گردهمایی به مناسبت سومین سالگرد حصر رهبران جنبش سبز در برلین

روز شنبه اول مارس، ۱۰ اسفند شهر برلین میزبان برنامه‌ای بود به مناسبت سومین سال حصر موسوی، کروبی و رهنورد. این برنامه از سوی سازمان فداییان اکثریت، شاخه برلین و اتحاد جمهوری خواهان شاخه برلین برگزار شده بود. تقی رحمانی فعال ملی مذهبی، کاظم کردوانی جامعه‌شناس و امید منتظری فعال سیاسی و روزنامه نگار سخنرانان این برنامه بودند.

کاظم کردوانی اولین سخنران این نشست ابتدا به موقعیت دشوار کنونی سیاست ایران اشاره کرد و عواملی را که در بروز این موقعیت دشوار سهیم هستند برشمرد.
به باور کردوانی، اولین عاملی که باعث پیچیدگی و دشواری موقعیت کنونی ایران شده،عملکرد دولت احمدی‌نژاد بوده است. این استاد دانشگاه، دو دولت احمدی نژاد را "فاسدترین دولت تاریخ معاصر ایران" نامید که به گفته او "هیچ دولتی به اندازه آن به ایران و ایرانی، منافع کوتاه مدت و درازمدت ایران و مردم ایران، به منافع ملی و اعتبار بین المللی ایران و به فرهنگ ایران ضربه نزده است".

موضوع تحریم‌های بین‌المللی و پیامدهای آن و نیز "منافع کلان باندهای مافیایی که از تحریم‌ها منتفع می‌شوند و به همین دلیل مخالف عادی شدن رابطه ایران با غرب هستند" از عوامل دیگری هستند که به باور کردوانی باعث بروز مشکلات کنونی در عرصه سیاست ایران شده‌اند.

این جامعه‌شناس سپس از این همه چنین نتیجه گرفت که اولویت امروز دولت روحانی پرداختن به موضوعات اقتصادی و توافق با غرب بر سر برنامه هسته‌ای ایران است چرا که می داند اگر تا دوسال دیگر نتواند به وضعیت کنونی سر و سامانی دهد شکست خواهد خورد.

کردوانی علیرغم اشاره به عوامل دیگری چون ضعف نهادهای مدنی که بر اثر ضربات دوران احمدی نژاد پدید آمده و "سرکوب بی امان و وحشیانه مردم به دست نیروهای سرکوبگر" تصریح کرد: «عوامل اساسی و دوران‌سازی که بسترهای فکری و فرهنگی جنبش سبز را تشکیل داده‌اند همچنان به قوت خود باقی است و مایه بزرگ امید ماست در این زمانه‌ای که ظواهر امر می‌تواند بر ناامیدی گواهی دهد و این امر می‌بایست نیروهای اصلاح طلب حکومتی را به خروج از دایره تنگ خودی و غیرخودی رهنمون شود».

این سخنران همچنین اظهار داشت که حاکمیت ایران به این نتیجه رسیده است که ادامه حصر برایشان هزینه خواهد داشت اما با توجه به وضعیت نابسامان اقتصادی تصمیم گیران در این زمینه بسیار محتاطانه عمل می کنند.

کاظم کردوانی در پایان سخنانش با تاکید بر اینکه باید به فعالیت مستقل برای پایان دادن به حصر ادامه داد پیشنهاد کرد کمیته‌ای متشکل از استادان دانشگاه و روشنفکران و حقوقدانان در سطح بین‌المللی تشکیل شود تا تلاش برای رفع حصر را در سطحی وسیع به پیش ببرند.

"جنبش سبز باید به خصلت‌های جنبشی خود باز گردد"

امید منتظری، روزنامه نگار و فعال سیاسی سخنران بعدی مراسم سومین سالگرد حصر موسوی، کروبی و رهنورد در برلین بود. جوهر سخنان او بر این نکته متمرکز بود که جنبش سبز از خصیصه جنبشی خود فاصله گرفته و به سمت کانالیزه شدن در یک نهاد سیاسی پیش می‌رود.

وی در عین حال تاکید کرد که جنبش سبز همچنان این پتانسیل را دارد که در مقام یک جنبش حرکت کند اما بالفعل شدن این نیروی نهفته تنها در صورتی میسر است که جنبش سبز به همان مفهوم شبکه‌ای که موسوی در بیانیه‌های خود بر آن تاکید داشت بازگردد.

منتظری همچنین بر این نکته تاکید کرد که جنبش سبز باید فاصله خود را با جنبش اصلاحات و دولت یازدهم روشن کند تا بتواند راه خود را در آینده باز کند.
این روزنامه‌نگار نقد خود را بیشتر متوجه جریانی کرد که به گفته او خود را "میراث‌دار" جنبش سبز می‌داند در حالی که به گفته او برای میراث داری یک جریان باید ابتدا پذیرفت که آن جریان مرده است در حالی که جنبش سبز زنده است و تنها باید به منشا اولیه خود بازگردد.

امید منتظری تنها راه شکستن حصر را بازگشت به خصلت‌های جنبشی و غیرمتمرکز جنبش سبز و نیز کشاندن دوباره مردم به عرصه سیاست دانست.

"برخورد با دولت روحانی باید حمایتی، انتقادی، رهنمودی باشد"

تقی رحمانی فعال ملی مذهبی مقیم پاریس آخرین سخنران مراسم برلین بود. وی سخنانش را بر این محور استوار کرد که سه طیف مختلف در حال حاضر در درون حاکمیت جمهوری اسلامی وجود دارند: طیف دموکراسی‌خواه که به گفته او از هاشمی رفسنجانی تا خاتمی را در بر می‌گیرند، طیف بوروکرات که دولت کنونی را در دست دارد و طیف نظامی که سپاه پاسداران و آیت‌الله خامنه‌ای سردمدار آن هستند.

رحمانی تصریح کرد که مسئله حصر، مسئله دولت بوروکرات هست اما اولویت آن نیست.

وی سپس اظهار داشت که برای رسیدن به دموکراسی، دموکراسی خواهان خارج از حاکمیت باید با دموکراسی خواهان درون حاکمیت همکاری کنند. در این میان به نظر رحمانی، دولت بوروکرات نیز برای رسیدن به اهدافش نیاز به همکاری با طیف دموکراسی خواه دارد و این نقطه تلاقی به باور او همان جایی است که جنبش دموکراسی خواهی باید از آن استفاده کند.

تقی رحمانی ادامه داد: «یکی از وظایف جنبش دموکراسی خواهی این است که دولت روحانی را از فشار درآورد چرا که اگر دموکراسی خواهان به او فشار آورند او به طرف راست سنتی می‌رود. برخورد با دولت روحانی باید برخوردی حمایتی، انتقادی، رهنمودی باشد».

این فعال سیاسی همچنین بر این نکته تاکید کرد که نباید بین "گفتمان نان و گفتمان دموکراسی" فاصله زیادی بیفتد چرا که در این صورت حاکمیت می تواند با توزیع "نان" بین مردم آنها را از جنبش دموکراسی خواهی جدا کند. وی هنر دموکراسی خواهان را ایجاد پیوند بین این دو گفتمان دانست.

تقی رحمانی در پایان سخنانش بار دیگر بر این موضوع تاکید کرد که برای پیشبرد دموکراسی نیاز است که صدای دموکراسی خواهان در قدرت شنیده شود.