واکنش‌ها به دعوت از بازدید از تأسیسات هسته‌ای ایران
۱۳۸۹ دی ۱۴, سه‌شنبه
جمهوری اسلامی ایران پیش از آغاز دور تازه مذاکرات گروه ۵+۱ در مورد مناقشه اتمی این کشور، دعوتنامهای برای بازدید از تأسیسات اتمی خود تنظیم کرده است. این دعوتنامه به آدرس آژانس‌بین‌المللی انرژی اتمی که وظیفه کارشناسی طرح‌های هسته‌ای را دارد، فرستاده نشده است.
سخنگوی وزارت امورخارجه ایران روز سه‌شنبه (۴ ژانویه/۱۴دی‌ماه) اعلام کرد که ایران از نمایندگان برخی اعضای گروه ۵+۱، اتحادیه اروپا، گروه ۷۷ و جنبش عدم تعهد برای این دیدار دعوت کرده است. به گفته رامین مهمانپرست این دیدار برای پایان ژانویه و پیش از آغاز دور جدید مذاکرات تنظیم شده است. سخنگوی وزارت امورخارجه ایران این اقدام را نشانه حسن نیت ایران در خصوص همکاری و صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌ای خود عنوان کرد.
"طفره رفتن از پاسخگویی به سوال‌های محوری"
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا روز سه‌شنبه اعلام کرد که دعوت برای بازدید از تأسیسات اتمی ایران، جایگزین همکاری جمهوری اسلامی با بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نمی‌شود. آمریکا می‌گوید دولت ایران باید به وظایف خود پایبند باشد و تلاش نکند که توجه جامعه بین‌الملل را از سوالات محوری در مورد برنامه اتمی خود منحرف سازد.
اتحادیه اروپا نیز در واکنش به این اقدام دولت ایران در روز سه‌شنبه (۴ ژانویه/۱۴دی‌ماه) بار دیگر خواستار آن شد که جمهوری اسلامی ایران به بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد از تأسیسات اتمی این کشور بازدید کنند. میشاییل من، سخنگوی کمیسیون اتحادیه اروپا گفت: «این بازرسان بایستی آزمایش‌های ضرور برای کارشناسی برنامه هسته‌ای ایران را انجام دهند.»
دعوت از چین، جای خالی آلمان
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داده که ایران برای این دعوت، روزهای ۱۵ و ۱۶ ژانویه (۲۵ و ۲۶ دی‌ماه) را پیشنهاد داده است. این خبرگزاری متنی رسمی با تاریخ ۲۷ دسامبر مبنی بر "دعوت برای بازدید از تأسیسات اتمی ایران" دریافت کرده که در آن از پرداخت تمامی هزینه‌های این دیدار توسط دولت ایران یاد شده است.
رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه ایران در نشست خبری روز سه‌شنبه (۴ ژانویه/۱۴ دی‌ماه) به سؤال مربوط به نام کشورهای دعوت شده و کشورهایی که به این دعوت پاسخ داده‌اند، پاسخ روشنی نداد. در حالیکه چین دریافت دعوتنامه را تأیید کرده است سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان روز سه‌شنبه به خبرگزاری برون‌مرزی آلمان گفته که این کشور دعوتنامهای از ایران دریافت نکرده است.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه چین در کنفرانس خبری سه‌شنبه (۴ ژانویه/۱۴ دی‌ماه) به خبرنگاران گفت: «چین دعوت ایران را دریافت کرده است و ارتباط خود را با ایران را در این مورد ادامه خواهد داد.» به گزارش رسانه‌ها نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی،علی اصغر سلطانیه این دعوتنامه را ارائه کرده است. ایران اعلام کرده است که در آینده نزدیک فهرست مدعوین را منتشر خواهد کرد.
به گفته یکی از دیپلما‌ت‌های اتریشی، این دعوتنامه به روسیه، چین، مصر، کوبا، کشورهای موسوم به جنبش عدم تعهد ، کشورهای عرب عضو آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و مجارستان به عنوان ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا فرستاده شده است.
این دعوتنامه بازدید از تأسیسات اتمی بوشهر و نطنز، دیدار با سرپرست وزارت‌خارجه علی‌اکبر صالحی، دیدار با رئیس‌سازمان انرژی اتمی ایران و همچنین گفتگو با سعید جلیلی نماینده ارشد ایران در مذاکرات گروه ۵+۱ را پبش‌بینی کرده است.
ادامه مذاکرات از پایان ماه ژانویه
احتمال داده می‌شود که نیروگاه اتمی بوشهر در ماه ژانویه آغاز به کار کند. از آنجا که سوخت این نیروگاه به روسیه تحویل داده خواهد شد، فعالیت نیروگاه بوشهر مایه نگرانی کشورهای غربی نیست. در مقابل تأسیسات نطنز که در آن حدود ۹ هزار سانتریفوژ مشغول غنی سازی اورانیوم هستند نگرانی آمریکا و کشورهای غربی را دامن می‌زنند که به اهداف برنامه هسته‌ای مظنون هستند.
سعید جلیلی، رییس هیات مذاکره ایران، در آغاز ماه دسامبر در ژنو با نمایندگان پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل بعلاوه آلمان دیدار و گفتگو کرد. تنها نتیجه مشخص این دیدار، تعیین مکان و زمان تقریبی مذاکره بعدی بود که قرار است پایان ماه ژانویه در استامبول برگزار شود.
به گفته دیپلما‌ت‌های غربی حاضر در این نشست، ایران تمایل چندانی به گفتگو در مورد درخواست شورای امنیت سازمان ملل مبنی بر توقف غنی‌سازی اورانیوم نداشته است. نماینده ایران درخواست مذاکره پیرامون مسئله در دیدار بعدی را نیز رد کرده است.