفتار مهربانانهای ندارند. او میگوید اجاره خانهای که برای شهروندان ترک ماهیانه ۲۰۰ تا ۲۵۰ لیر ترکیه است، برای پناهجویان بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ لیر تعیین میشود.
مزد پناهجویان نیز به نسبت کسانی که اجازه کار دارند بسیار پایینتر است. برای کاری که مزد روزانه آن ۵۰ تا ۶۰ لیر ترکیه است، یک پناهجو تنها ۲۰ تا ۳۰ لیر دریافت میکند و تازه اگر پلیس مطلع شود باید جریمه هم پرداخت کند.
پناهجویان کایسری کارهایی مانند ظرفشویی، گونیبافی و سنگبری انجام میدهند و گاه مجبورند برای تامین هزینههایشان روزانه بین ۱۰ تا ۱۲ ساعت کار کنند. به گفته کاوه طاهری زنان پناهجو در محیطهای کاری اغلب مورد آزار جنسی و درخواست برای رابطه جنسی قرار میگیرند.
همه شهروندان ترکیه مثل هم نیستند
"سورنا هاشمی" فعال دانشجویی دانشگاه زنجان و یکی از کسانی که ماجرای فساد اخلاقی رئیس این دانشگاه را بر ملا کرد و به همین دلیل نیز به زندان رفت و از دانشگاه اخراج شد، بیش از دو سال است که در ترکیه به سر میبرد. او که در حال حاضر در شهر "بنیزی" در جنوب غربی ترکیه اقامت دارد، میگوید در این دو سال در شهرهای زیادی ساکن بوده از جمله اسکیشهیر و کوتاهیه.
آقای هاشمی به دویچهوله میگوید که در این دوسال نه رفتار ضد ایرانی از مردم ترکیه دیده و نه از پلیس این کشور مشاهده کرده است. وی اما تاکید میکند که اوضاع در شهرهای کوچک به خوبی و آرامی شهرهای بزرگ نیست.
سورنا هاشمی میگوید رفتاری که در این دوسال از پلیس ترکیه دیده به مراتب از رفتار نیروهای انتظامی ایران بهتر بوده است. به گفته این فعال دانشجویی، قوانین پلیس ترکیه در مواردی مثل نزاعهای گروهی بسیار سختگیرانه است و مقصر چه ترک باشد چه خارجی به شدت مجازات میشود.
آقای هاشمی میگوید به تازگی دولت ترکیه قانونی را تصویب کرده که بر اساس آن پناهجویان هم بیمه میشوند؛ البته بیمهای پایهای و ناکامل اما همین بیمه میتواند بسیاری از هزینههای آنها را کاهش دهد.
به گفته او گرفتن اجازه کار برای پناهجویان هم نه از طریق سازمان ملل بلکه از طریق دولت ترکیه در مواردی استثنایی و با شرایطی سخت امکانپذیر است.