چرا احمدینژاد در اوج بحران داخلی به مصر پیشنهاد وام میدهد؟
۱۳۹۱ بهمن ۱۸, چهارشنبهخبرگزاریهای ایرانی در گزارش جزئیات سفر محمود احمدینژاد به مصر مینویسند که رئیسجمهوری اسلامی در این سفر آمادگی ایران را برای اعطای وام به مصر اعلام کرده است.
نشریه "دی تسایت" آلمان در تارنمای خود گزارش مفصلی منتشر کرده است که عنوان "قاهره پول میخواهد، تهران دوست" را بر پیشانی دارد. این روزنامه مینویسد که به همین دلیل روسایجمهوری دو کشور میکوشند مناسبات خود را که در گذشته آسیب دیده است بهبود ببخشند.
احمدینژاد: اقتصاد ایران رشد کرده است
احمدینژاد در مصاحبه با روزنامه مصری الاهرام گفته است: «من قبلا گفتهام که ما میتوانیم یک خط اعتباری قابل توجه ایجاد کنیم و بسیاری از خدمات را به برادران مصری پیشنهاد دهیم.» وی افزوده است: «اقتصاد ایران هرچند تحت تاثیر تحریمها است، اما اقتصاد بزرگی است و نکات مثبتی را تجربه کرده است.»
صندوق بینالمللی پول رشد اقتصادی سالهای اخیر ایران را نزدیک به یک درصد برآورد کرده است. اما به گزارش پایگاه خبری تحلیلی فرارو در ایران، احمدینژاد در مصر تاکید کرده که اقتصاد ایران به تدریج رشد کرده است.
همزمان با سفر احمدینژاد، دولت مصر اعلام کرد که بهرغم سپردهگذاریهای قطر برای حمایت از اقتصاد مصر، ذخایر ارزی این کشور به زیر ۱۵ میلیارد دلار کاهش یافته و این رقم تنها میتواند هزینه واردات سه ماه مصر را تامین کند.
قطر تاکنون تنها کشوری بوده که حاضر به تامین ۲ میلیارد دلار اعتبار برای مصر شده است. محمد مرسی رئیسجمهور مصر اواخر ژانویه امسال به برلین پایتخت آلمان سفر کرد. او امیدوار بود که دولت آلمان مطالبات پیشین خود را به مصر ببخشد، اما سفر او با درگیریهای داخلی شدید مصر همزمان بود و وی با دست خالی به قاهره بازگشت.
تحرک دیپلماسی منطقهای تهران و قاهره
سفر پرحاشیه احمدینژاد به مصر سبب شد که برخی روزنامههای غربی، به تحلیل مناسبات ایران و مصر در ۳۴ سال گذشته بپردازند. تارنمای روزنامه "دی تسایت" در آلمان درباره روابط ایران و مصر مینویسد: «دهها سال مناسبت این دو رقیب سرد بود، اما از چند ماه پیش در دیپلماسی منطقهای ایران و مصر تحرکی ایجاد شده است.»
تسایت با اشاره به سفر احمدینژاد اضافه میکند:«او میخواهد زمینهای برای همکاری بیشتر دو کشور ایجاد کند. مرسی و احمدینژاد حدود ۲۰ دقیقه پشت درهای بسته با یکدیگر گفتوگو کردند. خبرگزاری رسمی منا گزارش داد که آنها درباره راههای پایان بحران خونین سوریه بدون دخالت نظامی خارجی تبادلنظر کردهاند.»
نگرانی کشورهای خلیج فارس از نزدیکی تهران و قاهره
در بخشی دیگر از گزارش تسایت آمده است:«مصر نیازمند میلیاردها دلار کمک عربستان سعودی، قطر و سایر کشورهای نفتخیز عربی است که همه آنها، با نگرانی مناسبات مرسی را با قدرت اتمی شیعی- پارسی خلیج (فارس) دنبال میکنند.»
بههمین دلیل بود که روز سهشنبه (بلافاصله پس از دیدار با احمدینژاد) مرسی وزیرخارجه خود را واداشت توضیح بدهد که «مصر مناسبات خود را به بهای امنیت کشورهای حوزه خلیج فارس با ایران بهبود نخواهد بخشید. این خط قرمز مصر است.»
توضیح وزیرخارجه مصر نشان میدهد که حتی پیشنهاد پرداخت وام احمدینژاد نیز نتوانسته است در آنسیاستی که رهبران الازهر اعلام کردهاند تغییری ایجاد کند. آنها از ایران خواستهاند که از ترغیب و تحریک شیعیان در منطقه بپرهیزد و در امور داخلی کشورهای منطقه، از جمله بحرین، دخالت نکند.
در جستوجوی دوست
خبرگزاری آلمان، در گزارش نسبتا مفصلی توضیح میدهد که احمدینژاد کوشید در کنفرانس سازمان همکاری اسلامی از میان عربها دوستانی برای کشور خود بیابد. زیرا در صورت سقوط رژیم بشار اسد در سوریه، دوستان ایران در منطقه به حزبالله لبنان، شورشیان حوثی در شمال یمن و چند گروه پراکنده شیعی در کشورهای تحت حکومت سنیها محدود خواهد شد.
خبرگزاری آلمان، با اشاره به انتقادهای علمای الازهر و پرتاب کفش بهسوی احمدینژاد خبر میدهد که مقامات مصری مجبور شدند، برای حفظ مسائل امنیتی، بازدید میهمان خود از اهرام ثلاثه را لغو کنند.
با این همه، محمد مرسی بهرغم اختلافنظر با احمدینژاد بر سر سرنوشت سوریه، مایل به بهبود مناسبات خود با ایران است. زیرا اخوانالمسلمین رویای ایجاد یک اتحادیه قوی اسلامی را در سر میپروراند.
عصام العریان، قائممقام حزب اخوانالمسلمین در نشست افتتاحیه کنفرانس سازمان همکاریاسلامی گفت: «خیلی خوب بود اگر کشورهای اسلامی دارای یک اتحادیه قوی مثل اتحادیه اروپا یا ناتو میبودند.» او افزود: «اگر مصر، عربستان سعودی، ترکیه، ایران، اندونزی، پاکستان و نیجریه با هم همکاری کنند، امت اسلام میتواند آینده داشته باشد.»
خبرگزاری آلمان در پایان نتیجه میگیرد که حتی اگر مصر تصمیم به بهبود مناسبات خود با ایران بگیرد، رویای اخوانالمسلمین هرگز تحقق نخواهد یافت، زیرا عربستان سعودی به ایران بیاعتماد است و از مخالفان متحد این کشور بشار اسد در سوریه پشتیبانی میکند.
نقش اسرائيل در نزدیکی تهران و قاهره
روزنامه چپ لیبرال "لا رپوبلیکا" در ایتالیا، مناسبات ایران و مصر را با بیم ایران از حمله اسرائيل مرتبط میداند و مینویسد: «تهران به این دلیل به اخوانالمسلمین مصر توجه نشان میدهد که میخواهد حمله احتمالی اسرائيل به خود را دشوار کند. نزدیکی به قاهره برای ایران به معنای تقویت امنیت سیاسی و نظامی بیشتر خواهد بود.»
تحلیلگر "لا رپوبلیکا" معتقد است که دولت برخاسته از اخوانالمسلمین در مصر نیز به تجدید مناسبات با ایران بیعلاقه نیست، زیرا هردوکشور بر سر کنترل پیشروی بنیادگرایان سلفی در منطقه توافق دارند.