نوآوری‌های كارآمد در نمایشگاه نابینایان در آلمان
۱۳۹۷ اردیبهشت ۱۱, سه‌شنبه
۱۳۶ غرفه از ۲۰ كشور جهان نوآوری‌های خود را در شانزدهمين نمايشگاه جهانی آسان‌سازهای نابينايان و كم‌بينايان به بيش از ۳ هزار بازدیدکننده عرضه كردند. اين بزرگترين نمايشگاه جهان در نوع خود به شمار می‌آيد و همه ساله در محلی به وسعت ۴۵۰۰ متر مربع برگزار می‌شود.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
امسال نيمی از نوآوری‌ها را خدمات ويژه نابينايان تشكيل می‌داد كه عرضه‌كنندگان آن سازمان‌های دولتی و مردم‌نهاد هستند و در درجه اول برای معرفی بيشتر خود به نمايشگاه آمده بودند. اين سازمان‌ها در سه روز برگزاری نمايشگاه سخنرانی‌ها و نشست‌های گفت‌وگو هم ترتيب داده بودند كه بيشتر درباره عوارض نابينايی و كم‌بينايی و برخورد كارشناسان و جامعه با آن بود. مسأله همترازسازی توانخواهان با ديگر طيف‌های جامعه يكی از موضوع‌های اصلی سخنرانان بود و چند سخنران هشدار دادند: «ما امروز مشكل بدنی نداريم ولی فردا ممكن است كه جزو توانخواهان باشيم. اين است كه بايد موضوع توانخواهان را موضوع خودمان بدانيم.»
آسان‌سازهای سبک وقابل‌حمل
از آنجايی كه محصولات همگانی رايانه‌ای همه كوچکتر و حمل‌پذيرتر شده‌اند، شركت‌های فنآوری ويژه نابينايان هم در قابل حمل ساختن وسايل خود با يكديگر رقابت می‌كنند. شركت اسرائيلی اوركام Orcam متن‌خوان خود را در يك دوربين ريز جا داده است. فِليكس مودِمان مسئول شركت به دويچه وله گفت: «اوركام ۲ را به راحتی می‌شود به دسته یک عينک وصل كرد. به اين ترتيب نابينا با اشاره یک انگشت، می‌توانند هر متنی اعم از نوشته روی كاغذ، سردر خانه‌ها و مغازه‌ها و نوشته‌های روی تابلوها را بخوانند.»
شركت "آی اِنجِل" eye angle از چين هم سخت‌افزاری مركب از يك عينک گوشی‌دار و یک صفحه كليد ساخته كه افزون بر متن‌خوان، رنگ‌ياب و نورسنج، نابينا را از وجود موانع و اشخاص پيرامونش آگاه می‌كند. مسئول این غرفه در پاسخ اين پرسش كه چرا كاربر بايد اين دستگاه گران را بخرد، وقتی نرم‌افزار "سيينگ اِی آي" Seeing AI از شركت مايكروسافت هم با آيفون همين كار را می‌كند گفت: «ولی آن برنامه، فاصله موانع و اشخاص را به نابينا اطلاع نمی‌دهد در صورتی كه دستگاه ما يعنی "آی اِنجِل سان گلاس" از برخورد نابينا با موانع جلوگيری می‌كند.»
يكی ديگر از دستگاه های جالب، "هايپِر بريل" است. شركت مِتِک از اشتوتگارت برجسته‌نگار مسطحش را تكميل و قابل‌حمل كرده است. با اين برجسته‌نگار، نابينا تمامی سطح نمایش كامپيوتر را يكجا زير دست دارد و مجبور نيست مطالب و پيام‌های روی صفحه كامپيوتر را سطر به سطر بخواند. با اين دستگاه نابينا از شكل و طرح‌های روی صفحه مانيتور هم اطلاع پيدا می‌كند.
افزوده‌هايی برای گوشی‌های هوشمند
شركت اوپرا از اسلواكيا با نرم افزار كُرووس Corvus به نمايشگاه آمده بود. اين نرم افزار ساعت هوشمند تلفن هواوای Huavai را گويا و به اين ترتيب برای نابينايان كارآمد ساخته است. كاربر با افزودن يك سيم‌كارت به اين ساعت در اصل ديگر نيازی به گوشی هوشمند ندارد و هر آنچه با گوشی انجام می‌داده از جمله تلفن، پيامک و بهره‌گيری از برنامه‌های گوناگون را با اين ساعت انجام میدهد.
شركت موبيانس از كره جنوبی هم صفحه كليد "رويو ۲" rivo 2) ) را به نمايشگاه آورده بود. اين صفحه‌كليد تقريبا به كوچكی و سبكی كارت‌های بانکی است و به نابينا همه امكانات يك آيفون را میدهد. اين صفحه‌كليد بلندگو و ميكروفون هم دارد يعنی كاربر برای صحبت‌های تلفنی هم به خود آيفون نيازمند نيست.
شركت فرانسوی كاپسيس هم يك گوشی آندرويد عرضه كرده كه هم با اشاره انگشت (فينگِرتاچ) و هم با كليدهای تعبيه‌شده كار می‌كند تا نابينا در انتخاب نوع كار با گوشی آزاد باشد.
برجسته‌نگار شامل يک رايانه كامل
اگر پيش از اين نابينايان مجبور بودند برای كار با كامپيوتر و برجسته‌نگار پشت ميز بنشينند، اكنون چند برجسته‌نگار قابل‌حمل ساخته شده كه یک كامپيوتر كامل با سيستم عامل ويندوز را در خود جا داده‌اند. شركت سِيكا از ژاپن، تركيبی از يك لپ‌تاپ و برجسته‌نگار نابينايی عرضه كرده كه با سيستِم عامل ويندوز ۱۰ كار می‌كند و به اين ترتيب یک كامپيوتِر كامل را با شكل و وزن يك يادداشت‌بردار سبک و كوچک در اختيار كاربر نابينا گذاشته است. افزون بر اين شركت نام‌آشنای آمريكايی فريدِم سايِنتيفيك هم برجسته‌نگاری عرضه كرده كه به راحتی روی یک لپ‌تاپ كوچك جا می‌گيرد.
از اين گذشته شركت كانادايی هيومنـوِر Humanware "كتابخوان گويا"ی خود را تكميل كرده است. اين دستگاه كوچک حالا علاوه بر ضبط و پخش كتاب‌های شنيداری و امكان جستجو در ويكيپِديا و راديوهای اينتِرنتي، یم "راهياب" يا همان ناويگِيشِن هم هست.
مارتين گريفيت در پاسخ اين پرسش كه وقتی آيفون و سامسونگ هم همين كارها را می‌كنند، چرا نابينا بايد اين دستگاه گران را بخرد گفت: «اگر از دوام باتری و سادگی كار با اين دستگاه بگذريم، باز اينكه نابينا با یک دست و در یک لحظه می‌تواند با دستگاه ما كار كند، دليل قانع‌كننده ای برای تهيه اين آسانساز است.»
تسهيلات روزانه
در نمايشگاه سايت سيتی وسايل روزمره همگانی هم ديده می‌شدند كه تا حدی برای نابينايان مناسب‌سازی شده‌اند. شركت سرشناس آلمانی "ميله" یک ماشين لباسشويی گويا عرضه كرده و شركت گاديو بريل Gaudio braille كه در ماربورگ آلمان توسط یک زوج نابينای آلمانی اداره می‌شود، مايكرووِيوی را برای نابينايان قابل كنترل ساخته است. شركت كِرتِک هم يك ساعت ضد آب به بازار داده كه زمان را با لرزش‌های كوتاه و بلند نشان میدهد.
نمايشگاه سايت سيتی امسال هم جالب و جذاب بود، گرچه اين پرسش هميشگی را پيش می‌آورد كه آيا روزی اين آسان‌سازها آنقدر ارزان خواهند شد كه نابينايان بتوانند آنها را تهيه كنند؟ اين نمايشگاه هر سال برنامه‌های فوق العاده‌ای هم در كنار غرفه‌ها ترتيب میدهد. يكی از اين برنامه‌های جالب امسال آموزش آرايش برای نابينايان زنی بود كه می‌خواهند با چند ترفند كوچک آراسته از خانه بيرون بروند.