شب ایرانی با حضور همسران رئيس‌جمهور فعلی و پیشین آلمان
۱۳۹۱ شهریور ۱۱, شنبه
همزمان با آغاز هفته زبان و کتاب‌خوانی ادبیات در محلات شهر برلین، برنامه‌ای نیز با عنوان "شب ایرانی" شامگاه روز جمعه (۱۰ شهریور / ۳۱ اوت) توسط شعبه نویسندگان در تبعید انجمن قلم آلمان برگزار شد.
بشنوید: گزارشی درباره مراسم "شب ایرانی"
در این برنامه افرادی هم‌چون فهمیمه فرسایی نویسنده ایرانی و همکار بخش فارسی دویچه وله، منصوره شجاعی فعال زنان، یاسمین طباطبائی هنرپیشه‌ی آلمانی ایرانی‌تبار، شهاب‌الدین شیخی شاعر جوان کرد ایرانی و جلال سرافراز شاعر و منتقد ادبی درباره موضوعاتی هم‌چون وضعیت خبرنگاری امروز ایران، هنر و ادبیات امروز ایران و مسئله زنان سخنرانی کردند.
دانیلا شات و کریستا رائو همسران رئیس‌جمهور فعلی و پیشین آلمان نیز از جمله دیگر شرکت‌کنندگان در این مراسم بودند.
برلین خانه بسیاری از ایرانیانی است که پس از انقلاب ۱۹۷۹ ایران و در فواصل مختلف کشور خود را ترک کرده‌اند. نسرین بصیری که به همراه فرهاد پایار مراسم "شب ایرانی" را تدارک دیده، به دویچه وله می‌گوید هدف از برگزاری مراسم شب ایرانی آشنا کردن مخاطبان آلمانی با وضعیت سیاسی و اجتماعی ایران بوده است.
در این مراسم یاسمین طباطبایی، بازیگر ایرانی سینمای آلمان، ترجمه آلمانی شعرهایی از شاعران ایرانی، از آنهایی که هم‌اکنون در زندان و یا در تبعید و تحت پیگرد قرار دارند و نیز شاعرانی چون محمد مختاری و پروانه فروهر که در قتل‌های زنجیره‌ای سال ۱۹۹۷ جان خود را از دست داده‌اند، به همراه اشعاری از سیمین بهبهانی، جواد مجابی، شاملو و عمران صلاحی برای حاضران خواند.
غزلی از طاهره قرة‌العین
منصوره شجاعی از فعالان جنبش زنان ایران نیز در مراسم شب ایرانی درباره هنر آواز زنان ایرانی سخنرانی کرد و با معرفی کوتاهی از فاطمه زرین‌تاج برغانی قزوینی ملقب به "قره‌العین"، یکی از غزل‌های منسوب به او را (گر به تو افتدم نظر چهره به چهره رو به رو/شرح دهم غم تو را نکته به نکته مو به مو...) خواند.
طاهره قرة‌العین، احتمالا اولین زن نامداری است که در سال ۱۲۲۷ خورشیدی یعنی ۹۰ سال پیش از کشف حجاب رضا شاه بدون روبنده که رسم آن روزگار بود در اجتماع و در میان مردم ظاهر شد.
منصوره شجاعی درباره چرایی انتخاب این غزل در مراسم شب ایرانی به دویچه وله می‌گوید: «این غزل از نگاه زنانه، خواست و آرزوی شاعر برای ملاقات بی‌پرده و بدون حجاب، چون آن زمان زنان باید روبنده می‌پوشیدند، برای دیدار با یار و صحبت کردن چهره به چهره با او را بیان می‌کند. دلیل انتخاب این شعر هم به واسطه جسارت شاعر به نسبت آن زمان بود و هم این‌که مصرع "چهره به چهره روبه‌رو" تداعی کننده روش چهره به چهره ما در "کمپین یک میلیون امضا" است.»
این فعال جنبش زنان همچنین به آهنگ این غزل منسوب به طاهره قرة‌العین اشاره می‌کند و می‌گوید قرار بود در مراسم شب ایرانی این غزل ترجمه نشود و به زبان اصلی خوانده شود تا آلمانی‌ها این غزل را با آهنگ شعر فارسی گوش کنند. این غزل یکی از خوش‌آهنگ‌ترین غزل‌ها بین اشعار منسوب به قرة‌العین است.
«داستان بی‌پایان تبعید»
شهاب‌الدین شیخی شاعر و روزنامه‌نگار جوان کرد که به تازگی ایران را ترک کرده نیز در مراسم شب ایرانی با موضوع "داستان بی‌پایان تبعید" سخنرانی کرد.
آقای شیخی می‌گوید بحث من درباره تفاوت زبان و فرهنگ و تبعید شدن به زبان دیگری بود. او اضافه می‌کند: «ابزار یک نویسنده و شاعر زبان است. یک شاعر هنگام تبعید از زبان خود و از مخاطبان خود بیرون می‌آید. از طرف دیگر یک نویسنده در کشور خود پایگاه اجتماعی و مخاطبی داشته و هنگام تبعید این دغدغه را دارد که ارتباطش با مخاطبانش کمتر شود. اگر نویسنده در کشور جدید بخواهد شروع به فعالیتی هم‌چون روزنامه‌نگاری یا شاعری بکند دچار یک شکاف همیشگی خواهد شد که تا ابد با او خواهد ماند. به قول آدرنو این زخم مهاجرت است که با برگشتن هم ترمیم نخواهد شد.»
در مراسم شب ایرانی در کنار سخنرانی‌ها، نمایشگاه نقاشی از چند هنرمند ایرانی نیز برگزار شد. کیانوش مجیدی چند نقاشی درباره "جنبش سبز"، اکرم ابویی نقاشی‌هایی با موضوع "زن و فوتبال" و شهلا آقاپور چند نقاشی ابستره با موضع تن و چهره زن به نمایش گذاشتند.