پایان مناسبات سرد میان ناتو و مسکو؟
۱۳۸۹ آبان ۲۷, پنجشنبه
سران کشورهای عضو ناتو خواهان بهبود مناسبات خود با مسکو هستند. ۲۸ کشور عضو در نشست لیسبون در روز جمعه (۱۹ نوامبر/۲۸ آبان) درصدد ارائه پیشنهادی به دمیتری مدودف، رئیس‌جمهور روسیه برای ایجاد سپر موشکی مشترک هستند.
دیپلمات‌ها و کارشناسان نظامی در بروکسل از یک سپر دفاعی از «ونکوور تا ولادی‌وستوک» سخن می‌گویند. این به معنای برپایی پدافندی موشکی از غرب کانادا تا شرق روسیه خواهد بود.
مناسبات مسکو و ناتو در پی حمله روسیه به گرجستان در سال ۲۰۰۸ میلادی به سردی گرایید و جو بی‌اعتمادی از نو سر برآورد. روسیه گسترش ناتو در اروپای شرقی را تهدیدی جدی برای خود محسوب می‌کند.
اقدامات شدید امنیتی در پرتغال
برخی دیپلمات‌های غربی نشست دو روزه ناتو در پایتخت پرتغال را «اجلاسی تاریخی» خوانده‌اند.
به دلایل امنیتی، تردد در حریم هوایی لیسبون تا روز یکشنبه محدود شده و کنترل مسافران در مرزها و فرودگاه‌های پرتغال شدت بیشتری یافته است. شهروندان اروپایی و حتا شهروندان کشورهای عضو پیمان "شنگن" نیز از این قاعده مستثنا نیستند. بیش از ۱۰ هزار مامور انتظامی و گارد ملی پرتغال تامین امنیت نشست ناتو را بر عهده دارند.
در اجلاس ناتو حدود ۵۰ تن از سران کشورهای جهان شرکت خواهند جست. در کنار سران کشورهای عضو ناتو، همچون آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، مهمانانی نیز به اجلاس دعوت شده‌اند. ۲۰ کشور مهمان در کنار نیروهای ناتو در ماموریت افغانستان شرکتی فعال دارند.
خروج تدریجی سربازان ناتو از افغانستان
ناتو در نشست آتی خود در صدد تهیه برنامه‌ای برای خروج ۱۳۰ هزار سرباز بین‌المللی از افغانستان است. این سربازان در چارچوب نیروهای ایساف و تحت رهبری ناتو مسئولیت تامین امنیت و مبارزه با تروریسم در افغانستان را بر عهده دارند.
ارتش و نیروهای انتظامی افغانستان از سال آینده موظفند که مسئولیت نیروهای بین‌المللی را به آرامی بر عهده گیرند. این روند تا سال ۲۰۱۴ میلادی به‌طول خواهد انجامید.
آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو اجلاس لیسبون را پیشاپیش یکی از مهمترین نشست‌های ناتو در ۶۱ سال گذشته خواند. گیدو وستروله، وزیر امورخارجه آلمان، نیز خبر از خروج نیروهای این کشور از سال ۲۰۱۲ میلادی از افغانستان داد. وستروله تصریح کرد که «متناسب با بهبود اوضاع امنیتی، هدف ما نیز کاهش نیروهای نظامی آلمان از سال ۲۰۱۲ میلادی است.»
کاهش جنگ‌افزارهای هسته‌ای
در پی شکست حزب دمکرات در انتخابات کنگره آمریکا، اوباما با قدرتی کمتر از گذشته در نشست ناتو حضور خواهد داشت. امضای نهایی "قرارداد استارت" جدید پیرامون کاهش تسلیحات اتمی و استراتژیک در معرض خطر قرار دارد.
رابرت گیبس، سخنگوی کاخ سفید با لحنی مبارزه‌جویانه اعلام کرد که دولت اوباما از امتناع جمهوری‌خواهان در کنگره هراسی ندارد. وی تاکید کرد که دولت رای کافی برای امضای نهایی قرارداد کاهش جنگ‌افزارهای اتمی را بدست خواهد آورد.
برای تصویب "قرارداد استارت" جدید نیاز به رای مثبت ۶۷ سناتور است. مجلس سنا در مجموع دارای ۱۰۰ کرسی است. هم‌اکنون حزب دمکرات تنها دارای ۵۳ کرسی در مجلس سنا است.
گرچه قرارداد استارت در دستور کار نشست آتی ناتو قرار ندارد، اما تنظیم مناسبات آمریکا با روسیه از اهمیت زیادی برای ناتو نیز برخوردار است. اوباما و مدودف در آوریل ۲۰۱۰ برسر مفاد این قرارداد به توافق رسیدند. بر طبق این قرارداد تعداد کلاهک‌های هسته‌ای برای هر کشور باید از ۲۲۰۰ به ۱۵۵۰ عدد کاهش یابد.
ایران: آزمایش سامانه موشکی شبیه به "اس۳۰۰" روسیه
در حالی‌که ناتو خواهان برپایی سپر موشکی جدیدی به همراه روسیه است، تلویزیون دولتی ایران اعلام کرد که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی موفق به آزمایش موشک زمین به هوایی شده‌اند که بر طبق مدل موشک‌های روسی "اس۳۰۰" ساخته شده است.
یکی از فرماندهان سپاه پاسداران در روز پنجشنبه (۲۷ آبان/ ۱۸ نوامبر) اعلام کرد که مدل بهینه موشک‌های "اس۲۰۰" نیز در رزمایش پدافند هوایی آزمایش شده است.
در پی تحریم‌های بین‌المللی، روسیه نیز از ارسال سامانه موشکی "اس۳۰۰" به ایران خودداری کرد. کارشناسان غربی تردید دارند که ایران قادر به ساخت موشک‌های دفاعی و دقیق "اس۳۰۰" باشد. موشک‌های "اس۳۰۰" قادر به انهدام موشک‌های تهاجمی و هواپیماهای جنگنده در ارتفاع پایین هستند.
SI/SA