ابراهيم يزدى / ضرورت تشكيل «جبهه‌ى دمكراسى‌خواهى و حقوق بشر» پيش از انتخابات
۱۳۸۴ خرداد ۱۰, سه‌شنبه
ود، از جمله تشكيل يك «جبهه‌ى گسترده‌ى دمكراسى‌خواهى و حقوق بشر». گفتگويى در اين زمينه با دكتر ابراهيم يزدى، دبيركل نهضت آزادى ايران.
گفتگو: داود خدابخش
دويچه وله: آقاى دكتر يزدى، با توجه به انتشار بيانيه‌ى آقاى دكتر مصطفى معين «نهضت آزادى ايران» چه سياست انتخاباتى را در پيش خواهد گرفت؟
ابراهيم يزدى: «نهضت آزادى ايران» هنوز تصميم خودش را اعلام نكرده است. البته ما در چند روز گذشته هم با نمايندگان «جبهه‌ى مشاركت» و هم با ديگر فعالان ملى – مذهبى جلسات مشورتى بسيار گسترده و فشرده‌اى داشته‌ايم كه بتوانيم پيرامون برخى از مسايل به يك جمعبندى‌هايى و به يك توافق‌هايى برسيم. از اينكه آقاى معين با صدور يك چنين بيانيه‌اى فعاليت‌هاى انتخاباتى خودشان را آغاز كرده‌اند، ما از آنچه در اين بيانيه آمده خوشحال هستيم و استقبال مى‌كنيم. اما، برخى از اين مسايل كه در اين بيانيه آمده است، آن چيزى‌ست كه در صورتى كه ايشان رييس جمهور بشوند مى‌بايستى مورد توجه قرار بگيرد. اما نكات ديگرى هم در اين بيانيه وجود دارد كه شايد مردم و گروه‌هاى سياسى انتظار داشته باشند كه توجه و انجام آنها را به بعد از انتخابات رياست جمهورى موكل ننماييم، بلكه در همين مقطع رياست جمهورى بايد علائمى از آن چيزى كه در اين بيانيه آمده است، نشان داده شود.
دويچه وله: يعنى چه مواردى، مثلا تشكيل جبهه‌ى دمكراسى‌خواهى؟
ابراهيم يزدى: بله، اين يكى از مواردى‌ست كه ما نسبت به آن بسيار علاقمنديم و بسيارى از نيروهاى فعال سياسى بر اين باورند كه زمان براى تشكيل يك چنين جبهه‌اى فرارسيده است. در دوم خرداد سال ۷۶ در تحت شرايط و اقتضاى آنزمان جبهه‌ى دوم خرداد تشكيل شد، اما امروز آن جبهه بلاموضع است و ضرورت وضعيت كنونى تشكيل يك جبهه‌ى فراگير براى حمايت از دمكراسى و حقوق بشر را مى‌طلبد. با مشاركت نه فقط نيروهاى اصلاح‌طلبى كه بهرحال مايلند در درون حاكميت بمانند، بلكه توسط همين نيروها به اضافه‌ى اپوزيسيون، به اضافه‌ى نيروهاى اصلاح‌طلبى كه بيرون از حاكميت هستند يا به تعبير بيانيه‌ى آقاى معين، نيروهاى ملى و علاقمند به اين كشور كه از جريانات حذف شده‌اند، ولى حضور دارند. اين نيروها در تحولات سياسى ايران حضور فعال دارند و بنابراين بايد جبهه‌اى با مجموعه‌ى نيروها تشكيل بشود.
دويچه وله: آنگاه به نظر شما نيروهاى ملى و جمهوريخواه خارج از كشور را هم در برمى‌گيرد، آنهايى كه به اصلاحات اعتقاد دارند؟
ابراهيم يزدى: ببينيد، ما در مرحله‌ى اول بايد گام به گام جلو برويم. در مرحله‌ى اول تبعيض، وقتى مى‌خواهد يك چنين چيزى تشكيل بشود، ابتدا مى‌بايستى از ممكن‌ترين نقطه، سهل‌ترين نقطه شروع كرد و آنهم عبارت از اين هست كه در حال حاضر نيروهاى نهضت آزادى ايران و ساير نيروهاى ملى مذهبى و نمايندگان جبهه‌ى مشاركت نشست‌هايى در اين زمينه داشته‌اند. در طول اين يكسال و خرده‌ى گذشته بيانيه‌هايى با امضاى فعالان سياسى متعلق به اين سه جريان منتشر شده است. ما فكر مى‌كنيم كه زمينه‌ى عينى براى تشكيل چنين چيزى بوجود آمده است. اگر چنانچه هسته‌ى اوليه‌اش شكل بگيرد، آنوقت ما مى‌توانيم در مرحله‌ى بعد ساير نيروهايى كه در ايران هستند، ترتيبى داده بشود كه بر حول يك محور، يك منشور يا ميثاق آنها هم حضور پيدا كنند. اين فعلا هدف اوليه و مرحله‌اى ماست.
دويچه وله: خيلى متشكرم آقاى دكتر يزدى.
ابراهيم يزدى: خواهش مى‌كنم، موفق باشيد.