۲۵ بهمن در مقابل ۲۲ بهمن
۱۳۸۹ بهمن ۱۹, سه‌شنبه
هاشمی رفسنجانی به نقل از«قدما» در سایت خود نوشته که «همه چیز از نازکی پاره می‌شود، ظلم از ضخامت» وی در یادداشت روز هجدهم بهمن خود نیزحکومت ایران را غیرمستقیم با «حکومت‌های وقیح و بی‌رحم منطقه» مقایسه کرده است. از واکنش‌های آقای رفسنجانی این طور برمی‌آید که قصد کوتاه آمدن در مقابل تهدیدها را ندارد.
تیتر یکی از مطالب ۱۹ بهمن ماه سایت هاشمی رفسنجانی نیز که زیر نام "روز‌شمار خاطرات" منتشر می‌شود «حضور سران قوا در دفتر میرحسین» بود. برخی تیتر این مطلب را که بخشی از خاطرات آقای رفسنجانی در دوران جنگ را بازتاب می‌دهد، نشانه‌ی آشکاری از سمت و سوی وی می‌‌دانند.
«ایلنا» خبرگزاری کار ایران، به نقل از مجتبی ذوالنور، نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران نوشت که «اخیرا آقای هاشمی حرکت جدیدی را آغاز کرده و در جرگه پیام‌دهندگان قرار گرفته است.» او به «برخی‌ها» اشاره کرده که «در جریان فتنه در جایگاه رهبری ایستادند و به نحو کدخدامنشی عمل کردند». ذوالنور در ادامه به آنها انتقاد کرده که با کار خود «جریان فتنه» را «تطهیر» کردند.
مجتبی ذوالنور در «سلسله نشست‌های بصیرت» سخنان تندتری برزبان آورده و گفته که: «در فتنه سال گذشته، فتنه‌گران اساس نظام، مقدسات و ولایت فقیه را هدف قرار دادند و متاسفانه آقای هاشمی هم به ستون طرفداران این خیمه تبدیل شده است.»
میرحسین موسوی و مهدی کروبی هم درخواست راهپیمایی در روز ۲۵ بهمن را کرده‌اند تا روشن شود آیا اکثریت با آن‌هاست یا با دولت و طرفداران‌اش. این واکنش‌ها درست زمانی نشان داده می‌شوند که حمله‌ها به رهبران مخالفان از همیشه شدیدتر شده‌اند. «برکناری» رفسنجانی از مجلس خبرگان «پیش‌بینی» می‌شود و گروهی از رهبر «انتظار پاک شدن لکه ننگین فتنه» را دارند.
«پیل شطرنج قدرت»
مخالفان دولت با کدام پشتوانه و با چه چشم‌اندازی حرکت می‌کنند؟ محمد رهبر، روزنامهنگار معتقد است که پشتوانه آنها «اعتراض‌های مانده در دل مردم» و به قول آقای هاشمی آتشفشان‌های خاموش‌اند.
محمد رهبر بر این باور است که «اتفاق ۲۲ خرداد ۸۸ و برآمدن آقای احمدی‌نژاد با تقلب»، واقعه‌ای بود که اعتراضی گسترده و درونی را در جامعه ایران آغاز کرد. اعتراضی که با زندان و اعدام به تعویق افتاده ولی از بین نرفته است. به نظر او این اعتراض به ریاست جمهوری قبل برنمی‌گردد و از همان دوم خردادی آغاز شده است که «اکثریت ملت ایران به آقای خاتمی و اصلاحات رای داد.»
اما آیا میرحسین موسوی و مهدی کروبی به امید این «اعتراض درونی» درخواست تظاهرات کرده‌اند؟ آیا آنها امیدوارند که در منطقه‌ای که درحال زیر و رو شدن است، جرقه‌ای هم در ایران زده شود؟
پاسخ برخی تحلیل‌گران مثبت است. به نظر محمد رهبر این درخواست درحقیقت واکنش به یک خواست عمومی و بطئی مردم است. مردمی که تلاطم در مصر و اعتراض‌ها نسبت به مبارک و رهبر بن علی را دیده‌اند و آنها هم می‌خواهند اعتراضی کنند:«در حقیقت آقای موسوی و کروبی آمده‌اند با یک انتقاد هوشمندانه و فاصله گرفتن از تظاهرات حکومتی که رژیم در ۲۲ بهمن می‌خواهد انجام دهد، ۲۵بهمن را تعیین کردند. این یک گرته‌برداری از همان ۲۵ خرداد سال ۸۸ است و یادآوری آن جمعیت میلیونی که در تهران شکل گرفت.»
محمد رهبر معتقد است که آقای رفسنجانی هم در اوضاع فعلی روی قدرت مجلس خبرگان یا مجمع تشخیص مصحلت نایستاده است: « هاشمی با تیزهوشی بسیار بالا از آن اعتراض درونی جامعه دارد استفاده می‌کند. در حقیقت پشتیبان او آن اعتراض نهفته‌ی جامعه است که خود حکومت هر لحظه دارد آن را حس می‌کند و آژیر خطر این خشم نهفته‌ی ملت هر شب در مغز آقای خامنه‌ای سوت خواهد کشید و می‌کشد.»
محمد رهبر این را هم می‌گوید که هاشمی رفسنجانی خطاهای بسیاری نیز مرتکب شده است که تاوان آن را اینک مخالفان حاکمیت کنونی پس می‌دهند: نبودن آزادی سیاسی، حذف مخالفان! «این چیزهایی بوده که آقای هاشمی در آنها دخیل بوده و ما (در رد آن) نمی‌توانیم هیچ حرفی بزنیم. ولی ایشان به نظر من همچنان مثل یک فیل خاموش خاکستری در گوشه‌ی شطرنج سیاست ایران نشسته و حرکت ایشان در یک بزنگاه تاریخی می‌تواند بسیار تعیین کننده باشد.»
اکبر هاشمی رفسنجانی زمانی قدرتمندترین چهره جمهوری اسلامی بود. او از معدود کسانی است که هم شانس انتخاب داشته و هم در معرض انتخاب قرار گرفته اما همیشه پیروز نبوده است. در انتخابات مجلس ششم نام آقای رفسنجانی به عنوان نفر آخر تهران اعلام شد. هاشمی رفسنجانی این نتیجه را نپذیرفت و به مجلس نرفت. او در «رقابت» انتخاباتی ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ در برابر احمدی‌نژاد نیز شکست خورد.
ولی محمد رهبر می‌گوید اکنون فرصت آقای رفسنجانی یک فرصت خفته است: «ایشان الان در مجمع تشخیص مصلحت است، در نظام نفوذ دارد، در سپاه نفوذ دارد و بسیاری از سیاسیونی که همچنان در جناح اصولگرا بوده و همچنان در جناح راست قدیم به سر می‌برند، به آقای هاشمی دلبستگی داشته و از ایشان حرف شنوی دارند. از محسن رضایی بگیرید تا باهنرها و حتی تعدادی از افراد مؤتلفه. در رده‌های میانی سپاه، رده‌های قدیمی سپاه و فرماندهان قدیمی سپاه همه این‌ها به هاشمی به‌هرحال نوعی دلبستگی دارند. این قدرت و نفوذ عمیق هاشمی درجمهوری اسلامی است. چون به‌هرحال همان طور که خامنه‌ای هم گفته، او جزو پایه‌های نظام است.»
«سرکوبگران خسته»
به‌نظرمحمد رهبر، هاشمی رفسنجانی از تجربه‌ای که در این ۳۰ سال اندوخته و تمام تجربه‌ی زندگی‌اش برای برخورد با آخرین مشکل و بزرگترین مشکل و بحران زندگی‌اش استفاده خواهد کرد:
«آقای هاشمی در هیچ دوره‌ای به این صراحت صحبت نمی‌کرده است. او خیلی صریح و روشن از این حرف می‌زند که این قیام‌های منطقه به جاهای دیگر هم کشیده می‌شود، جاهای دیگر هم حتماً حتماً عربی نخواهند بود.»
برنامه طرفداران دولت برای روز ۲۲ بهمن روشن است: «تودهنی به دشمنان»! ولی تکلیف این «دشمنان» روشن نیست. احتمالا موسوی و کروبی چندان به داشتن مجوز راهپیمایی دلخوش نکرده‌اند و نمی‌شود پیش‌بینی کرد که روز۲۵ خرداد چه اتفاقی خواهد افتاد.
محمد رهبر می‌گوید: «شیوه سرکوب حکومت جمهوری اسلامی هم با تمام رژیم‌های استبدادی منطقه فرق می‌کند و سرآمد ماجراست. اما این نکته را باید در نظر گرفت که ملت ایران بسیار غیرقابل پیش‌بینی است و بسیاری از این ملت دیگر چیزی برای از دست دادن ندارند. نکته‌ی دیگر این است که تحولات مصر می‌تواند یک تشر، تلنگر یا الهام برای ملت ایران باشد که نوع دیگری مقاومت کند. این هم مهم است که سرکوبگران نیز آسیب می‌بینند. یعنی در این دو سال اندی بسیاری از این‌ها هم ریزش کرده‌اند و شاید به‌سختی بتوانند چماق‌ها و تفنگ‌هایی را که در دست دارند نگه دارند. به هر تقدیر، آنها هم انسانند و از این وضعیت بسیار خسته هستند. این خستگی می‌تواند عامل امیدی برای معترضان باشد.»
مریم انصاری
تحریریه: مهیندخت مصباح