1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

۱۴ اوت ۱۹۹۴: تحليلگر توده و قدرت

اسکندر آبادی۱۳۹۵ مرداد ۲۴, یکشنبه

۱۴ اوت ۱۹۹۴ : ۲۲ سال پيش در چنين روزی الياس كانتی، نويسنده در زوريخ درگذشت. ۷۶ ساله بود كه جايزه ادبی نوبل برای "توده و قدرت" و آثار ادبی ديگرش به او تعلق گرفت.

https://p.dw.com/p/1JeGp
عکس: picture-alliance/dpa/Votava

الياس كانتی Elias Canetti در شهرک روسچوک در بلغارستان زاده شد و به پشتوانه تبار يهودی و تركی و به خاطر زادگاهش كه در آن قوم‌هايی از چندين فرهنگ جا داشتند، به چندين زبان مسلط بود اما پدر و به ويژه مادرش زبان آلمانی را زبان رسمی خانواده می‌دانستند و فرزندانشان را به آموختن اين زبان و خواندن و نوشتن به آن ملزم می‌كردند.

کانتی ۵ ساله بود كه پدر را از دست داد و با مادرش به وين رفت ولی ۴ سال بعد به خاطر تمایل اتريشی‌ها به جنگ به زوريخ پناه برد.

۲۴ ساله بود كه به سفارش مادرش در برلين دكترای شيمی گرفت اما همه هوش، حواس و علاقه‌اش متوجه ادبيات و تحليل‌های روانكاوانه بود.

۳۳ ساله بود كه از چنگ نازی‌ها از وين به لندن گريخت و در آنجا تابعيت انگليس را پذيرفت. از ۶۵ سالگی تا پايان عمر را هم در زوريخ گذراند.

کانتی ۵۵ ساله بود كه اثر برجسته و ماندگارش "توده و قدرت" (ترجمه هادی مرتضوی) را منتشر كرد و در آن به پديده انبوه توده‌های مردم و تأثيرات منفی از جمله ديگرآزاری و خودآزاری كه اين انبوه بر خود و جامعه می‌گذارند پرداخت.

توده‌ها به باور كانتی هويت و مرگ را از ميان می‌برند و زندگی را با برآمدن قدرت خود تجربه می‌كنند و ادامه می‌دهند: «اين پديده جهانی و معماگونه يكباره سر بر می‌كند. نخست ۱۰- ۱۲ نفر در جايی می‌ايستند. نه چيزی در انتظار است و نه هدفی را مشخص كرده‌اند. اما ناگهان همه جا از وجود انسان سياه می‌شود. از هر سو موج انسان‌ها به ايشان می‌پيوندند. اكنون هدفی هم در ميان است اما برای بيان آن واژه‌ای در كار نيست.»

کانتی ۷۶ ساله بود كه جايزه ادبی نوبل ادبیات را برای "توده و قدرت" و آثار ادبی ديگرش دریافت کرد.

الياس كانتی در ۸۹ سالگی در زوريخ درگذشت.