مقایسه ترکیه با ایران در آستانه انقلاب اسلامی
۱۳۸۹ دی ۱۶, پنجشنبهآویگدور لیبرمن، وزیر امورخارجه اسراییل در گزارشی در روزنامه "جروزالم پست" با عنوان "ما نمیخواهیم کیسه بوکس ترکیه باشیم" مینویسد که اسراییل مایل به «گفتوگویی صریح و صادقانه» با احمد داوداوغلو، همتای ترک خود است. به گفته لیبرمن اتحاد ترکیه و اسراییل میتواند دوباره تجدید و از سر گرفته شود.
پیشتر وزیر امورخارجه راستگرای اسراییل درباره شکستن محاصره دریایی نوار غزه توسط کشتیهایکمکرسانی ترکیه مدعی شده بود که این اقدام ریشه در مواضع اسلامگرایانه رهبران سیاسی ترکیه دارد.
لیبرمن در این گزارش اخیر تصریح میکند که «تغییرات یکجانبه در مناسبات دو کشور ناشی از اقدامات آگاهانه ما نبوده، بلکه باید به عنوان نتیجه سیاست داخلی ترکیه قلمداد شود».
در ۳۱ مه سال ۲۰۱۰ در پی ارسال چندین کشتی امدادی برای کمک به فلسطینیان نوار غزه، درگیری میان امدادگران ترک و ارتش اسراییل رخ داد که در جریان این زد و خوردها ۹ امدادگر ترک کشته شدند. اسراییل با توقیف کشتیها از شکستن محاصرهی باریکه غزه جلوگیری کرد. اما این اقدام سبب سردی روابط و حملات شدید لفظی میان آنکارا و تلآویو شد.
لیبرمن میافزاید: «متاسفانه رخدادهای اخیر در ترکیه یادآور انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ میلادی به رهبری آیتالله خمینی در ایران است. ایران پیش از انقلاب یکی از متحدان نزدیک اسراییل محسوب میشد و مناسبات دو کشور در عرصهی دولتی و مردمی بسیار مطلوب بود».
روند حوادث پس از انقلاب، ایران و اسراییل را بدل به دشمنان یکدیگر کرد، تا آنجاییکه رهبران سیاسی جمهوری اسلامی بارها خواهان نابودی کشور اسراییل شدند. این تغییر سیاست، نگرانی کشورهای غربی و اسراییل پیرامون برنامه اتمی ایران را در پی داشت.
ادامه تبلیغات ضد اسراییلی در ترکیه
به نظر لیبرمن، اسراییل حال با شگفتی شاهد آن است که رجب طیب اردوغان، نخستوزیر ترکیه خواهان تعامل با ایران و تعدیل تحریمهای جامعه بینالمللی علیه تهران است. وزیر امورخارجه اسراییل همچنین به مخالفتهای ترکیه برای استقرار سامانه دفاع موشکی ناتو در منطقه اشاره میکند. به گفته وی، این پدافند موشکی میتواند به امنیت اسراییل یاری رساند.
لیبرمن ضمن ابراز گلایه از رهبران سیاسی ترکیه مینویسد که فعالیتهایی برای ایجاد «تنفر و تحریک» علیه اسراییل در ترکیه صورت میگیرد، اما دولت اردوغان دست به اقدامی برای جلوگیری از فعالیتها نمیزند.
به گفته مقامات ترکیه، آنکارا در تعقیب سیاستی متعادل در خاورمیانه بوده، اما از سیاستهای شدید اسراییل در قبال فلسطینیها و همچنین برنامه پنهانی اتمی تلآویو انتقاد دارد.
ترکیه و اسراییل در ماه گذشته کوشیدند تا زمینهای را برای گفتوگوهای مجدد ایجاد کنند. ترکیه خواهان عذرخواهی اسراییل به خاطر حمله به کشتی کمکرسانی و کشته شدن ۹ امدادگر ترک است. اما لیبرمن این درخواست ترکیه را «گستاخی» و جسارت خواند.
به گفته ناظران سیاسی از آنجاییکه نتانیاهو، نخستوزیر اسراییل رهبری دولتی ائتلافی را بر عهده داشته که حزب راستگرای لیبرمن نیز بخشی از آن محسوب میشود، ابراز نظرات مختلف در دولت اسراییل امری بدیهی است. اما دقیقاَ همین نظرات متفاوت یکی از دلایل بنبست دیپلماتیک موجود در روابط ترکیه و اسراییل است.
SI/DK