کاظم غریب آبادی، نماینده دائمی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین روز چهارشنبه ۲۴ دی اعلام کرد که طراحی نوع ارتقا یافته سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران آغاز شده است. به گزارش ایرنا مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با انتشار گزارشی این موضوع را به اطلاع کشورهای عضو رسانده است. به گفته کاظم غریب آبادی فعالیت‌های ایران در این زمینه در سه مرحله انجام و در مرحله اول آن، اورانیوم فلزی با استفاده از اورانیوم طبیعی تولید می‌شود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
او در جمع خبرنگاران گفته است: «تمامی این مراحل به اطلاع آژانس رسیده و می‌رسد و بازرسان آژانس نیز سه روز قبل، از کارخانه تولید صفحه سوخت بازدید کردند.» کاظم غریب آبادی مدعی شده است: «این اقدام، از لحاظ فنی ایران را در ردیف کشورهای پیشرو در تولید سوخت های جدید قرار خواهد داد.»
به دنبال خروج آمریکا از برجام جمهوری اسلامی گام به گام بر فعالیت‌های هسته‌ای خود افزود و تلاش کرد از این طریق نه فقط با آمریکا مقابله کند، بلکه اتحادیه اروپا را برای مقابله با تحریم‌های آمریکا زیر فشار قرار دهد. فاصله گرفتن از تعهدات برجامی ایران در دوماه اخیر شتاب بیشتری گرفت تا جایی پیش رفت که که علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران، روز دوشنبه ۱۵ دی خبر داد در نیروگاه فردو فرایند تزریق گاز شروع شده و اولین محصول اورانیوم غنی‌شده ایران تولید می‌شود.
او نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری ایرنا گفته بود که روند غنی‌سازی ۲۰ درصدی به دنبال اطلاع‌رسانی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی انجام گرفته است.
جمهوری اسلامی غنی‌سازی اورانیوم را به سطح ۲۰ درصد و به میزان پیش از توافق هسته‌ای و آغاز اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) رسانده است. اقدامی که برای ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا به شدت نگران کننده است. آنها غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم در تاسیسات زیرزمینی فردو را گامی جدی در توسعه برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ارزیابی کرده و خواستار توقف فوری آن شدند.
این اقدام ایران حتی کشورهای چین و ژاپن را نیز نگران کرد و چین خواستار خویشتن‌داری طرفین شد. هفته گذشته یک سخنگوی وزارت خارجه چین نیز گفت مسئله هسته‌ای ایران "در مقطعی حساس" قرار گرفته و "به شدت پیچیده است." نماینده روسیه در آژانس نیز پس از انتشار این خبر گفت مسکو چندان نسبت به اقدام ایران "ذوق‌زده" نیست.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
اتحادیه اروپا از جمهوری اسلامی خواسته است به جای گسترش فعالیت‌های هسته‌ای به روند دیپلماتیک برای حل اختلاف‌نظرها فرصت دهد. این در حالی است که مجلس ایران در آذرماه و طی یک پروسه سریع طرح "اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران" را بررسی و تصویب کرد و از تایید شورای نگهبان گذراند. قانونی که دولت را موظف می‌کند که در صورتی که ظرف دو ماه پس از لازم‌الاجرا شدن آن در مجلس "در صورت عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای ۱+۴ در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع کامل موانع صادرات و فروش کامل نفت و فرآورده‌های نفتی ایران و برگشت کامل و سریع ارز منابع حاصل از فروش" کلیه نظارت‌های فراتر از پادمان از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
با این امضای دونالد ترامپ، دولت آمریکا نه تنها از توافقنامه اتمی "برجام" خارج شده، بلکه می‌خواهد تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی را نیز بار دیگر از سر گیرد. بدین ترتیب هر شرکتی که با آمریکا و با دلار در سطح جهانی معامله می‌کند در صورتی که با ایران معامله کند، می‌تواند مشمول جریمه سنگینی بشود.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
بسیاری از شرکت‌ها و بخصوص بانک‌ها معنی نقض تحریم‌ها را بخوبی می‌دانند. کومرتس بانک آلمان در سال ۲۰۱۴ مجبور به پرداخت یک میلیارد و پانصد میلیون دلار و گروه "بی ان پی پاریبا" فرانسوی حتی ۹ میلیارد دلار جریمه پرداخت کرد.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
به گزارش اتاق بازرگانی آلمان، ده هزار شرکت آلمانی با ایران رابطه تجاری دارند و ۱۲۰ شرکت این کشور حتی با نیروی کار خود در ایران حضور دارند. آلمان در سال گذشته ۳ و نیم میلیارد یورو به ایران صادرات داشته درحالیکه ارزش صادرات آن به آمریکا بالغ بر ۱۱۱ میلیارد یورو بوده است.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
ایرباس بزرگترین بازنده خروج آمریکا از برجام است. در ژانویه سال ۲۰۱۷ ایران سفارش خرید یکصد فروند هواپیمای ایرباس را به ارزش ۲۳ میلیارد یورو داد. سه فروند هواپیما به ایران تحویل داده شد و حالا آمریکا اجازه صادرات این هواپیما به ایران را لغو کرده است. کمپانی اروپایی ایرباس بخشی از تولیدات خود را در آمریکا تامین می‌کند.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
کمپانی آمریکایی بوئینگ دو قرارداد با شرکت‌های ایرانی آسمان برای فروش ۳۰ عدد هواپیما به ارزش ۳ میلیارد دلار و نیز قرارداد فروش ۸۰ فروند هواپیما با شرکت ایران ایر به ارزش ۱۶ میلیارد دلار امضا کرد. این سفارش‌ها هیچگاه در تولید لحاظ نشدند و حالا هم دنیس مویلنبرگ، مدیریت بوئینگ، اعلام کرده است که "ما پیرو سیاست دولت آمریکا هستیم".
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
تاریخ اولین حضور زیمنس در ایران به کشیدن خط تلگراف لندن – بمبئی در ۱۵۰ سال پیش برمی‌گردد. جو کایزر، مدیر کمپانی زیمنس، از نخستین مدیران آلمانی بود که در آغاز سال ۲۰۱۶ به ایران سفر کرد و قراردادهای میلیاردی فروش توربین‌های گازی و مدرنیزه کردن قطارهای ایران را به امضا رساند.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
کمپانی هنکل هیچگاه از بازار ایران خارج نشد و به همین دلیل جایگاه قدرتمندی در صنایع تولید شوینده و چسب دارد. "کاسپار رورستد"، مدیر پیشین این کمپانی، در سال ۲۰۱۵ و قبل از "برچیده شده تحریم‌ها" گفته بود: «فروش میلیونی ما در بازار ایران (سه رقم دارد) و به افزایش آن هم خوشبین هستیم.» این کمپانی سال گذشته ۲۰ میلیارد یورو فروش داشته که یک درصد آن از بازار ایران است.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
کمپانی دایملر، ایران خودرو و ماموت در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ قرارداد طولانی مدت تولید کامیون در ایران را به امضا رساندند. دایملر آلمان در سال ۲۰۱۰ سهم خود را در خودروسازی ایران واگذار کرده بود.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
کمپانی خودروسازی فولکس واگن هم تصمیم داشت از اواسط سال ۲۰۱۷ میلادی با کمک ایران خودرو و ماموت با مدل‌های تیگوان و پاسات وارد بازار ایران شود. این خودروها در نمایشگاه بین‌المللی خودرو تهران در سال گذشته نیز عرضه شدند.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
بازار خودروی ایران بصورت "سنتی" در دست صنایع خودروسازی فرانسه است. این صنایع از آنجایی که با آمریکا رابطه‌ای ندارند، دستشان برای سرمایه‌گذاری در ایران بازتر است. کمپانی "PSA" در سال ۲۰۱۶ قرارداد همکاری برای تولید سه مدل پژو را در سال ۲۰۱۶ با ایران خودرو به امضا رساند. این سرمایه‌گذاری ۴۰۰ میلیون یورویی هنوز به نتیجه و سودی نرسیده و طرف ایرانی هم توان مالی ندارد.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
خودروساز فرانسوی رنو در سال ۲۰۱۷ اعلام کرد یک سرمایه‌گذاری بزرگ به همراه خط تولید در ایران خواهد داشت. کارلوس غُصن (یا به فرانسوی گون- Carlos Ghosn) مدیر اجرایی شرکت‌های خودروسازی رنو در آن زمان گفته بود که "بازار ایران دارای پتانسیل بی‌نظیری است".
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
بازار و صنایع نفت و گاز ایران یکی از بازارهای جالب توجه برای شرکت‌های بین‌المللی است. شرکت ایتالیایی "سایپم" (Saipem) که در عرصه تولید خط لوله و پایانه‌های نفت و گاز فعال است قرادادی به مبلغ ۳ میلیارد و پانصد میلیون یورو با ایران امضا کرده است.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
رئیس کمپانی نفتی اِنی (Eni)، کلادیو دسکالزی هم جزو اولین مدیرانی بود که با پایان تحریم‌ها راهی تهران شد. دو طرف تمایل به همکاری داشتند اما قراردادها در حد "مطالعات برای توسعه میدان کیش و فاز سوم میدان دارخوین" باقی ماند. از سوی دیگر انی از ایران طلبکار است که به دلیل تحریم‌ها امکان پرداخت بدهی برای ایران وجود نداشت.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
برخلاف کمپانی ایتالیایی انی، کمپانی بریتانیایی – هلندی "شل" سال‌ها به دلیل تحریم‌ها راهی را پیدا نمی‌کرد تا بتواند بدهی دو میلیارد دلاری خود به ایران را پرداخت کند. کمپانی نفتی شل سفارش جدید دیگر به ایران نداده و قراردادهای جدید هم در حد "مطالعه برای توسعه میادین آزادگان جنوبی، یادآوران و کیش" است.
-
خروج از برجام و معاملاتی که دود می‌شوند
کمپانی فرانسوی توتال اعلام کرد که پنج میلیارد دلار در میدان پارس جنوبی سرمایه‌گذاری می‌کند. دولت آمریکا در مورد این سرمایه‌گذاری "استثنا" قائل شد و اجازه آن را صادر کرد. حال امکان دارد با تحریم‌های جدید این اجازه هم لغو شود. پاتریک پویان، مدیرعامل توتال، در ماه مارس ابراز امیدواری کرد تا اجازه آمریکا به‌قوت خود باقی بماند. او گفت در غیر این صورت ما بار دیگر برای دریافت اجازه تلاش خواهیم کرد.
نویسنده: محمود صالحی
