گروه آلمانی «چهلتن» و اجراى ترانه‌هايى به زبانهای آسیای مرکزی
۱۳۸۵ اسفند ۱۹, شنبه
مصاحبه گر: طاهر شیرمحمدی
دویچه وله: آقای فرقت نیازی، خواهشم می کنم برای شنوندگان ما کمی در مورد تاریخچه گروه چهلتن Tschiltan توضیح بدهید و اینکه چطور شد شما به فکر تاسیس چنین گروهی افتادید؟
فرقت نیازی: گروه چهلتن در سال ۱۹۹۸ در بخش آسیا و آفریقا شناسی دانشگاه هومبولت Humboldt شهر برلین تاسیس یافت و به یاری چند تن از دانشجویان این بخش شکل گرفت که به زبان، ادبیات و فرهنگ ممالک آسیای مرکزی خیلی علامند بودند و می خواتسند با موسیقی این مناطق هم آشنا بشوند. در ماه مارس امسال یازده سال است که گروه ما وجود دارد و در طی این سال ها مجموعه ترانه هائی که ما داریم خیلی زیاد شده است.
دویچه وله: شما ترانه های ایرانی هم می خوانید. یعنی به آوازه ها و ترانه های ایرانی هم می پردازید؟
نیازی: ترانه های مخصوص ایرانی نداریم ولی ترانه هایی بزبان ایرانی که متنی بزبان های ایرانی دارند، زیاد هست. یعنی ترانه های افغانی و تاجیکی داریم که اینها شباهت زیادی به همدیگر از جهت زبان دارند.
دویچه وله: چرا شما نام گروهتان را «چهلتن» انتخاب کردید؟
نیازی: در فلسفه مردم آسیای مرکزی، یعنی مردم ترک زبان و فارسی زبان یک روایتی درباره «چهل اولیا»، «چهل پیر» و چهل نفرکه ناپدید شدند، وجود دارد. در اصل این از فلسفه صوفی گرفته شده است ولی در فلسفه مردم کمی تغییر یافته و معتقدند که اینها در بین مردم به شکل گوناگونی پدیدار می شوند و بعضی کارهای شوخ آمیز انجام می دهند. بنابراین از آنجا که این روایت بین مردم ترک زبان و فارسی زبان رایج است، ما هم به این فکر افتادیم که برای گروهمان که هم ترانه های ترک زبان و فارسی زبان می خواند این نام را انتخاب کنیم.
دویچه وله: چند نفر در گروه شما عضوند و آیا آلمانی ها هم در گروه شما هستند؟
نیازی: کل اعضای گروه ما آلمانی هستند به غیر از من که رهبر موسیقی این گروه می باشم. در حال حاضر ده نفر در گروه چهلتن عضو هستند و يازده سال است که گروه ما وجود دارد.
دویچه وله: یعنی در گروه چهلتن به غیر از شما همه آلمانی هستند. ترانه سراها و یا سرود خوانان به زبان مردمان آسیای میانه آواز می خوانند؟
نیازی: بله، اینها متخصص فرهنگ این منطقه هستند و بسیاری از آنها دو یا سه زبان این منطقه را بلد هستند. یعنی به زبان های تاجیکی، ازبکی، پشتوو قزاقی حرف می زنند. ما بعضی از متن های ترانه ها را به استادان و مدرسان بخش آسیا و آفریقا شناسی دانشگاه هومبولت می دهیم تا بزبان آلمانی هم ترجمه کنند.
دویچه وله: گویا شما یکی از اولین برنامه های خودتان را بنا به دعوت انجمن ایرانی «دهخدا» در برلین اجرا کردید؟
نیازی: درست است. یکی از برنامه های ما با همکاری انجمن ایرانی دهخدا انجام گرفت و ما بیشتر در مراسم ها و یا موردهای دیگر برنامه اجرا می کنیم که هم رسمی هستند و هم غیر رسمی. ما برنامه هائی هم داشتیم با همکاری سفارتخانه های تاجیکستان و ازبکستان در برلین و همچنین همکاری داریم با جمعیت های فرهنگی ایرانی، تاجیکی و ازبکی در برلین. ما چندین بار در شهر هامبورگ، بن و برلین برنامه اجرا کردیم و همچنین در بیرون از آلمان هم دوبار کنسرت داده ایم.