سه اثر دیگر تاريخى ايران در ليست ميراث فرهنگى جهان
۱۳۸۷ تیر ۱۷, دوشنبه
ثبت شدن نهمين اثر جهانى ايران در يونسكو خبر مسرت بخشى بود كه بسيارى از ايرانيها را شاد كرد اما شايد در اين ميان زائران كليساى سنت تادئوس، سنت استپانوس و كليساى زور زور از شنيدن پيوستن زيارتگاههايشان به ليست ميراثهاى فرهنگى جهان بيشتر از ديگران خوشحال شدند. ايسنا به نقل از عبدالرسول وطن دوست، سرپرست هيات اعزامى ايران نوشت كه در روز يك شنبه ساعت ۸ بعد از ظهر به وقت محلى در ايالت كبك كانادا پرونده مجموعه كليساهاى ارامنه از ايران به همراه چند بناى اطراف آن ها در سى و دومين اجلاس كميته يونسكو مطرح شد كه نهايتا هم به تصويب رسيد.
كليساى سنت تادئوس كه به قره كليسا هم شهرت دارد، يكى از همين آثار است كه در نزديكى ماكو در شمال غرب ايران قرار دارد. اين كليسا به دليل دفن شدن "تادئوس مقدس"، يكى از حواريون حضرت مسيح در سال ۶۶ ميلادى، امروزه تبديل به يكى از بزرگترين زيارتگاههاى ارامنه در ايران شده است. قره كليسا يا همان كليساى سنت تادئوس كه به دليل به كار رفتن سنگهاى سياه در ساخت آن به اين نام شهرت پيدا كرده است، يكى از با ارزش ترين آثار تاريخي ايران محسوب مى‌شود.
به جز كليساى سنت تادئوس، كليساى زور زور نيز يكى ديگر از آثار ثبت شده از اين مجموعه است. اين كليسا در بستر رودخانه قره سو قرار داشت كه پيش از اين و به دليل احداث سدى روى اين رودخانه توسط كارشناسان ميراث فرهنگى ايران به بالاى تپه‌اى منتقل شد. همين جابه جايى باعث شد يونسكو خواستار مشخص كردن اصالت اين بنا پس از مرمت شود كه با توجه به اينكه كارشناسان ايرانى در عمليات مرمت بيش از نيمى از سنگهاى اين بنا را مجددا مورد استفاده قرار داده بودند، اين كليسا پس از اين نقل و انتقال همچنان اصالت تاريخى خود را حفظ كرد و از خطر خط خوردن از ليست يونسكو نجات يافت.
بيشتر از هفت قرن قبل در نزديكي شهر جلفا در آذربايجان شرقى كليساى سنت استپانوس به دست يكى از اسقفان اعظم آن زمان احداث شد كه امروز اسم اين كليسا در كنار دو كليساى ياد شده در ليست ميراث فرهنگى جهان قرار گرفته. كليساى سنت استپانوس آرامگاه استپانوس قديس است كه يكى از نخستين كسانى بوده كه به دين مسيح گرويد. بعد از قره كليسا، كليساى استپانوس يكى از مهمترين كليساهاى ارامنه در ايران است.
پرونده مجموعه كليساهاى ايران يك بار ديگر نيز در سال ۲۰۰۷ ميلادي به يونسكو ارائه شده بود كه به دليل وجود نقص فنى در پرونده شانس جهانى شدن خودش را از دست داد.
حسين وكيل على‌آبادى، مدير كل دفتر ثبت آثار ميراث فرهنگى، پيش از اين در گفتگويي با ايرنا ازتهيه پرونده نوروز به عنوان يك اثر معنوى براي ثبت جهانى و قدم بعدى ايران خبر داده كه قرار است دهم مهرماه سال جارى به مركز يونسكو ارسال شود.
در مجموع امسال در نشست يونسكو ۴۱ پروژه ديگر نيز شركت دارند كه از ميان آنها تا به اينجا شهر الهجر در عربستان سعودى، خانه‌هاى گلى در ايالت فوجيان چين و كوه لامورن در جزيره موريس از ديگر آثار ثبت شده در ليست ميراث فرهنگى جهان هستند.