1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
تاریخ

مادر حقوق زنان جهان

۱۳۹۸ اردیبهشت ۱۷, سه‌شنبه

۷ مه ۱۷۴۸؛ ۲۵۱ سال پیش، در چنین روزی بانو اولَمپ دوگوژ در شهرک مونتوبان زاده شد. نام اصلیش ماری، پدرش قصاب و مادرش رختشوی بود.

https://p.dw.com/p/3I3KW
Olympe de Gouges
عکس: picture-alliance/akg-images

 اولَمپ دوگوژ (Olympe de Gouges) در جنوب فرانسه، زاده و در ۱۷ سالگی به ازدواج مجبور شد.

پس از مرگ زودهنگام همسرش، با کارخانه‌دار توانگری آشنا شد و با او به پاریس رفت.

بانو دوگوژ تازه در ۲۶ سالگی سواد خواندن و نوشتن آموخت، اما پیش از آن هم به کمک منشی‌هایش قطعه‌های نمایشی و داستانی تند انتقادی علیه تبعیض زنان و ارتجاع فرانسه و در پشتیبانی از روشنگری می‌نوشت.

بانو دوگوژ که به گفته رِناته کرول، استاد دانش‌های جنسیتی دانشگاه زیگِن آلمان، در زیبایی و شیرین‌زبانی شهره خاص و عام بود، همواره از موقعیت خود در میان نجیب‌زادگان و درباریان برای نبرد علیه تبعیض و قهر بر سیاهان مستعمره‌های فرانسه بهره می‌جست.

۳۷ ساله بود که نمایشنامه پرغوغای "سامور و میرزا" را نوشت و به برده‌داران وقت فرانسه تاخت:

"در کودکی می‌دیدم با آن انسانها مثل حیوانات ملعون خدا رفتار می‌کردند. اما هرچه بزرگتر می‌شدم بیشتر پی می‌بردم که فقط قهر و پیشداوری‌های سفیدپوست‌هاست که آنها را گرفتار و محکوم بردگی سهمگین ساخته و طبیعت هیچ نقشی در این قضیه نداشته است".

با پیروزی انقلاب کبیر فرانسه در سال ۱۷۸۹، نخست از نمایشنامه‌ها و آثار دیگر دوگوژ استقبال شد. این نگاه به آثار او، تا زمانی ادامه داشت که بیانیه، "اعلامیه ۱۷ مادهای حقوق زنان" را پیشنهاد و منتشر نکرده بود. هنگامی که پارلمان فرانسه بیانیه جهانی حقوق بشر و شهروندان را پیشگفتار قانون اساسی کشور قرار داد، ولی زنان را از حقوق شهروندی مستثنا کرد، اولمپ دوگوژ شروع به مخالف کرد. او در بیانیه‌اش، سران انقلاب را "دروغگو، ستمکار، قانون‌شکن و جانوران زیانکار" خواند.

سرانجام با بالا گرفتن انتقادهای شدید دوگوژ از نظام وقت، او را در ۴۵ سالگی در نوامبر ۱۷۹۳ در میدان کنکورد پاریس اعدام کردند.