مالزی، برزخ سوداگران ایرانی مواد مخدر

شمار ایرانیان ساکن مالزی حدود ۷۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود. بین ۱۰ تا ۱۴ هزار نفر از این عده سرگرم تحصیل در مراکز آموزش عالی این کشورند و تعداد قابل توجهی نیز به تدریس در دانشگاه‌ها، فعالیت‌های فرهنگی یا تجارت مشغول هستند.

اخبار مربوط به موفقیت‌های شغلی یا دستاوردهای فرهنگی و هنری ایرانیان ساکن مالزی کم نیستند، اما نشریات محلی به موازات پوشش این خبرها، از همکاری برخی ایرانیان با باندهای قاچاق مواد مخدر یا مشارکت آنان در داد وستد "شیشه" و "متامفتامین" نیز گزارش می‌دهند.

آمار ایرانیان دستگیر شده به اتهام قاچاق مواد مخدر در مالزی، از ۱۶ نفر در سال ۲۰۰۹ به ۱۳۸ نفر در سال ۲۰۱۰ رسیده است. ابوسمان یوسف، جانشین وزیر کشور مالزی، با اعلام این خبر افزوده که ۱۲۱ نفر از این افراد، قاچاقچیان حرفه‌ای هستند.

سوداگران مواد مخدر در مالزی با خطر اعدام روبرو هستند. بنا بر قانونی که در ماه ژانویه سال ۲۰۱۰به تصویب رسید، حمل و قاچاق بیش از ۵ گرم ماده مخدر به این کشور، محکومیت مرگ را در پی دارد. با این همه، کمتر هفته‌ای است که روزنامه‌های مالزی از کشف مواد جاسازی شده در بدن یا چمدان مسافران ایرانی در فرودگاه کوالالامپور خبر ندهند.

شیشه، اصلی‌ترین ماده مخدری است که در سال‌های اخیر به مالزی قاچاق می‌شود. پلیس مالزی می‌گوید که بیشترین قاچاقچیان دستگیر شده مواد مخدر، تبعه نیجریه، ترکیه، ایران و بلغارستان هستند و مواد مخدر در بار هوایی پروازهای تهران و از طریق تراتزیت از دوبی، ارمنستان، کیش، دوجه و کلمبو به این کشور راه می‌یابند.

پلیس مالزی موفق شده در آخرین اقدام، دو کیلوگرم "متامفتامین" از چمدان سه ایرانی کشف کند که از طریق بحرین به مالزی سفر کرده بودند. اداره مبارزه با مواد مخدر مالزی، پیش‌تر از دستگیری یک گروه ۹ نفره ایرانی خبر داده بود که قصد وارد کردن ۶۰۰ کپسول از ماده "متامفتامین" به ارزش ۶۴۱ هزار دلار به این کشور را داشتند.

یکی از سنگین‌ترین پرونده‌های قاچاق را یک زوج ایرانی مقیم مالزی دارند که پلیس از خانه ‌آنها، ۲۰۰ کیلوگرم ماده روان‌گردان شیشه به ارزش یک میلیون و سیصد هزار دلار کشف و ضبط کرده است.

شوک خبری دیگر، بازداشت دو ورزشکار و یک مامور حراست سازمان تربیت بدنی در مالزی به اتهام قاچاق مواد مخدر در آغاز سال جاری شمسی بود.

دلایل و انگیزه‌ها

گروهی می‌گویند که علت اصلی افزایش قاچاق مواد مخدر در آسیای شرقی، اوضاع بد اجتماعی و اقتصادی ایران و سود بسیار بالای این سوداگری است. به گفته ناظران، رواج گردشگری در کنار رونق بازار مواد مخدرصنعتی، موجب شده که بسیاری شهروندان ایرانی به صرافت پولدار شدن از راه قاچاق بیفتند.

درآمد بالای فروش مواد مخدر در آسیای شرقی موجب شده که شبکه‌های قاچاق، گروهی را با پرداخت هزینه سفر و اقامت در مالزی، به انتقال وسایل و بسته‌هایی وادارند که در آنها شیشه یا متامفتامین جاسازی شده است. برخی مسافران، تازه هنگام لو رفتن و دستگیری، متوجه نقش خود در در این سوداگری می‌شوند.

دادگاه عالی مالزی، به‌تازگی دو زن جوان ایرانی را که متهم به قاچاق مواد مخدر بودند، تبرئه کرده است. این دو در ۵ فوریه سال ۲۰۰۹ به اتهام حمل حدود یک کیلوگرم شیشه در فرودگاه کوالالامپور دستگیر شده بودند. دلیل آزادی آنها این بود که برچسب هواپیمایی کیف‌های حاوی مواد مخدر، با هویت‌‌‌‌‌‌ این دو تطابق نداشت و دادستان نیز نتوانست ثابت کند که وسایل داخل کیف متعلق به آنها بوده است.

افزابش داد و ستد مواد مخدر در مالزی توسط ایرانیان، به امضای تفاهم‌نامه‌ای بین مسئولان دو کشور انجامیده است. مقامات امنیتی و انتظامی ایران تاکید دارند که سوداگران مواد مخدر با "باندهای مافیایی" ارتباط دارند. معاون وزیر کشور مالزی نیز یادآوری کرده که این جرم، "فراملی" است و مقابله با آن، نیازمند به همکاری همه کشورهاست.

جانشینان وزیران کشور ایران و مالزی، تفاهم‌نامه مبارزه با قاچاق مواد مخدر و مبادله اطلاعات را در تاریخ پنجم مهر ماه ۱۳۸۹ در تهران به امضا رسانده‌اند. این در حالی است که کنسول ایران در مالزی در دهم آبا‌ن ماه، بزرگ‌نمایی قاچاق مواد مخدر در این کشور را توطئه‌ای حساب شده برای تخریب وجهه ایرانیان در منطقه دانسته و اطلاع‌‌‌‌‌‌رسانی رسانه‌های جمعی مالزی در قبال سوداگران ایرانی را "عجولانه" و "مغرضانه" خوانده است.

مهیندخت مصباح

تحریریه: فرید وحیدی