لایحه خانواده، جنجالبرانگیز و تقبیح شده
۱۳۸۷ مرداد ۱, سهشنبهکمیسیون حقوقی و قضایی مجلس لایحه خانواده را با سرعت و بیسروصدا تصویب کرد. لایحهای که مجلس هفتم سعی کرده بود هرطور شده، آن را از سر خود باز کند. به نظر آمنه شیرافکن، خبرنگار از تهران این سرعت و سکوت به خاطر سروصدای بسیاری بود که لایحه یاد شده و ماده ۲۳ آن در اواسط دورهی کار مجلس هفتم به پا کرد، لایحهای که مجلس قبلی مایل نبود به آن بپردازد. در عینحال که اعتراضات آن دوره، به مجلس هشتم این علامت را داد که اگر بخواهد لایحه خانواده را تصویب کند، باید آن را به فوریت و در یک سکوت خبری و رسانهای به تصویب برساند.
با این همه روزنامهنگاران خبر را گرفتند و منتشر کردند و سیل مخالفت دوباره به راه افتاد.
موضوع چند همسری
این مخالفتها به گروهی معین از فعالان زن محدود نمانده است. لایحه "حمایت از خانواده" صدای اعتراض تقریبا همه طیفهای زنان را بلند کرد، از اصولگرا و اصلاحطلب تا ملی-مذهبی و یا فمینیستهای سکولار و چپ. فعالان زن اعتراض میکنند که چندهمسری قانونی است قرون وسطایی، که پایههای خانوداه را به شدت متزلزل میکند. به علاوه، هیچ معیاری وجود ندارد برای محک زدن اینکه مرد "توان مالی دارد"، یا "عدالت" را میان همسران خود رعایت میکند یا نه.
به گفته مخالفان داشتن چند همسر خود بیعدالتی محض است، با هر قید و شرطی. در مقابل موسی قربانی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفته است که چند همسری "کاملا مطابق اصول شرع است، به تصویب میرسد و کسی هم جرات یا حق مخالفت با آن را ندارد."
ایده تحصن برای اعتراض
فعالان زن در مقابل اعلام کردهاند که در صورت طرح این لایحه در صحن علنی مجلس در اعتراض به آن در مقابل مجلس شورای اسلامی دست به تحصن خواهند زد. خانم شیرین عبادی میگوید در صورت برپایی چنین تحصنی در آن شرکت خواهد کرد. و تاکید میکند که تحت هیچ شرایطی نمیتوان به قرنها قبل بازگشت.
آمنه شیرافکن خبرنگار از تهران میگوید دور از انتظار نیست که علیرغم همه مخالفتها و اعتراضات، این لایحه در صحن علنی مجلس طرح شود. ولی تصویب آن موضوع دیگری است. او با اشاره به صحبتهای موسی قربانی اضافه میکند: "آقای موسی قربانی به عنوان عضو مجلس صحبت میکند. سایرین هم حق دارند براساس قانون نظر مخالف خود را بگویند. رسانهها هم میتوانند به آن بپردازند، صرف نظر از اینکه این بحثها تا چه حد در مجلس تاثیرگذار باشد، ولی قاعدتا وقتی که انتقادها از جانب طیفهای مختلف مطرح شوند، چنین نخواهد بود که آقای قربانی بگوید تصویب میکنیم، کسی هم جرات ندارد مخالفت کند."
آمنه شیرافکن تاکید میکند که با این لایحه حتی از سوی زنان اصولگرا مخالفت شده است: «خانم مریم بهروزی دبیرکل جامعه زینب به خاطر این لایحه یک نشست برگزار کرد و بارها در مصاحبههایشان این لایحه و ماده ۲۳ آن را نقد کرد. مریم بهروزی همچنین حرکت ضعیف زنان مجلس هفتم را نقد کرد. حالا با مجلسی روبرو هستیم که ادامه مجلس قبلی است.»
تقبیحشده در عرف جامعه
چرا چنین لایحهای طرح و تصویب میشود، آن هم در شرایطی که زنان هرروز مطالبات بیشتری را در مقابل حکومت قرار میدهند و کمپینی برای خواستهای خود به وجود آوردهاند؟
فعالان زن معتقد هستند اتفاقا به همین خاطر است که لوایحی مانند لایحه خانواده طرح میشود. به گفته آمنه شیرافکن این یک پاسخ "شفاف" به زنان است که نشان دهند به خواستهای آنها اعتنایی ندارند. ولی «ما با جامعهای در ایران امروز روبرو هستیم که زنان در همه عرصهها وارد عمل شدهاند، در مدیریت، در حوزه آموزش و در فعالیتهای مختلف اجتماعی.» به نظر او طرح چنین لایحهای نشانه عدم شناخت از زنان ایران و تواناییهایی است که به آنها رسیدهاند.
به گفته خانم شیرافکن: «قانونگذاران نمیفهمند که چندهمسری اصلا کارکردی در جامعه ما نخواهد داشت. این موضوع اتلاف وقتی است که باید صرف مثلا برخورد با قانون سنگسار شود، نه لایحهای که حتی در عرف جامعه ما تقبیح شده است.»