کرونا در ایران؛ موج پنجم و هرج‌ومرج واکسیناسیون به روایت تصویر

گونه دلتای ویروس کرونا شهرهای ایران را وارد موج پنجم کرده است. در حال حاضر ۹۲ شهر در وضعیت قرمز، ۱۸۳ شهر در وضعیت نارنجی و ۱۷۳ شهر در وضعیت زرد قرار گرفته‌اند. طبق آمار رسمی بیش از ۳ میلیون و ۲۷۰ هزار نفر در ایران به کرونا مبتلا شده‌اند و ۸۴ هزار و ۹۴۹ نفر جان خود را از دست داده‌اند.

ستاد ملی مقابله با کرونا از روز شنبه ۱۲ تیر ساعات رفت و آمد در شهرهای قرمز را محدود کرد و فعالیت مراکز فرهنگی، ورزشی و سه گروه از مشاغل را برای دو هفته غیرمجاز خواند. در همین مدت ۷۰درصد کارکنان ادارات باید دورکاری کنند. این سقف دورکاری برای مشاغل ضروری ۵۰ درصد خواهد بود.

مینو محرز، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا با اشاره به آخرین وضعیت کرونا در ایران گفت: «با توجه به آغاز پیک پنجم کرونا وضعیت شیوع بیماری در کشور فاجعه است». او افزود: «دلتای هندی قدرت وحشیانه‌ای دارد و نمی‌توان ویروس را کشت کرد به همین دلیل هنوز نتوانسته‌ایم آزمایشاتی روی آن انجام دهیم.» خانم محرز میزان سرایت ویروس دلتای هندی را ۹۷ درصد اعلام کرد.

واکسیناسیون کرونا در ایران در مقایسه با بسیاری از کشورهای جهان از جمله کشورهای همسایه چون ترکیه به کندی پیش می‌رود. تا روز یکشنبه ۱۳ تیر (سوم ژوئیه) حدود یک میلیون و ۹۸۹ هزار نفر در ایران دوزهای اول و دوم و ۴ میلیون و ۴۶۴ هزار نفر دوز اول را دریافت کردند. در ترکیه اما ۳۵ میلیون و ۶۸۵ هزار نفر دوز اول و ۱۵ میلیون و ۵۳۱ هزار نفر نیز دوز دوم را دریافت کرده‌اند.

یکی از دلایل اصلی کندی واکسیناسیون در ایران ممنوعیت ورود واکسن‌های معتبر جهان به ایران است. علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی قبلا در اوج شیوع پاندمی کرونا استفاده از واکسن‌های آمریکایی و بریتانیایی را ممنوع کرده بود. بعدتر اعلام شد که استفاده از واکسن آسترازنکا، در صورتی که ساخت کشوری غیر از بریتانیا باشد، مجاز است. خامنه‌ای اما اخیرا پس از دریافت واکسن گفت که "واکسن خارجی هم ایرادی ندارد".

در ماه‌های گذشته بصورت مرتب با حضور سعید نمکی، وزیر بهداشت و دیگر مقامات ریز و درشت از انواع و اقسام واکسن‌های ساخت ایران رونمایی شد. این واکسن در شرکت "شفا فارمد" وابسته به گروه دارویی برکت "ستاد اجرایی فرمان امام"، که تحت کنترل رهبر جمهوری اسلامی است، تولید شده است. این واکسن در حالی مجوز گرفت که هنوز نتایج آزمایش‌های بالینی [آزمایش روی انسان] آن منتشر نشده بود.

بر اساس اسناد منتشره شرکت "شفا فارمد"، زیرمجموعه‌ گروه دارویی برکت برای هر دوز ۲۰۰ هزار تومان دریافت می‌کند که با نرخ فعلی ارز بیش از هشت دلار می‌شود در حالی که قیمت بعضی از واکسن‌های خارجی کمتر است. کیانوش جهانپور، مدیر کل روابط عمومی وزارت بهداشت در مورد منتقدان قیمت واکسن از واژه "پفیوزان تاریخ" استفاده کرده است.

واکسن ضد کرونای "نورا" ساخت دانشگاه علوم پزشکی بقیةالله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با حضور وزیر بهداشت و فرمانده کل سپاه رونمایی شد.

واکسن کرونای رازی کووپارس، توسط مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم‌سازی رازی ساخته می‌شود. مراسم رونمایی از کارآزمایی بالینی این واکسن با حضور وزیر بهداشت، وزیر جهاد کشاورزی، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور و جمعی از اعضای علمی مؤسسه سرم و واکسن‌‌سازی در وزارت بهداشت برگزار شد.

واکسن دیگری که از آن رونمایی شد، فخراواک "فخری‌زاده" محصول شرکت "میلاد دارو نور" بود. این شرکت زیرمجموعه وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح است. از واکسن "سوبرانا" که گفته شد تولید مشترک انستیتو پاستور با کشور کوبا است نیز در هفته‌های اخیر رونمایی شد. از دیگر واکسن‌ها، واکسن سیناژن بود که گفته شد به طور مشترک با کشور استرالیا تولید خواهد شد.

شنبه، ۵ تیر ۱۴۰۰، واکسن کرونای اسپوتنیک وی تولید مشترک ایران و روسیه، با حضور وزیر بهداشت در شرکت اکتوور شهرک صنعتی بهارستان البرز رونمایی شد.

عملا چهار نوع واکسن کووید-۱۹ آسترازنکا، اسپوتنیک وی، بهارات و واکسن چینی سینوفارم به کشور وارد شده‌اند تا بر اساس اولویت‌های تعیین شده در سند ملی واکسیناسیون به افراد دارای اولویت تزریق ‌شوند و هیچ خبری از واکسن‌های رونمایی شده نیست.

تصاویر منتشر شده نشان می‌دهد افراد مسن در مقابل مراکز واکسیناسیون جمع شده‌اند و ساعت‌ها منتظر مانده‌اند و حتی در بعضی مراکز سالمندان از شب قبل صف کشیده‌اند. شمار زیادی دوز اول واکسن را دریافت کرده‌اند اما در موعد مقرر که سه ماه است نتوانسته‌اند دوز دوم را تزریق کنند.

واردات یک میلیون دوز واکسن توسط هلال احمر نیز، گرچه روند واکسیناسیون را کمی سرعت داده اما مشکل کمبود واکسن را حل نکرده است. این درحالی است که در ماه‌های اخیر از شش واکسن تولید داخل رونمایی شده است. از سوی دیگر مسئولین قول داده‌اند: «میزان تولید "کووبرکت" در مرداد ماه به سه تا پنج میلیون دوز، در شهریور به ۷ تا ۱۰میلیون و از مهر ماه به ۳۰ میلیون دوز در ماه می‌رسد.»

حالا گزارش‌ها و تصاویری از سفر ایرانیان به ارمنستان برای تزریق واکسن منتشر می‌شوند. مردم با اطلاع از واکسیناسیون رایگان در این کشور، بلیت پرواز‌ها و اتوبوس‌های ایروان را تا چند هفته آینده خریداری کرده‌اند.