دیدار دشوار اردوغان با ترامپ
۱۳۹۸ آبان ۲۲, چهارشنبهسفر کاری اردوغان به آمریکا روز دوشنبه ۲۱ آبان (۱۲ نوامبر) آغاز شد. در این سفر مولود چاووشاوغلو وزیر امور خارجه، برات آلبایراک وزیر خزانهداری و دارایی، خلوصی آکار وزیر دفاع، رخسار پکجان وزیر تجارت اردوغان را همراهی کردند.
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
ترکیه و آمریکا عضو پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) هستند و نیروهای آمریکایی در پایگاههای نظامی این کشور مستقرند اما در هفتههای اخیر مناسبات دو کشور فراز و فرودهای زیادی داشته است.
دونالد ترامپ بعد از عملیات "چشمه صلح" ارتش ترکیه در شمال سوریه در یک توئیت ترکیه را تهدید کرد و نوشت: «اگر ترکیه دست به اقدامی بزند که آن را خارج از حد تشخیص دهم، اقتصاد ترکیه را از بین خواهم برد (کاری که قبلا هم کردهام). آنها، اروپا و سایرین باید حواسشان باشد...»
هنوز مدتی از این تهدیدها نگذشته که اکنون ترامپ فرش قرمز زیر پای اردوغان پهن کرده است. این عمل ترامپ با انتقاد و مخالفتهای شدید نمایندگان دموکرات کنگره مواجهه شده است. سناتور دیک دوربان، به شبکه "سیانان" گفته است: «دست کم ۱۰ دلیل خوب وجود دارد که رئیس جمهور آمریکا نباید با رئیس جمهور ترکیه ملاقات کند».
رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی ترامپ از "پاکسازی قومی و اعدامها" در شمال سوریه ابراز نگرانی کرده است. اوبراین گفته است که یکی از مهمترین خواستههای ترامپ از اردوغان این است که چنین اعمال خشونت آمیزی دیگر تکرار نشود و به جای آن یک آتشبس دائمی با کردها در شمال سوریه انجام گیرد.
مشاور امنیت ملی ترامپ همچنین گفته است: «در قرن ۲۱ جایی برای نسلکشی، پاکسازی قومی و جنایات جنگی وجود ندارد».
هدف مهم ترامپ این است که اردوغان را ترغیب کند از سیستم دفاع موشکی روسی اس ۴۰۰ صرف نظر کند. او گفت که در ناتو جایی برای اس ۴۰۰ نیست و اردوغان این پیام را واضح شنیده است.
هراس ترکیه از هیولای تحریمها
دولت ترامپ در واکنش به حمله ترکیه به شمال سوریه سه وزیر ترکیه را تحریم کرده بود و تعرفه واردات فولاد از این کشور را ۵۰ درصد افزایش داده بود. اما بعدا ترامپ از لغو تحریمهای ترکیه خبر داد و گفت تحریمهایی که به دلیل عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه علیه آنکارا وضع شده بود، متوقف میشوند. او تأکید کرد که اگر ترکیه به تعهدات خود عمل نکند تحریمهای آمریکا بازخواهند گشت.
در اواخر ماه اکتبر نمایندگان کنگره با تصویب لایحهای برای تحریم ترکیه از جمله تحریم تسلیحاتی را تصویب کرد. ترامپ اما گفته بود که میخواهد منتظر دیدار خود با اردوغان باشد.
هدف اصلی اردوغان در واشنگتن جلوگیری از تحریمهای قریبالوقوع است. او همچنین میخواهد ترامپ را متقاعد کند که دیگر از گروههای کرد سوری پشتیبانی نکند. اردوغان خواهان استرداد فتحالله گولن واعظ ۷۸ ساله ترک است که در پنسیلوانیای آمریکا زندگی میکند. رئیس جمهوری ترکیه او را مسئول کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ در ترکیه میداند.
با وجود تمامی اختلافاتی که بین آمریکا و ترکیه وجود دارد رهبران دو کشور روابط دوستانه و صمیمی دارند.
بولنت علیرضا، یک کارشناس مقیم واشنگتن در تحلیل مناسبات ترکیه و آمریکا حساب مناسبات ترامپ با اردوغان را جدا میکند و میگوید: «ترکیه در واشنگتن دوستان زیادی ندارد اما اردوغان در کاخ سفید دوستی مانند ترامپ دارد».
خود ترامپ هم بارها از اردوغان تعریف کرده و او را به عنوان "مرد سرسختی که شایسته احترام است" ستوده است.