برنامه پنجم؛ تربیت یک و نیم میلیون «بسیجی ویژه»
۱۳۸۹ آذر ۸, دوشنبه
به گزارش خبرگزاری مهر، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، به منظور "تقویت کمی و کیفی بسیج مستضعفین" و حضور بیشتر "نیروهای مردمی در صحنه‌های امنیت و دفاع" و توسعه "امر به معروف و نهی از منکر"، دولت را موظف کردند که در چهارچوب برنامه پنجم‌توسعه، تسهیلات لازم را فراهم کند.
حضور نیروهای بسیج در سرکوب اعتراضات پس از انتخابات ریاست جمهوری دهم، انتقادات زیادی را در پی داشت. معترضان، حکومت را متهم به سواستفاده از این نیروها کردند.
میرحسین موسوی از رهبران معترضان نیز در بیانیه‌ای که سال گذشته به مناسبت سالروز تشکیل بسیج، منتشر شد، از "وابستگی" این نیروها به حکومت و "سرکوب مردم" انتقاد کرد: «قرار نبود بسیج جیره‌خوار دولت شود و به ازای دستگیر کردن مردم در اجتماعات، پاداش سرانه بگیرد. افسوس بر بسیج اگر تا حد یک حزب سیاسی تنزل کند. قرار نبود بسیج به دستگاهی تبدیل شود که اختیار انتخاب و آزادی رای را از مردم بستاند.»
«جذب و به کارگیری ۳۰ میلیون بسیجی»
براساس یکی از مصوبات مجلس، جذب و به کارگیری «۳۰ میلیون نفر از بسیج ده‌ها میلیونی» مورد توجه گرفته است. همچنین مقرر شده که یک درصد از"اعتبارات تملک‌دارایی استانی" در بودجه سالانه به منظور حمایت از "احداث و توسعه پایگاه‌ها و حوزه‌های مقاومت بسیج" هزینه شود.
ایده بسیج ۲۰میلیونی اولین بار توسط آیت‌الله خمینی طرح شد. سازمان بسیج مستضعفین (نیروی مقاومت بسیج) پس از تصویب مجلس شورای اسلامی در دی ۱۳۵۹ رسمیت پیدا کرد و به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تعلق گرفت.
طبق ماده ۱۳ قانون مقررات استخدامی سپاه، بسیجی به فردی اطلاق می‌شود که داوطلبانه جهت تحقق ارتش ۲۰ میلیونی تحت پوشش سپاه در می‌آید. به موجب همین مادهٔ قانونی، بسیجیان به سه دسته «بسیج عادی»، «بسیج فعال» و «بسیج ویژه» تقسیم میشوند. برخی آمارهای منتشر شده از عضویت ۱۱ میلیون نفر در رده‌های مختلف بسیج از جمله بسیج دانش‌آموزی، دانشجویی، کارمندی و کارگری حکایت دارد.
تقویت "بسیج خواهران" برای مقابله با فارسی وان
در یکی دیگر از مصوبات مجلس از دولت خواسته شده است که در جهت توسعه فرهنگ "عفاف و حجاب" و "تحکیم بنیان خانواده" از رده‌های مقاومت "بسیج زنان" پشتیبانی کند.
در جلسه روز هفتم آذر مجلس شورای اسلامی، زهره الهیان نماینده اصولگرای تهران با اشاره به این‌که "بسیج خواهران با ظرفیت ۵ میلیون نفری، ۱۸ هزار شبکه زنان را مدیریت می‌کند" تصریح کرد: «با تقویت این شبکه، بسیج خواهران توانایی مقابله با فارسی‌وان و تبلیغات مفتضح آن را دارد.»
بر طبق یک نظرسنجی رسمی که اوایل سال خورشیدی جاری انجام شد، بیش از ۴۵ درصد از مردم تهران بیننده ماهواره هستند که نسبت به سال پیش از آن، ۱۰ درصد افزایش یافته‌اند. همین نظرسنجی نشان می‌دهد که ۴۹ درصد از بینندگان ماهواره، شبکه‌ی فارسی‌وان را تماشا می‌‌کنند.
به کار گیری یک و نیم میلیون بسیجی
بر طبق بند دیگر از قانون پنجم توسعه، دولت موظف شده است "پشتیبانی لازم برای افزایش حداقل یک و نیم میلیون نفر بسیجی فعال و ویژه را تا پایان برنامه پنجم" به عمل آورد.
«بسیج ویژه» یا «پاسدار افتخاری» به اعضایی از این سازمان اطلاق می‌شود که صلاحیت های یک پاسدار را دارا می‌باشند و پس از گذراندن دوره‌های آموزشی مطرح شده در قانون مقررات استخدامی سپاه، سازماندهی میشوند. این گروه متعهد میشوند که به هنگام نیاز به صورت تمام وقت در اختیار سپاه قرار گیرند.
در اسناد بسیج از ذکر شرایط جذب "بسیجی ویژه" خودداری می‌شود. اما گذراندن آموزش‌ها و دوره‌های عقیدتی و نظامی، حضور فعال در ماموریت‌هایی که توسط پایگاه‌های مقاومت محول می‌شود و گذر از فیلترهای امنیتی، اطلاعاتی و ایوئولوژیک مهم‌ترین این شرایط محسوب می‌شود.
مجلس شورای اسلامی همچنین در چارچوب طرح برنامه پنجم توسعه تصویب کرده است که تقویت بسیج باید متناسب با توسعه و تغییرات تقسیمات کشوری باشد. این امر می‌تواند ضریب نفود و محدوده عمل "نیروهای شبه نظامی بسیج" را گسترش دهد.
پشتیبانی از بسیج استادان دانشگاه، دانشجویان و طلبه‌ها در دستگاه‌های اجرایی از دیگر وظایف دولت خواهد بود. برخی کارشناسان معتقدند بر اساس این قانون استخدام و به کاری‌گیری اعضای بسیج در اولویت قرار خواهد گرفت.
اختصاص بودجه برای «جنگ نرم و بیمه حوادث»
مجلس ایران در بخش دیگری از مصوبات خود درباره نیروی مقاومت بسیج از دولت خواست زمینه‌ی "پشتيبانی و كمك برای مقابله با جنگ نرم در حوزه‌های مختلف را، با درنظر گرفتن "اولويت حضور فزاينده در فضای مجازی و سايبری" مهیا کند.
برپایه بخشی دیگر از مصوبه مجلس، آن گروه از کارکنان دولت که به عنوان "بسیجی فعال و ویژه" شناخته میشوند، می‌توانند ۱۵ روز در سال به جای خدمت اداری، در دوره‌های آموزشی، اردوها و سایر برنامه‌ها شرکت کنند.
مجلس علاوه بر این اعتبارات ویژه‌ای را به پوشش بیمه و جبران خساراتی اختصاص داد که ممکن است هنگام به کارگرفتن بسیجیان فاقد پوشش بیمه در ماموریت‌های مختلف به آنان وارد شود. به "ماموریت‌های دفاعی و امنیتی" و "کاروان‌های راهیان نور" در این مصوبه اهمیت ویژه داده شده است.
هشدار در مورد "انحراف" بسیج
تنها چند روز پیش از تصویب این قوانین ، هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به خطر «آلودگی و گمراهی» بسیج هشدار داد. یادداشت هاشمی رفسنجانی به مناسبت ۵ آذر سالروز تشکیل بسیج، در وب‌سایت وی منتشر شده است.
در این یادداشت، رفسنجانی با اشاره به این‌که «جریانات سیاسی نباید برای اهداف باندی و جناحی این سرمایه عظیم ملی و دینی و انسانی را آلوده نمایند» تصریح می‌کند: «بسیج باید مانند موسس خویش پرچمدار اعتدال در امور فرهنگی و اجتماعی باشد.»
در همین حال آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی به مناسبت سالروز تشکیل بسیج ضمن ستایش از نقش نیروهای بسیج در آنچه "فتنه طراحی شده و پیچیده سال ۸۸" توصیف کرد، به آن‌ها هشدار داد که «خود را برای درگیری‌ها و چالش‌های آینده آماده كنند.»
به باور منتقدان حکومت ایران، نیروهای سازماندهی شده وابسته به بسیج در دهه گذشته و به ویژه در دو انتخابات اخیر ریاست جمهوری نقش پررنگی در پیشبرد خواسته‌های رهبر جمهوری اسلامی ایران بر عهده داشته اند.
مهدی محسنی
تحریریه: جواد طالعی