نگاهی به کارنامه یکسال اخیر نیروهای سازمان ملل متحد در لبنان
۱۳۸۶ مهر ۲۳, دوشنبهنیروهای نظامی موقت سازمان ملل متحد در لبنان، یونیفیل UNIFIL (United Nations Interim Force in Libanon) ، حدود ۳۰ سال است که بر برقراری صلح و امنیت در جنوب لبنان نظارت دارند. نخستین واحدهای یونیفیل پس از ورود نیروهای اسراییلی به این منطقه در سال ۱۹۷۸ به عنوان ناظر وارد لبنان شدند. نیروهای کلاه آبی سازمان ملل متحد پس از پایان جنگ لبنان سال ۲۰۰۶ ماموریتی تازه یافتند که طبق آن میتوانند در صورت لزوم برای جلوگیری از “فعالیتهای دشمن“ از اسلحه استفاده کنند. هم اکنون بیش از ۱۳ هزار زن و مرد از ۳۰ کشور جهان جزو نیروهای یونیفیل هستند. کارنامه یک سال اخیر این نیروها، یعنی پس از بسط مأموریتشان چگونه است؟
کلاههای آبی بر سر دارند، سازمان ملل متحد را پشت سر خود. نیروهای نظامی موقت سازمان ملل متحد در لبنان، یونیفیل، قرار است بدین شکل بر آتش بس نظارت کنند، خروج نیروهای اسراییلی از خاک لبنان را همراهی نموده و امنیت مرزها را تامین کنند. کریستینا سگولیا، کارشناس خاورمیانه بخش پاسداری از صلح سازمان ملل متحد، معتقد است که نتایج کار یونیفیل، که از سال ۱۹۷۸ در جنوب لبنان مستقر است، یک سال پس از گسترش ماموریتش مثبت بوده است. سگولیا میگوید: “نیروهای نظامی لبنانی توانستهاند در این منطقه استقرار پیدا کنند. این موجب تقویت دولت شده که توانسته اقتدارش را به سطح تمام کشور بگستراند.“
به نظر این کارشناس اینکه دو سوم نیروهای سازمان ملل متحد چهار ماه پس از تایید شورای امنیت در منطقه حاضر بودند، موفقیتی است بزرگ. این نشانگر اهمیتی است که لبنان و این منطقه در چشم دولتهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، دارد. اکثریت ۱۳ هزار سرباز سازمان ملل از ایتالیا، اسپانیا و فرانسه آمدهاند. آلمان نیز در کنترل مناطق ساحلی لبنان نقشی مهم ایفا میکند. خانم سگولیا در این باره میگوید: “بیش از ۹ هزار کشتی را کنترل کردهاند. تاکنون مورد قاچاق دیده نشده است. ما از آلمان به خاطر کاری که در اینجا میکند سپاسگزاریم، و اینکه فرماندهی نیروهایی دریایی را تا فوریه سال دیگر بر عهده گرفته است.“
یونیفیل باید کارهای زیادی را انجام دهد. مشکلهای جنوب لبنان هنوز حل نشدهاند. چندین بار حملههایی علیه نیروهای نظامی یونیفیل صورت گرفته است. از جمله بر اثر یکی از این حملهها شش سرباز اسپانیایی در ماه ژوئن کشته شدند.
یک کارشناس سازمان ملل متحد در منطقه در بهار گذشته وضعیت را برای خبرنگاران این گونه توصیف کرد: برای مثال در روستایی کوچک در مرز اسراییل در بسیاری از زیرزمینها اسلحه وجود دارد. وظیفه نیروهای سازمان ملل نیست که این سلاحها را بیرون بیاورد و ارتش لبنان هم این کار را نمیکند.
کریستینا سگولیا در باره بحثهایی میگوید که هم اکنون در سازمان ملل متحد در مورد وضعیت جنوب لبنان در جریان است: “خروج کامل اسراییلیها از لبنان موضوع گفتگو میان اسراییل، لبنان و سازمان ملل است. همچنین در باره ادامه پرواز هواپیماهای اسراییلی بر فراز خاک لبنان گفتگو صورت میگیرد، یعنی در باره عملی که منجر به کاهش اعتبار و قدرت دولت لبنان و نیروهای یونیفیل در چشم مردم محل میشود.“
هنوز روشن نیست که چه مدت زمانی برای تحقق قطعنامه ۱۷۰۱ سازمان ملل لازم است. به نظر خانم سگولیا این بستگی به قدرت ارتش و دولت لبنان دارد. از این رو این کارشناس خاورمیانه منتظر نتایج انتخابات ریاست جمهوری لبنان است که تا ۲۴ نوامبر روشن خواهد شد. اگر چه این نتایج تغییری در ماموریت نیروهای یونیفیل بوجود نمیآورد، اما وضعیت منطقه را روشنتر خواهد ساخت.