وقتی ریکشاهای رنگی پیامآور صلح میشوند
ریکشا نوعی وسیله نقلیه در کشورهای در حال توسعه است. نوع متدوال آن سه چرخ دارد که در کشورهایی نظیر هند و پاکستان به عنوان تاکسی از آن استفاده میشود. گروهی از جوانان پاکستانی با ریکشاها دست به ابتکار جالبی زدهاند.
برای مسافران و غریبهها دیدن ریکشاهای رنگی در کراچی، پایتخت پاکستان، که روی آنها را نقش و نگارهایی از همه رنگ پوشانده، همانند دیدن جزیرهای آرام و با صلح و صفا در میان همهمه خیابانهای این شهر چند میلیون نفری است.
بدنه این ریکشاها با طرحهای مختلفی آراسته شدهاند و مشابه آنها را میتوان روی بسیاری از کامیونها یا اتوبوسها که در جادههای پاکستان تردد میکنند، دید. اما نکته ظریفی که این ریکشاها را از همقطاران غولپیکرشان متمایز میکند، نوشتههای روی آنهاست که اغلب اوقات دعوتکننده به صلح و آرامش است.
دیدن اتوبوسهایی پر نقش و نگار نظیر آنچه در تصویر مشاهده میکنید، در پاکستان امر غریبی نیست.
اسلامگرایان افراطی برای مدتی طولانی با نوشتن جملات خشونتآمیز روی ریکشاها از آنان به عنوان ابزاری برای نفرتپراکنی استفاده میکردند. اخیرا گروهی از جوانان پاکستانی با نام "اتحاد جوانان پاکستان" (PYA) این روش را اینبار برای انتشار پیام صلح و دوستی در شهر به کار بستهاند.
اتحاد جوانان پاکستان پروژه "ریکشاهای صلح" را ابتدا در کراچی به راه انداختند. پایتخت پاکستان مدت مدیدی است که با خشونتهای قومی، سیاسی و فرقهای درگیر است.
نوشتههای روی این ریکشاها برخلاف نوشتههای روی کامیونها و اتوبوسها که در مورد عشق، زنان و طبیعت است، حامل پیام صلح است.
خط "W-11" یکی از شلوغترین مسیرهای رفت و آمد در کراچی به شمار میآید و شهرتش را بیش از همه به دلیل مینیبوسهای رنگارنگش به دست آورده است.
گروه "اتحاد جوانان پاکستان" تا کنون چندین کارآگاه آموزشی تخصصی با شرکت بیش از ۲۰۰ دانشجو در محلههایی با آمار بالای خشونت و درگیری در کراچی برگزار کرده است. هدف از تشکیل این کارآگاهها یافتن طرحها و شعارهای خلاقانه برای آراستن ریکشاهاست.
برخی از این شعارها برگرفته از زبان عامیانه است، همانند جملهای که در تصویر دیده میشود. در این جمله به جای "هی رفیق، مسخره نکن" کمی چاشنی صلح اضافه شده: "هی رفیق، نجنگ". شعرهای عارفانه یا عبارات مذهبی برگرفته از قرآن از دیگر جملاتی هستند که روی ریکشاها نقش میبندند.
روی این ریکشا تکهای از یک روزنامه به زبان اردو چسبانده شده که در سرتیتر مقالهاش آمده: «هیچ ظلم و ستمی در دین نیست.»
برای اینکه طراحی روی ریکشاها تا حد امکان بیشتر به چشم بیاید، گروه جوانان پاکستان از نصرت اقبال کمک گرفتهاند. او یکی از چهرههای سرشناس در زمینه هنر نقاشی و تزیین روی وسایل نقلیه به شمار میرود و تا کنون یک دستگاه اتوبوس در لندن و یک واگن مترو در سیدنی را آراسته است.
عکسها و شعارهای نوشته شده روی کامیونها اغلب نشانگر روحیه یا فرهنگ منطقهای است که رانندگان این خودروها از آنجا میآیند.
با اینکه مدت زیادی نیست که ریکشاهای صلح در خیابانهای کراچی به راه افتادهاند، اما با این حال استقبال مردم از آنان قابل توجه بوده است. مسافران بیشتر ترجیح میدهند تا یکی از این ریکشاهای رنگی را برای سفرهای درون شهریشان اجاره کنند.
سرمایه لازم برای به راه انداختن ریکشاهای رنگی بالغ بر ۲۵ هزار دلار بوده و از سوی فردی اهدا شده که مایل است ناشناس بماند. اتحادیه جوانان پاکستان قصد دارد پروژه ریکشاهای صلح را گسترش دهد.
دستاندرکاران این گروه همچنین در حال مذاکره با سفیر پاکستان در آمریکا هستند تا بتوانند یک فروند از این ریکشاهای صلح را به حالت نمادین در مقابل سفارت پاکستان در واشنگتن مستقر کنند.