"آتشسوزی در بازار تاریخی ماسوله تعمدی بوده است"
۱۳۹۲ فروردین ۱۲, دوشنبهخبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، روز شنبه (۱۰ فروردین / ۳۰ مارس) به نقل از یک فعال محلی از وقوع آتشسوزی در بازار ماسوله در واپسین روز سال گذشته (۱۳۹۱) که به "ویرانی بخشی از بازار ۵۰۰ ساله" این شهر انجامید خبر داده بود.
محمد گلشن٬ رئیس هیات مدیرهی موسسهی توسعهی پایدار ماسوله٬ در گفتوگو با ایسنا اظهار داشته بود که "نیمی از مجموعهی بازار تاریخی ماسوله شامل چند دهنه مغازه، مهمانسرای سنتی و بخشی از بازار حدود ۵۰۰ سالهی این روستا ساعت پنج صبح ۲۹ اسفند ۱۳۹۱ در آتش سوخته است".
ایسنا یک روز بعد از انشار سخنان فعال محلی ماسوله، یعنی روز یکشنبه (۱۱ فروردین) از قول محمدتقی شعبانی، یکی از مقامهای مسئول در اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری استان گیلان گزارش داد که حادثه آتشسوزی در بازار تاریخی ماسوله تعمدی بوده است. به گفته وی "عمدیبودن" این حادثه بنابر گزارش کارشناسی مسئولان آشکار است و "نهادهای ذیربط بررسیهای لازم درباره مظنونان را در دستور کار خود قرار دادهاند".
شعبانی همچنین خاطرنشان ساخت که "بهرهگیری از شیوههای متداول اطفای حریق با توجه به ریختبندی منحصر به فرد معماری و شهرسازی" در ماسوله امکانپذیر نبوده است.
این در حالی است که رئیس هیات مدیره موسسه توسعهی پایدار ماسوله در گفتوگو با ایسنا از کمکاری مسئولان انتقاد کرده و گفته بود: «هر پایگاه میراث فرهنگی و هر اداره کل در این حوزه، نیروهایی مانند یگان حفاظت را برای تأمین امنیت و حفاظت از این آثار در اختیار دارند و به آنها برای این کار حقوق پرداخت میکند. نیروهای یگان حفاظت منطقهی ماسوله نیز برای این کار حقوق میگیرند، پس چرا وظایف خود را به خوبی انجام نمیدهند؟»
محمد گلشن ضمن اشاره به نبود امکانات اولیه مانند کپسول اطفای حریق در بخشهایی از این منطقه برای حفاظت از این روستای تاریخی تصریح کرده بود که "تهیهی این قبیل خدمات وظیفهی شهرداری و ادارهی میراث فرهنگی و گردشگری منطقه است". وی از این رو "بیتوجهی مسئولان و متولیان شهری" را از علل آتشسوزی برشمرده بود.
عناصر طبیعی و انسانی خطرساز
پیش از این خبرگزاری "مهر" در آذرماه سال ۱۳۹۱ گزارش داده بود که حیات ماسوله با عناصر خطرسازی نظیر ریزش سنگ، سیل، رانش، زلزله، تصرف به منظور توسعه عمرانی و انسانی و تخریب مواجه و در خطر است.
در این گزارش عملیات خانهسازی و جادهسازی و کاهش جنگلها از جمله عوامل تهدیدگر ماسوله برشمرده شده بودند. بنا بر این گزارش، خطرات طبیعی موجود در ناحیه ماسوله را میتوان به خطر سیل آبراهه داخل شهر، خطر ریزش سنگ در دامنههای مشرف به شهر، خطر سقوط سنگ به منبع آب شهر و جاری شدن آب به داخل شهرک، خطر مسدود شدن دهانه پلها با حرکت سنگها در طول بستر رودخانه و لغزش و رانش در دامنه های جنوبی ذکر کرد.
در این گزارش به نقل از کارشناسان محیط زیست آورده شده بود که برای پایدارسازی خطرات طبیعی ماسوله کنترل ساخت و ساز، مقاوم کردن و جلوگیری از توسعه ارضی به ویژه در دامنه های شمالی امری ضروری است.
ترمیم و کنترل سدهای رسوبگیر و کشت نهال در پشت سدها، ایجاد مرکز هشدار و مونیتورینگ برای مدیریت بحران در ناحیه از دیگر اقدامات مورد نیاز است.
روستای تاریخی ماسوله در ۵۵ کیلومتری رشت در استان گیلان قرار دارد و یکی از مناطق گردشگری شمال ایران محسوب می شود.