یونسی: اعتراض به وضع موجود و حتی به اصل نظام حق مردم است
۱۳۹۶ بهمن ۱۴, شنبه
علی یونسی، مشاور ویژه رئیس جمهور در امور اقلیت‌های قومی و مذهبی و وزیر اطلاعات در دولت محمد خاتمی، در گفت‌وگو با روزنامه آرمان به تشریح دیدگاه‌های خود درباره اعتراض‌های دی‌ماه و عوامل موثر در دامن زدن به آن پرداخت. متن این گفت‌وگو شنبه ۱۴ بهمن‌ماه منتشر شد.
وزیر پیشین اطلاعات می‌گوید انتقاد و اعتراض حق شهروندان است اما این کار باید "در چارچوب قانون، به دور از خشونت و بدون برهم زدن نظم جامعه و آسیب‌زدن به اموال عمومی و به شکل مدنی" انجام شود.
یونسی گفت: «بنده اعتراضات مدنی و مطالبه‌گرانه با حفظ نظم و آرامش که در اعتراض‌های اخیر، دیده شد را از رفتارهای خشونت‌گرایانه برخی افراد و جریان‌های سیاسی خاص، جدا می‌کنم.»
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
حق انتقاد و اعتراض به اصل نظام
مشاور ویژه حسن روحانی گفته است: «این نوع اتفاقات و اعتراضات در گذشته در کشور رخ داده و به‌طور طبیعی در آینده نیز ممکن است رخ بدهد. بنده حتی این اتفاقات را برای جامعه مفید ارزیابی می‌کنم. انتقاد و اعتراض نسبت به وضعیت موجود، دولت و حتی اصل نظام، حق مردم است.»
حرکت‌ها و تجمع‌های اعتراضی اخیر از ۷ دی‌ماه از مشهد و برخی شهرهای استان خراسان رضوی آغاز شد و به ده‌ها شهر دیگر گسترش یافت. شعارهای معترضان نیز خیلی سریع از مطالبات اقتصادی فراتر رفت و کل نظام جمهوری اسلامی و رهبر آن، علی خامنه‌ای را هدف گرفت.
یونسی معتقد است: «طراحی اولیه این اعتراضات، با هدف ساقط کردن دولت تدبیر و امید صورت گرفت. در نتیجه هدف نهایی سازمان‌دهندگان اولیه این اعتراضات دولت آقای روحانی بود و ارتباطی با اصل نظام نداشت.»
بیشتر بخوانید: اصولگرایان و "دختران خیابان انقلاب"
وزیر پیشین اطلاعات می‌گوید شکست‌خوردگان انتخابات ریاست جمهوری که به گفته‌ی او بخش رادیکال و افراطی جریان اصولگرایی هستند در دامن زدن به نارضایتی‌ها از طریق بالا بردن انتظارات مردم از دولت روحانی نقشی محوری داشته‌اند.
نقش برخی ائمه جمعه، نهادها و جریان احمدی‌نژاد
یونسی ابراز تاسف می‌کند که "برخی از ائمه جمعه، صداوسیما، برخی روزنامه‌ها و برخی ارگان‌ها و نهادها" و جریان نزدیک به محمود احمدی‌نژاد در ناآرامی‌های اخیر نقش داشته‌اند و تاکید کرده "این نقش انکارناپذیر است".
کسانی که در تجمع‌های اعتراضی دی‌ماه شرکت کرده‌اند بارها علیه دیکتاتوری و شخص خامنه‌ای شعار دادند؛ "مرگ بر دیکتاتور" و "استقلال، آزادی، جمهوری ایرانی" از جمله شعارهایی است که در بسیاری از شهرها شنیده شده است.
علی یونسی مانند برخی دیگر از کارگزاران حکومت رسانه‌های خارجی را به تلاش برای معرفی حرکت‌های اعتراضی به عنوان "یک چالش بزرگ در نظام جمهوری اسلامی" متهم کرده و می‌گوید: «آمریکا، اسرائیل و عربستان سعودی نیز سه کشوری بودند که بر موج این اعتراضات سوار شده و تلاش می‌کردند اعتراض‌ها را به سمت خشونت و ساختارشکنی بکشانند.»
انتساب منشاء اعتراض‌ها و شعارهایی که ساختارشکنانه خوانده می‌شود به کشورهای خارجی، در شبکه‌های مجازی با انتقادهای شدیدی روبرو شده است. از نظر برخی منتقدان ادعای مسئولان درباره نقش داشتن کشورهای مانند عربستان در این اعتراض‌ها توهین به ایرانیان و تحقیر دستگاه‌های عریض و طویل امنیتی و اطلاعاتی جمهوری اسلامی ارزیابی شده است.
بیشتر بخوانید: عبدالحمید: برانداز نیستیم، اما حق‌مان را مطالبه می‌کنیم
علاءالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی مبنای اعتراض‌های دی ماه را مشکلات معیشتی عنوان کرده و به خبرگزاری ایلنا گفته است: «به هر حال می‌دانیم صدها هزار نفری که در موسسات مالی و اعتباری سپرده‌گذاری کرده و موفق به دریافت پولشان نشده بودند، معترض هستند.»
بروجردی درباره شایعه و ادعای پخش پول میان معترضان گفت: «آنچه مسلم است سازمان‌های اطلاعاتی دشمنان ما فعال هستند و از هر فرصتی برای ضربه زدن به ما استفاده می‌کنند.»
اعتراض به فساد و محدودیت‌ها
به رغم تکرار ادعای نقش کشورهای خارجی در اعتراض‌های اخیر، برخی از مسئولان حکومتی و حتی شخص رئیس جمهور در یک پیام توئیتری ناخشنودی مردم از "فساد و عدم شفافیت در عملکرد برخی نهادها" را از انگیزه‌های معترضان عنوان کردند.
همزمان با انتشار سخنان یونسی، داریوش قنبری، معاون پارلمانی شهرداری تهران و نماینده پیشین مجلس به اعتمادآنلاین گفت: «گرچه وضعیت معیشتی مردم در شکل‌گیری اعتراضات اخیر نقش داشته اما خواسته‌های مردم را نباید فقط به مسائل اقتصادی منحصر کرد. مردم به‌جز بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی خود در حوزه‌های دیگر نیز بر اصلاح امور تأکید دارند که یکی از این مسائل اصلاحات در عرصه انتخابات است.»
داریوش قنبری می‌گوید یکی از عوامل شکل‌گیری اعتراض‌های دی ماه نارضایتی از "وجود محدودیت‌های سیاسی" در انتخابات است و این خواست که رویه شورای نگهبان در نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان نامزدی در انتخابات باید اصلاح شود.
بیشتر بخوانید: رضایی برادر زن صدام را هم به "طراحان" اعتراضات ایران افزود
علی یونسی نیز با تاکید بر ضرورت اصلاح رویه شورای نگهبان به روزنامه آرمان گفته است: «حق مردم است که نمایندگان واقعی خود را روانه مجلس کنند. و شورای نگهبان و وزارت کشور و وزارت اطلاعات همواره باید از انتخابات سالم و آزاد، دفاع و حمایت کنند تا شاهد مجلس قوی و مطالبه‌گر باشیم و نتیجه آن، پیشگیری از التهابات و آشوب‌های خیابانی و اجتماعی خواهد بود.»
دغدغه اصلاح‌طلبان، شعارهای معترضان
آنچه یونسی و قنبری توصیه می‌کنند ناظر به رد صلاحیت داوطلبان جناح اصلاح‌طلب حکومت برای شرکت در انتخابات گذشته است که با قوانین و محدودیت‌های کنونی اصلاح آن الزاما به انتخاب "نمایندگان واقعی مردم" منجر نخواهد شد.
بسیاری از معترضان در تظاهرات دی‌ماه در شعارهای خود هر دو جناح اصلی حکومت جمهوری اسلامی، اصلاح‌طلبان و اصولگرایان را مسئول وضعیت بحرانی کنونی معرفی کرده و علیه آنها شعار می‌دادند.
معصومه ابتکار، معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور این دسته از تظاهرکنندگان را خشونت‌طلب خوانده و می‌گوید هیچ سنخیتی میان آنها و اصلاح‌طلبان وجود ندارد. او چندی پیش به خبرآنلاین گفت: «این مسئله در شعارهایی هم که سرداده شد، کاملا مشهود و مشخص بود. جریان اعتراضی نه تنها جریان اصلاحات را رد کرد بلکه به شدت در مقام تخریب جریان اصلاحات برآمد.»
بیشتر بخوانید: حرکت دختران خیابان انقلاب، "عبور جامعه از شریعت"
یکی از ادعاهایی که هر دو جناح حکومت بر آن اتفاق نظر دارند شمار اندک و به قول یونسی "تعداد معدود" کسانی است که شعارهایشان به زعم آنها ساختارشکنانه بوده است.
با این همه علیرضا رحیمی، یکی از نمایندگان مجلس که به تازگی از زندان اوین بازدید کرده به نقل از رئیس سازمان زندان‌ها تعداد بازداشت‌شدگان اعتراض‌های دی‌ماه را نزدیک به ۵ هزار نفر اعلام کرده که نشان می‌دهد تعداد معترضان نمی‌تواند خیلی "معدود" بوده باشد.