1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

چرا پشه‌ها فقط بعضی‌ افراد را نیش می‌زنند؟

الینا فرهادی
۱۴۰۱ مرداد ۱۹, چهارشنبه

تازه‌های پزشکی هفته: چرا پشه‌ها فقط بعضی‌ افراد را نیش می‌زنند؟ همه واقعیت‌ها درباره هموروئید. گوشت قرمز چطور بر سلامت قلب تاثیر می‌گذارد؟ آیا کاکائو می‌تواند فشار خون را کاهش دهد؟

https://p.dw.com/p/4FLZj
Anopheles Mücke
عکس: dpa/picture alliance

شاید برای خیلی از ما این سوال پیش بیاید که چه چیزی پشه‌ها را به طرف انسان جذب می‌کند، چرا آنها افراد خاصی را هدف قرار می‌دهند، و چگونه می‌توان از نیش آنها در امان ماند؟ نشریه "مدیکال‌نیوز تودی" به این موضوع پرداخته است.

بیش از ۳ هزار و ۵۰۰ نوع از پشه‌ها وجود دارد که فقط برخی از آنها افراد را نیش می‌زنند و البته ماده هستند. آنها به خون به‌عنوان منبع پروتئین برای تخم‌های خود نیاز دارند.

نیش پشه همراه با خارش، تورم و حتی بیماری‌های جدی است؛ از انگل مالاریا که توسط گونه آنوفل منتقل می‌شود تا ویروس‌هایی که باعث تب زرد و تب دنگی می‌شوند. خارش و تورم ناشی از گزش می‌تواند تا چند روز ادامه داشته باشد. خاراندن خارش ممکن است منجر به عفونت و برای تعداد کمی از افراد واکنش آلرژیک و در نهایت شوک آنافیلاکتیک شود.

اما چه چیز باعث می‌شود که پشه‌ها فقط برخی افراد را نشانه بگیرند؟

دلایل جذب پشه‌ها به سمت انسان‌ها در چند مطالعه مورد بحث قرار گرفته است. این مطالعات بوی بدن، رنگ بدن، دما و بافت پوست، میکروب‌های ساکن روی پوست، وضعیت بارداری، دی‌اکسید کربن بازدم‌شده توسط انسان، الکل و نوع رژیم غذایی را مورد بحث قرار داده است. به‌طور کلی، مطالعات نشان می‌دهد که زنان باردار، افرادی که دمای بدن و عرق بالایی دارند، وجود میکروب‌های پوستی متنوع و آن‌هایی که پوست تیره‌تری دارند، بیشتر مستعد گزیدگی هستند.

دی‌اکسید کربن

انسان، تقریباً با تمام حیوانات دیگر، در نتیجه تنفس سلولی، دی‌اکسید کربن (CO2)، گرما و رطوبت پس می‌دهد.  این همان چیزی است که در ابتدا پشه‌ها را به سمت انسان جذب می‌کند. پشه‌های ماده با استفاده از سلول‌های عصبی بسیار حساس به‌نام نورون‌های cpA، CO2 و همچنین سایر مواد خوشبوکننده پوست انسان را شناسایی می‌کنند. به‌نظر می‌رسد افرادی با توده بدنی بیشتر یا افراد چاق برای پشه‌ها جذاب‌تر هستند، که ممکن است به ویژگی‌های دیگری مانند افزایش خروجی CO2 توسط آنها مربوط باشد.

Malariamücke
عکس: H. Bellmann/F. Hecke/blickwinkel/picture alliance

اسید لاکتیک

چندین مطالعه اسید لاکتیک را به‌عنوان یکی دیگر از مواد شیمیایی که پشه‌ها به سمت آن گرایش دارند، شناسایی کرده‌اند. ما هنگام ورزش اسید لاکتیک تولید می‌کنیم، بنابراین بهترین توصیه این است که بلافاصله بعد از ورزش، بدن را با صابون بشویید.

باکتری‌های پوست

بدن شامل میلیون‌ها باکتری است که برای حفظ سلامت پوست ما حیاتی هستند. افراد با تنوع میکروبی بالاتر برای پشه‌ها جذابیت کمتری دارند و بنابراین ممکن است نیش کمتری دریافت کنند. میکروبیوم پوست ما تحت‌تأثیر ژنتیک، سن و سیستم ایمنی ما قرار دارد، چیزی که واقعا نمی‌توانیم در مورد آن کاری انجام دهیم. اما اگر می‌خواهید حشرات را از خود دور کنید، از صابون‌های ضد باکتری خودداری کنید چون آنها هر دو باکتری خوب و بد را با هم از بین می‌برند.

گروه خونی

بیش از یک مطالعه منبع معتبر بررسی کرده است که آیا گروه خونی تأثیری بر احتمال گزیدگی شما دارد یا خیر. این خبر خوبی برای کسانی است که گروه خونی A دارند. به‌نظر می‌رسد پشه‌ها این گروه خونی را کمتر جذاب می‌دانند. اما برای گروه خونی O اینطور نیست. با‌این‌حال، برای کسانی که گروه خونی O دارند، یک خبر خوب وجود دارد. اگر پشه‌ای که شما را نیش می‌زند و ناقل انگل مالاریا است، احتمال ابتلای افراد گروه O به مالاریای شدید کمتر از افراد دارای گروه‌های خونی دیگر است.

در این میان اقداماتی وجود دارد که می‌توانی برای جلوگیری از نیش‌زدن پشه‌ها انجام داد:

یکی از اقدامات می‌تواند پوشیدن لباس‌های با رنگ‌روشن باشد، زیرا برخی از مطالعات نشان می‌دهند که پشه‌ها جذب رنگ‌های تیره می‌شوند. سبزهای روشن و آبی ممکن است بهترین باشند.

از یک دافع حشرات روی پوست استفاده کنید. مواد طبیعی مانند روغن سیترونلا، علف لیمو و نعناع می‌توانند موثر باشند.

اگر باغی دارید، مطمئن شوید که آب راکد برای زیست پشه‌ها در آن وجود ندارد.

همچنین کاشت باغ خود را بررسی کنید. گیاهان معطری مانند ریحان، اسطوخودوس، آویشن، لیمو و گل همیشه‌بهار پشه‌ها را دور می‌کنند.

Symbolbild Hämorrhoiden
عکس: Colourbox/U. Schanz

همه واقعیت‌ها درباره هموروئید

کمتر کسی دوست دارد با رغبت در باره هموروئید صحبت کند. اما چیزی که خیلی‌ها نمی‌دانند، این است که همه هموروئید دارند.

به‌گزارش نشریه آلمانی Stern؛ با وجود تمام تصورات غلط، هموروئید یک بیماری نیست. منظور از هموروئید ۳ عدد بالشتک عروقی است که در ناحیه انتهای راست روده و در خروجی مقعد واقع شده‌اند. هموروئیدها مسئول مهار مایعات و گازها هستند. اگر این بالشتک‌های عروقی متورم شوند، منجر به مشکلات فیزیکی خواهند شد.

علائم معمولی شامل خارش مقعد است. این روند می‌تواند پوست مقعد را ملتهب کند و باعث ایجاد احساس سوزش در هنگام اجابت مزاج شود. زمانی که هموروئید خیلی بزرگ شود، ترشح می‌کند و پاره و دردناک خواهد شد. نتیجه این فرایند، خونریزی است.

اما چگونه می‌توانید علائم را خودتان درمان کنید؟

می‌توانید علائم معمولی مانند خارش یا سوزش را با پمادها و شیاف‌های هموروئید بدون‌نسخه درمان کنید. این داروها حاوی مواد گیاهی ضدتحریک و بی‌حس‌کننده‌های موضعی هستند. از سوی‌دیگر، باید از استفاده از دستمال توالت مرطوب اجتناب کنید، زیرا مواد نگهدارنده موجود در آن می‌تواند التهاب پوست را بیشتر کند. نکته دیگر این است که باید مایعات کافی بنوشید و رژیم غذایی سرشار از فیبر داشته باشید. طبق گفته انجمن تغذیه آلمان یک بزرگسال باید حداقل ۳۰ گرم فیبر در روز مصرف کند. با‌این‌حال، در واقعیت، ۷۵ درصد از زنان و ۶۸ درصد از مردان کمتر از این دستورالعمل، فیبر دریافت می‌کنند. توجه به یک رژیم غذایی سالم با گنجاندن مقدار کافی میوه، سبزیجات و محصولات غلات کامل در رژیم غذایی از اهمیت زیادی برخوردار است. این امر با بیماری‌های مرتبط با رژیم غذایی مانند هموروئید یا چاقی، فشار خون بالا و بیماری عروق کرونر قلب مقابله می‌کند.

چه زمانی بهتر است به پزشک مراجعه کنیم؟

علائم معمولی هموروئید ناراحت‌کننده هستند زیرا کیفیت زندگی را محدود می‌کنند. برخی افراد به‌دلیل تورم، احساس فشار خفیفی در مقعد می‌کنند. این می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد، به‌خصوص در زندگی روزمره،  اگر زمان زیادی را در حالت نشسته صرف کنید. اگر علائم جزئی در طول خوددرمانی به‌طور کامل از بین نرفت یا اگر به‌طور مداوم تکرار شد، معاینه پزشکی منطقی است. علت درد نیز باید دقیقاً مشخص شود. این امر به‌ویژه در صورتی صادق است که علائم هموروئید شما باعث خونریزی شود.

تورم‌های هموروئیدی علاوه بر استفاده از محصولات بدون‌نسخه، بسته به‌اندازه و سرسختی، به روش‌های دیگری نیز قابل‌درمان هستند. یک روش رایج اسکلروتراپی است که در آن یک داروی خاص به‌راحتی تزریق می‌شود. از آنجایی‌که هموروئیدها در زیر مخاط روده قرار دارند، یعنی جایی که حساسیت به لمس وجود ندارد، چنین درمان‌هایی کاملاً بدون‌‌درد هستند. برای تورم هموروئیدی پیشرفته، جراحی لازم است.

Lebensmittel | Fleisch, Obst und Getreide | Thumbnail
عکس: santilli/YAY Images/IMAGO

گوشت قرمز چطور بر سلامت قلب تاثیر می‌گذارد؟

تفکر سنتی می‌گوید که خطرات مصرف بیش از حد گوشت قرمز برای سیستم قلبی‌عروقی، ناشی از سطوح بالای چربی‌های اشباع‌شده در گوشت است که سطح کلسترول بد خون را افزایش می‌دهد.

به‌گزارش هلث‌لاین؛ اما اکنون، یک مطالعه جدید گزارش می‌دهد که مواد شیمیایی که بدن شما برای هضم گوشت قرمز تولید می‌کند، می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی را نیز افزایش دهد.

مطالعه محققان دانشگاه تافتس بر روی تقریباً ۴ هزار آمریکایی بالای ۶۵ سال این نتایج را نشان داد:

مصرف بیش از حد گوشت قرمز فرآوری‌نشده، با بروز بالاتر بیماری قلبی‌عروقی آترواسکلروتیک (ASCVD) در طول دوره ​​پیگیری ۱۲.۵ ساله مرتبط بود.

خطر بالاتر ASCVD مرتبط با مصرف گوشت نیز تا حدی به واسطه سطوح گلوکز و انسولین خون و التهاب سیستماتیک بود.

مصرف ماهی، مرغ و تخم‌مرغ ارتباط معنی‌داری با ASCVD نداشت.

به‌طور متوسط، خطر ابتلا به بیماری قلبی با هر وعده روزانه گوشت قرمز، ۲۲ درصد افزایش می‌یابد، البته با در‌نظر‌گرفتن سایر عوامل مانند وزن بدن، سیگار کشیدن، ورزش و سایر عادات غذایی.

در این مطالعه هیچ مدرکی وجود نداشت که ارتباط بین گوشت قرمز و بیماری‌های قلبی به‌دلیل یک مقصر سنتی باشد: افزایش سطح کلسترول بد خون.

در عوض، محققان این خطر را تا حدی در مواد خاصی که توسط میکروبیوم روده تولید می‌شود، یعنی تریلیون‌ها باکتری که در دستگاه گوارش ساکن هستند، ردیابی کردند. وقتی این باکتری‌ها گوشت قرمز را هضم می‌کنند، ماده شیمیایی به نام TMAO تولید می‌کنند. تحقیقات قبلی نشان داده است که TMAO می‌تواند التهاب عروق خونی و لخته‌شدن خون را افزایش دهد.

طبق بیانیه انجمن قلب آمریکا، رژیم غذایی سالم برای قلب شامل موارد زیر است:

مصرف میوه‌ها و سبزیجات، غلات کامل، پروتئین‌های سالم مانند حبوبات، آجیل، ماهی، غذاهای دریایی، لبنیات کم‌چرب یا بدون چربی و گوشت و مرغ بدون چربی و فرآوری‌نشده و روغن‌های گیاهی مایع غیر گرمسیری

به‌گفته متخصصان، رژیم غذایی گیاهی دارای چربی اشباع کم است و محتوای فیبر بالای آن به کاهش کلسترول کمک می‌کند. علاوه‌بر‌این، رژیم غذایی گیاهی منجر به تنوع بیشتر باکتری در روده می‌شود که برای عملکردهای بیوشیمیایی مرتبط با بهبود سلامت قلب مهم است.

نتایج این مطالعه اول آگوست در ژورنال Arteriosclerosis, Thrombosis, and Vascular Biology منتشر شد.

WWF Kakao project in Colombia
عکس: Cristian Garcia/WWF Colombia

آیا کاکائو می‌تواند فشار خون را کاهش دهد؟

تحقیقات نشان داده است که فلاوانول‌های موجود در کاکائو می‌توانند به کاهش فشار خون کمک کنند.

به‌نشریه پزشکی مدیکال‌نیوز تودی؛ یک مطالعه جدید نشان داده است که فلاوانول‌های کاکائو ممکن است سفتی شریان را کاهش داده و فشار خون را در بزرگسالان سالم کاهش دهد، اما فقط زمانی که فشار خون بالا باشد. فلاوانول‌ها زیرگروهی از فلاونوئیدها، یک ترکیب گیاهی هستند که در غذاها و نوشیدنی‌های رایج مانند چای، زغال‌اخته، شراب قرمز و کاکائو یافت می‌شود.

محققان مطالعه حاضر در دانشگاه ساری بریتانیا خاطرنشان می‌کنند که مطالعات بالینی کنترل‌شده قبلی اثرات کاهش فشار خون و کاهش سفتی شریانی فلاوانول‌های کاکائو (CF) را در انسان‌های سالم نشان داده‌اند.

با‌این‌حال، از آنجایی که این مطالعات در محیط‌های کاملاً کنترل‌شده بودند، محققان می‌خواستند ببینند این مداخله در سناریوهای واقعی چقدر خوب عمل می‌کند.

این مطالعه شامل یازده بزرگسال سالم بود که دوزهای متناوب کپسول فلاوانول کاکائو و کپسول دارونما را به‌مدت هشت روز دریافت کردند.

نتایج نشان داد که فلاوانول‌های کاکائو در کاهش فشار خون و کاهش سفتی شریان موثر است. به‌طوری‌که فشار خون سیستولیک در طی ۱۲ ساعت حدود ۱.۴ میلی‌متر جیوه کاهش یافت.

یکی از نگرانی‌هایی که در مورد استفاده از فلاوانول‌های کاکائو برای کاهش فشار خون وجود دارد، خطر افت بیش از حد فشار خون است. با‌این‌حال، در این مطالعه، محققان دریافتند که کاکائو زمانی که فشار خون پایین‌تر بود، تأثیر کمتری داشت، که نشان می‌دهد یک مداخله بالقوه بی‌خطر است.

این مطالعه در نشریه Frontiers in Nutrition منتشر شد.

الینا فرهادی تازه‌های پزشکی