کنفرانس بنیاد پژوهش‌های زنان زیر سایه‌ی حوادث ایران

در واکنش به رویدادهای اخیر ایران، صدها تن از شرکت کنندگان در کنفرانس، همراه با جمعی از ساکنان شهر هانوفر دو روز پی در پی در راهپیمایی­های اعتراض‌آمیزی شرکت کردند.

محور اصلی کنفرانس سال ۲۰۰۹ میلادی بنیاد پژوهش­های زنان ایران که از ۱۹ تا ۲۱ ژوئن برگزار شد، به بررسی کارنامه­ی بیست‌ساله­ی این بنیاد و مسائل جنبش زنان، به ویژه در سه دهه­ی گذشته، اختصاص داشت. اما آنچه سایه­ی سنگین خود را بر سراسر برنامه­های این کنفرانس افکنده بود، اوضاع امروز ایران و حرکت­های اعتراضی در ارتباط با انتخابات دهمین دوره­ی ریاست جمهوری بود.

آغاز کنفرانس در هانوفر، اوج نگرانی­ها در تهران

همایش بنیاد پژوهش­های زنان ایران با حضور میهمانان و سخنرانانی از کشورهای مختلف، صبح جمعه، نوزدهم ژوئن، آغاز شد؛ روزی که همه با نگرانی منتظر خطبه­های نماز جمعه­ی تهران و اعلام مواضع جدید آیت­الله خامنه­ای در مورد انتخابات بودند. رهبر جمهوری اسلامی در سخنانی که از سوی اغلب محافل خبری تند و تهدیدآمیز تفسیر شده، بار دیگر محمود احمدی­نژاد را پیروز انتخابات ۲۲ خرداد خواند و هشدار داد که با تظاهرکنندگان و حامیانشان با قاطعیت و خشونت برخورد خواهد شد.

در این روز سخنرانانی از آلمان، انگلستان و آمریکا دیدگاه­های خود در مورد مسائل جنبش زنان را با حاضران در میان گذشتند. «نگاهی به ابعاد محلی – جهانی جنبش زنان ایران» عنوان یکی از این سخنرانی‌ها بود که نیره توحیدی ارائه کرد. در انتهای برنامه‌های روز جمعه میزگردی با حضور جمعی از فعالان زنان برگزار شد که بررسی «دستاوردها و کاستی­های» دو دهه فعالیت بنیاد را در دستور کار داشت. روز نخست کنفرانس، مانند شب‌های بعدی، با اجرای برنامه­های هنری به پایان رسید. اوج این برنامه­ها برصحنه رفتن دریا دادور خواننده مشهور ایرانی در شامگاه شنبه بود.

تظاهرات خودانگیخته

در ادامه­ی برنامه­های دومین روز کنفرانس، عصر شنبه، شادی صدر پیرامون «حجاب اجباری و فمینیست­ها ایرانی» در داخل و خارج از کشور سخنرانی کرد. او یکی از سخنرانانی بود که از ایران به بیستمین کنفرانس بنیاد دعوت شده بود. شادی صدر در بحثی انتقادی با بهره­گیری از تجربه­ها و پژوهش­های گوناگونی که در مورد رفتار زنان با حجاب اجباری صورت گرفته، کم بها دادن فعالان جنبش زنان به این مسئله را گوشزد کرد. او با بررسی فعالیت زنان در مقاطع مختلف سه دهه­ی گذشته گلایه می­کند که چرا فعالان این حوزه موضوع حجاب اجباری را به عنوان یکی از اولویت­های مبارزات زنان در نظر نگرفته­اند.

روز شنبه همه­ی برنامه­های کنفرانس با رد و بدل کردن آخرین اخبار اوضاع ایران توام شده بود. خبر درگیری­های خشونت­آمیز خیابانی و زد و خوردهایی که به کشته شدن شماری از تظاهرکنندگان انجامید، شرکت‌کنندگان در همایش را به یک راهپیمایی شبانه کشاند. این راهپیمایی از محل برگزاری کنفرانس به سوی مرکز شهر هانوفر انجام شد. شرکت‌کنندگان با افروختن شمع و در سکوت اعتراض خود را نسبت به سرکوب خونین جنبش اعتراضی در ایران ابراز کردند.

اعتراض­ها ادامه دارد

تظاهرات شنبه شب بدون کسب مجوز قانونی انجام شد، به رغم این ماموران پلیس از آن جلوگیری نکردند. یکی از ماموران که تظاهرکنندگان را برای حفظ نظم همراهی می­کرد می­گوید، همدردی و تفاهم با ناراضیانی که به صورت مسالمت‌آمیز مخالفت خود را با خشونت اعلام می­کنند، باعث شد که پلیس با این راهپیمایی شبانه با مدارا برخورد کند. برگزارکنندگان کنفرانس برای ظهر روز یکشنبه، که روز پایانی این نشست سه روزه بود، با دریافت اجازه­ی رسمی، تظاهرات دیگری را در مرکز شهر هانوفر تدارک دیدند.

به دلیل این حرکت اعتراضی برنامه­های بعد از ظهر کنفرانس با حدود دو ساعت تاخیر ادامه یافت. در این فاصله چند صد نفر از محل برگزاری نشست، راهپیمایی خود را در خیابان­های مرکزی شهر آغاز کردند. برخلاف شب گذشته، این تظاهرات در سکوت نگذشت. جمعیت شعارهایی در محکومیت کشتار معترضان و نفی جمهوری اسلامی سردادند و پلاکاردهایی با خود حمل می­کردند که بر آنها، از جمله، خواست آزادی زندانیان سیاسی در ایران مطرح شده بود. تظاهرکنندگان همچنین شعارهایی به زبان آلمانی سر می­دادند و به محدودیت‌هایی که جمهوری اسلامی در راه تبادل آزاد اطلاعات به جود آورده اعتراض می‌کردند. راهپیمایی روز یکشنبه با خواندن سرود «یار دبستانی» در مسیر بازگشت به محل برگزاری کنفرانس، و با خواندن آخرین خبرها خاتمه یافت.

بیستمین کنفرانس سالانه­ی بنیاد پژوهش­های زنان ایران در سومین روز نیز با چند سخنرانی در مورد فعالیت­های کنونی و چالش­های آینده ادامه یافت. قرار بود این کنفرانس با جشن و پایکوبی به کار خود خاتمه دهد. این برنامه به دلیل شرایط خاص ایران و به عنوان همدردی با کشته‌شدگان و مجروحان حوادث روزهای اخیر، از سوی برگزارکنندگان منحل شد. در روزهای گذشته و با اوج گرفتن سرکوب جنبش اعتراضی مردم ایران، در هانوفر نیز مانند اغلب شهرهای بزرگ اروپا، دانشجویان حامی میرحسین موسوی هر روز عصر در یکی از نقاط مرکزی شهر به مدت یک ساعت تحصن می­کنند.

BK/KG