امشب آسمان شهاب باران میشود
۱۳۹۲ مرداد ۲۱, دوشنبه
در تاريخ ۱۱ و ۱۲ آگوست امسال ( ۲۰ و ۲۱مرداد ماه) آسمان شب در كره زمين، شهاب باران بود. دلیل آن هم
بارش شهابی برساوشی ( Perseid meteor shower ) يكی ازمهمترين بارش های شهابی ساليانه است. به گفته ستارهشناسان نقطه اوج بارش شهابی برساوشی امسال شب دوازده اوت (۲۱مرداد) به ۱۳ اوت (۲۲ مرداد) خواهد بود.
در اين دو شب به طور متوسط در هرساعت ۱۰۰ شهاب سنگ در آسمان پرواز خواهد کرد. به گفته ستاره شناسان، شهاب سنگها در اكثر مناطق دنيا قابل مشاهده خواهند بود اما در نيمكره شمالی زمین با وضوح بيشتری ديده میشوند. به اعتقاد ستاره شناسان بهترين زمان برای مشاهده شهاب سنگها، پيش از برآمدن آفتاب است.
شهابسنگهای بارش برساوشی از کجا میآیند؟
بارش برساوشی بر گرفته از نام صور فلکی برساوش است. هرگاه که زمین در مسیر خود به دور خورشید از دل توده ذرات برجای مانده از دنبالهدار سوئیفت تاتل Swift-Tuttle عبور میکند، ریزش حجم زیادی از این ذرات در جو زمین باعث گداخته شدن آنها میشود و شهاب سنگها را پدید میآورد. کانون این بارش در صورت فلکی ذات الکرسی و در نزدیکی مرز آن با صورت فلکی برساوش واقع شدهاست و به همین دلیل آن را برساوشی نامگذاری کردند.
این بارش معمولاً از ۲۷ تیر تا ۳ شهریور (بیش از یک ماه) به درازا میکشد. این توپهای آتشین سرعتی برابر با ۶۰ کیلومتر در ثانیه ( ۲۱۶ هزار در ساعت) دارند.
تاریخ و افسانه درباره بارش شهابی برساوشی
ثبت اولین مشاهده بارش برساوشی برمیگردد به دوهزار سال پیش در چین. در اروپا از این پدیده با کمی تاخیر، حدود ۸۱۱ پیش برای اولین بار سخن به میان آمده است. در اروپا بارش شهابسنگی با داستان "قدیس لاورنتیوس" پیوند خورده است. روایت است که والرین، امپراطور روم از لاورنتیوس که نماینده پاپ در سرپرستی اموال کلیسا و نحوه خرج آن به شمار میرفت، خواست که اموال کلیسا را تحویل دهد.
طبق افسانهها قدیس لارنتیوس همه فقرا و بیماران را جمع کرد و آنها را به عنوان ثروت واقعی کلیسا به امپراطور نشان داد؛ عملی که خشم امپراطور را برانگیخت. به فرمان او، لاورنتیوس در تاریخ ۱۰ اوت سال ۲۵۸ میلادی در رم بر روی زنگار گداخته، به حدی شکنجه شد که جان سپرد. طبق افسانهها در میان گروهی از مسیحیان، لاورنتیوس مقدس بر گناهان بشر گریسته است و اشکهای او در این روز آنقدر مشهورند که شهاب سنگهای آسمان هم نام "اشکهای لاورنتیوس" را به خود گرفتهاند.
شهاب سنگها از خوش یمنی تا بدیمنی
اما در بسیاری از کشورهای اروپایی دیدن شهاب سنگها با آرزو کردن و برآورده شدن آرزوها ارتباط دارد. گفته میشود که اگر انسان شهاب سنگی را در آسمان مشاهده کند و آرزویی داشته باشد، آرزویش برآورده میشود البته به شرطی که از این آرزو با کسی حرفی نزند!
منشا این اعتقاد در میان برخی فرهنگها هنوز مشخص نیست. در گذشتههای دور در برخی از کشورها، انسان ستاره را نشانه نور و وجود خدایان در دل آسمان تیره تعبیر میکردهاند. طبق این اعتقادات، شهاب سنگها هم تکههایی از این ستارهها بودند که از دست فرشتگان به هنگام پاک کردن ستارهها، رها میشدند و از آسمان به سوی زمین فرود میآمدند.
اما دیدن این پیکرههای آتشین ِ پر شتاب بر آسمان، در همه فرهنگها خوش یمن نیست. در مغولستان بارشهای شهابی نشانه یک اتفاق بد تلقی میشوند. در بین مغولها شهابسنگها ارواح مرئی شده درگذشتگاناند در سفرشان به سوی جهان ابدی.
بومیان برخی جزایر در اقیانوس هند هم از شهابسنگها می ترسیدند. در باور آنها شهابسنگها مشعلهایی هستند در دست ارواح خبیث که به شکار انسانهایی برآمدهاند که با بی احتیاطی شبها نه در خانه که زیر آسمان ایستادهاند.
در افسانههای برخی ملتها، بارشهای شهابی به منزله جنگ میان خدایان و سربازان آنها، خشم خدابان بر مردم، عبور اژدها از آسمان یا حتی نزول وحی بر انسانهای راستین از جانب خدایان تلقی میشده است.
اما هر کس که باور دارد شهابسنگ ها آرزوها را برآورده میکنند و موفق نشده تاکنون چیزی از بارش برساوشی ببیند، زیاد نگران نباشد؛ در ماه نوامبر بارش لئونید رخ میدهد با شهابسنگهایی که شاید شما هم یکی از آنها را ببینید.