چه امکاناتی برای تست سریع و تشخیص کرونا وجود دارد؟

تدروس ادهانوم گبریسوس، رئیس سازمان جهانی بهداشت روز ۱۶ مارس (۲۶ اسفند) گفته بود، «یک پیام برای همه کشورها داریم، تست بگیرید، تست بگیرید و تست بگیرید. از همه موارد مشکوک تست بگیرید.» این اتفاق اما در عمل نیفتاده است.

به عنوان مثال در آلمان برای انجام تست کرونا، مراجعه به پزشک با علائمی چون سرفه کافی نیست. بر پایه دستورالعملی که مؤسسه روبرت کخ تنظیم کرده است، فرد متقاضی تست، باید با کسی که مبتلا به کرونا هست هم در ارتباط بوده باشد.

پرسشی که اینجا مطرح می‌شود این است که آیا بهتر نیست، تا آنجا که امکان دارد، از شمار زیادی یا حتی از همه شهروندان  تست کرونا گرفت تا بتوان بر پایه آن تصمیم گرفت که چه کسی باید قرنطینه شود به جای آنکه تمامی کشور و فعالیت‌ها به حالت فلج درآید؟

کریستیان، دروستن، ویروس‌شناس آلمانی که به دولت آلمان درمسئله بحران کرونا مشاوره می‌دهد، می‌گوید، در این صورت تمامی ‌ظرفیت‌های موجود و در دسترس کنونی را درگیر می‌کنیم.

محدودیت در تست

در مورد اینکه در حال حاضر چه تعداد تست در آلمان در حال انجام است، اطلاعات ضد و نقیض در دست است. بر پایه نظرسنجی انجام‌شده از سوی مؤسسه روبرت کخ که از ۱۷۴ آزمایشگاه جمع‌آوری شده، تا ۲۲ مارس (۲ فروردین) در آلمان ۴۸۳۲۹۵ شهروند آلمان این تست را انجام داده‌اند که بیشترین تعداد تست‌ در دو هفته‌ گذشته بوده است. وزارت بهداشت آلمان در پاسخ به پرسش دویچه وله، از ظرفیت انجام دست کم ۳۰۰ هزار تست در هفته در حال حاضر سخن می‌گوید. به گفته این وزارتخانه، این ظرفیت پیوسته در حال گسترش است.

دروستن، ویروس‌شناس سرشناس آلمانی، این ظرفیت را بر پایه برخی بررسی‌ها تا حتی یک میلیون در هفته هم قابل بسط می‌داند. سخنگوی انجمن پزشکان طرف قرارداد بیمه دولتی در آلمان می‌گوید، تنها در هفته گذشته از سوی پزشکان خانواده و متخصصان، ۲۶۶ هزار تست به آزمایشگاه‌ها ارسال شده است.  تقریبا ۸۰ آزمایشگاه به طور هفتگی شمار تست‌های انجام‌شده را به این انجمن گزارش می‌دهند. انجمن پزشکان بیمه قانونی در آلمان، حداکثر ظرفیت تست در هفته را ۳۶۰ هزار اعلام کرده است.

تست کرونا چه قدر تمام می‌شود؟

به گفته‌ سخنگوی انجمن پزشکان بیمه قانونی در آلمان، در صورت دارا بودن شرایطی که مؤسسه روبرت کخ آلمان در مورد تست کرونا اعلام کرده است، از فرد متقاضی تست که بیمه دولتی دارند، ۶۰ یورو دریافت می‌شود. بیمارانی که بیمه خصوصی دارند یا خود هزینه تست را می‌پردازند، بر پایه گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها، هزینه‌ای تا ۲۵۰ یورو به ازای هر تست پرداخت می‌‌کنند. سخنگوی این انجمن تأکید می‌کند که در این آمار شمار تست‌هایی که در بیمارستان‌ها و دیگر مراکز درمانی انجام می‌شوند، لحاظ نشده است.

به این ترتیب می‌توان گفت که در آلمان شمار تست کرونا به نسبت بالاست. کره جنوبی در مقابله با شیوع کرونا موفق شده است که با انجام گسترده تست کرونا در کشور، بدون وضع مقررات منع آمد و شد، نرخ رشد این بیماری را کنترل کند.

آلمان در حال حاضر برای تشخیص آزمایشگاهی وجود ویروس جدید کرونا از روش "واکنش زنجیره‌ای پلیمراز" استفاده می‌کند که دقت آنها بالا برآورد می‌شود. مدت زمانی که آزمایشگاه برای این تست صرف می‌کند، می‌تواند تا ۵ ساعت برسد. اما نتیجه معمولا پس از چند روز به دست بیمار می‌رسد، زیرا از یک سو، نمونه‌ها باید توسط پزشک به آزمایشگاه ارسال شوند و از سوی دیگر، انجام آزمایش‌ها بر روی نمونه‌ها هنوز به صورت تمام‌خودکار نیست و به تکنیسین آزمایشگاه نیاز است که در حال حاضر شمارشان به حدی نیست که آزمایشگاه‌ها ۲۴ ساعته مشغول به کار باشند.

خواست شهروندان اما در حال حاضر تست بیشتر و آگاهی سریع‌تر از نتیجه است. همین نیاز به سرعت و کمیت است که پژوهشگران و بخش‌های خصوصی را فعال کرده است؛ روزی نیست که شرکتی طرحش را در مورد انجام سریع‌تر و آسان‌تر تست کرونا معرفی نکند.

شرکت‌هایی که در راه تست و تشخیص کرونا به میدان آمده‌اند

روز پنجشنبه (۷ فروردین) Bosch Healthcare Solutions، بخش فناوری‌های پزشکی شرکت بوش اعلام کرد می‌تواند تست سریعی برای کرونا ارائه کند که برای اعلام نتیجه تنها دو ساعت و نیم زمان نیاز دارد. تست واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تمام خودکار بوش، تستی است که به گفته این شرکت، از حضور تکنیسین آزمایشگاه بی‌نیاز است.

در این روش به گفته شرکت بوش، تنها نمونه‌‌ای ساده از مخاط در محفظه‌ای مخصوص قرار می‌گیرد و بقیه کار را دستگا‌ه‌ها به صورت خودکار انجام می‌دهند. اما مشکل اینجاست که تجهییزات آنالایزر لازم هم باید ساخت شرکت بوش باشد؛ تجهیزاتی که تازه در ماه فوریه مجوزهای لازم را برای ورود به بازار گرفتهاند و به گفته سخنگوی بوش، تا کنون تنها چند ده تا از این دستگاه‌ها در آلمان مشغول به کار هستند. تست سریع و جدید بوش قرار است اوایل ماه آوریل (اواسط فروردین) به بازار بیاید.

این شرکت به پرسش دویچه وله در مورد بهای تست و تجهیزات پاسخ نداد اما تأکید کرد که خریداران آن آزمایشگاه‌ها و بیمارستان‌ها خواهند بود.

شرکت آمریکایی Cepheid یکی دیگر از شرکت‌هایی است که مدعی ارائه امکانی برای تست تشخیص سریع کرونا شده است. به گفته مسئولان این شرکت، تست آنها تنها ۴۵ دقیقه تا رسیدن به نتیجه طول می‌کشد. شرکت هلندی Qiagen هم می‌گوید روشی ابداع کرده که تنها با صرف یک ساعت به نتیجه می‌رسد.

اما آزمایش سریع‌تر و ساده‌تر برای تست کرونا، تست سریع پادتن‌ها (آنتی‌بادی‌ها)ست.  در این روش برخلاف روش معمول واکنش زنجیره‌ای پلیمراز، نه وجود خود ویروس بلکه واکنش بدن آلوده به ویروس تشخیص داده می‌شود؛ بدن مبتلا، پس از تقریبا ۱۰ روز شروع به ساخت پادتن علیه ویروس می‌کند. 

دویچه وله را در تلگرام دنبال کنید

عیب این تست این است که در مراحل آغازین بیماری بی‌فایده است ولی حسن آن این است که می‌تواند پاسخی باشد به این پرسش که چه شمار از مردم به این ویروس آلوده‌اند، بدون آنکه به گفته‌ دروستن، ویروس‌شناس آلمانی، "پی به وجود بیماری برده باشند یا آن را چون تنها علائم خفیفی داشته‌اند، جدی گرفته باشند." دروستن درباره این دسته از شهروندان می‌گوید، آنها پادتن مثبت هستند، یعنی وجود پادتن در بدن آنها تشخیص داده شده و می‌توان گفت که نسبت به آن ایمن هستند. تشخیص این گروه، تشخیص جمعیتی است که نباید به صورت غیرضروری به قرنطینه فرستاده شود.  این دسته به "ایمنی جمعی" کمک می‌کنند که به گفته‌ دورستن ۶۰ تا ۷۰ درصد جمعیت را تشکیل می‌دهند که باید پیش از توقف موج پاندمی به این ویروس آلوده شده باشند.

مشکل اینجاست که به گفته این ویروس‌شناس، تست آنتی‌بادی به تازگی ساخته شده و تنها شرکت‌های کمی هستند که می‌توانند حجم بالایی از این تست را وارد بازار کنند. یک مشکل دیگر این تست سریع، دقت آن است که باید بتواند پادتن‌های تولیدشده علیه ویروس سارس کووید ۱۹ را تشخیص دهد و در مورد دیگر ویروس‌های این خانواده خنثی بماند. تا اینگونه تست‌ها سریع و همزمان با دقت بالا عرضه شوند، هنوز به زمان نیاز است. دروستن معتقد است که می‌توان از تست سریع پادتن در ۲ تا ۳ ماه آینده به طور گسترده استفاده کرد. اما حتی با ورود آنها به بازار هم عیب این گونه تست جای خود باقی است؛ آنها در مراحل نخستین آلودگی قادر به تشخیص این ویروس نیستند.

کرونا و تجارتی درآمدزا

آنچه مسلم است این است که در حال حاضر می‌توان با ابداع روش‌هایی که مانند تست بارداری عمل می‌کنند و شخص خود قادر به تشخیص بیماری است، ثروت هنگفتی به دست آورد. در اینترنت تست‌هایی از این دست هم اکنون عرضه می‌شوند که معمولا ارائه‌دهندگان آنها، شرکت‌های چینی هستند. ویروس‌شناسان آلمانی اما معتقدند باید در برخورد با آنها جانب احتیاط را گرفت چرا که هنوز پژوهش‌های اعتبارسنجی خوبی در این باره در دست نیست.

شرکت celltrion از کره جنوبی این هفته از ساخت تست آنتی‌بادی که خود شخص قادر به انجام آن است و نتیجه را در عرض ۲۰ دقیقه نشان می‌دهد خبر داد که البته تازه در ابتدای تابستان به بازار می‌آید.

دویچه وله را در اینستاگرام دنبال کنید

شرکت کره‌ای SolGent در ماه فوریه مجوزهای لازم برای تست کرونای ساخت این شرکت را که تنها در عرض دو ساعت نتیجه را مشخص می‌کند، به دست آورد. از آن زمان تا کنون تست‌های این شرکت در سراسر جهان به فروش می‌رسد. به نقل از رسانه‌ها، تنها آمریکا یک میلیون کیت‌های تست و تشخیص کرونا نزد این شرکت دارویی سفارش داده است.