زیمنس و فضاحت‌هایش – از ایران هم اسم برده می‌شود
۱۳۸۷ مرداد ۱۴, دوشنبه
کنسرن زیمنس
زیمنس شرکت مشهوری است. ۱۶۰ سال قدمت دارد، در سال گذشته‌ی میلادی ۴ / ۷۲ میلیارد یورو پول وارد صندوق آن شده است، در ۱۹۰ کشور نمایندگی دارد، کل کارمندانش ۴۲۰ هزار نفرند که از آنان ۱۳۰ هزارتن در آلمان مستقر هستند. کنسرن زیمنس، که مرکز آن در مونیخ است، در زمینه‌های مختلفی فعالیت دارد، از جمله در تولید ماشین‌آلات صنعتی و وسایل خانگی و دربخشهای انرژی، خودکارگری (اتوماسیون) و مهندسی پزشکی.
شهرت به فساد
شهرت زیمنس فقط به قدرت سرمایه و کیفیت محصولات و دانش و فناوری انباشته در آن نیست. این روزها خبرهای مربوط به زیمنس در رسانه‌های آلمان، عمدتا در مورد فسادکاری‌های مدیریت آن‌اند. محور اخبار این است که در این کنسرن حدود ۳ / ۱ میلیارد یورو در مجاری رشوه و اختلاس روان شده‌اند. در تاریخ اقتصادی آلمان آشکار شدن این حد از فساد در یک شرکت سابقه ندارد. دوره‌ای از فسادکاری ، که اینک مورد توجه است، فاصله‌ی ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۶ است. عده‌ای از رؤسای کوچک و بزرگ در فساد دست داشته‌اند. شرکت اکنون علیه آنان شکایت کرده است. به پرونده‌ی مدیران فسادکار در مونیخ رسیدگی می‌شود. هر روز راز تازه‌ای برملا می‌گردد.
شکایت از مدیران
شرکت، چاره‌ای جز شکایت از مدیران سابق خود نداشته است. دولت با کشف هر مورد از رشوه‌دهی، شرکت را جریمه می‌کرده و در واقع شرکت چوب خطاکاری‌های مدیران خود را می‌خورده است. تا کنون زیمنس بیش از ۱ میلیارد یورو جریمه پرداخته یا خرج پرونده‌های خود کرده است. اکنون سهامداران می‌گویند کافی است. آنان امیدوارند که با جریمه‌ی مدیران سابق، اندکی هم که شده جبران مافات کنند.
انگیزه‌ی رشوه‌دهی
اما چرا مدیران رشوه می‌داده‌اند؟ آنان برای اینکه خود را در نزد سهامداران موفق جلوه دهند، در پرونده‌ی کاریشان معاملاتی را ردیف می‌کردند که آنها را با رشوه جور کرده بودند. رشوه‌دهی در مدیریت سابق زیمنس به یک سبک کار بارز تبدیل شده بوده است. این منش، ویژه‌ی زیمنس نیست و نمی‌توان گفت که مدیریت سابق آن بدشانسی آورده که رازهایش برملا شده است. ابعاد قضیه، بیش از حد متعارف بوده است. حد رشوه‌دهی وقتی از میزانی بالا زند و به سودی که می‌آورد، نزدیک شود، زنگها به صدا درمی‌آیند. رقابت در میان مدیران و چشمان مراقب شرکت‌های رقیب نیز طبعا نقش مهمی در برملاشدن رازها دارند.
زیمنس و ایران
زیمنس در ایران ۱۴۰ سال سابقه‌ی حضور دارد. پس از انقلاب نیز جای پای خود را در ایران حفظ کرده است. تعداد کارکنان زیمنس در ایران، در پایگاه اینترنتی "شرکت سهامی خاص زیمنس" (siemens.ir) ۳۵۰ نفر ذکر شده است. حوزه‌های کاری زیمنس در ایران نیروگاه‌های برق، انتقال نیرو، طراحی و سرویس صنعتی، مخابرات و وسایل پزشکی هستند.
نیروگاه اتمی بوشهر را قرار بود، زیمنس بسازد. زیمنس از بابت این نیروگاه، که قرارداد ساخت آن در سال ۱۹۷۴ امضا شد، در مجموع ۴۰۰ میلیون مارک آلمان غربی (معادل ۵ / ۲۰۴ میلیون یورو) دریافت کرد.
هم اکنون برآورد می‌شود که ارزش معاملات زیمنس با ایران در سال بیش از ۵۰۰ میلیون دلار باشد. رابطه‌ی فعال زیمنس با ایران بویژه مورد انتقاد آمریکا و اسرائیل است.
در رسانه‌های آلمان نیز به رابطه‌ی زیمنس با ایران برخوردی انتقادی دارند. بر اساس گزارش‌های هفته‌نامه‌ی "اشپیگل" و نیز گزارشی در تلویزیون اتریش (ORF)، این گمان قوی وجود دارد که زیمنس تکنولوژی مخابراتی در اختیار جمهوری اسلامی قرار می‌دهد، تکنولوژی‌ای که به کار کنترل مکالمات تلفنی، بویژه با خارج، می‌آید.
رشوه برای پروژه‌ی نیروگاه
اکنون از میان مدیران فاسد زیمنس، بویژه از رئیس کل سابق، هاینریش فن پیرر (Heinrich von Pierer) سخن در میان است. "اشپیگل" به وی "مستر زیمنس" (Mr. Siemens) نام داده است. پیرر از سال ۱۹۹۲ تا ۲۰۰۵ رئیس هیئت مدیره و از سال ۲۰۰۵ تا آوریل ۲۰۰۷ رئیس هیئت ناظران زیمنس بوده است. از قرار معلوم در زمان ریاست او بر هیئت مدیره موضوع فساد مطرح شده و قرار گذاشته شده که سخت‌گیری‌های بیشتری صورت گیرد. اکنون به پیرر اتهام زده می‌شود که او مانع از جدی گرفتن قضیه شده است.
در همان هنگام که این بحثها مطرح بوده، خود "مستر زیمنس" رشوه‌دهی به یک واسط عرب را برای انجام یک معامله با ایران ممکن کرده است. به فرد دلال ۶۵۰ هزر دلار پرداخت شده است. هدف از رشوه‌دهی مشارکت در ساختن نیروگاه برق در ایران بوده است. در خبرها نام نیروگاه ذکر نشده است. "اشپیگل" نوشته است که موضوع کار، پروژه‌ای بوده که خود زیمنس چند دهه پیش از آن صرف نظر کرده بوده است.
ر/ اشپیگل، دی تسایت، خبرگزاری آلمان، خبرگزاری فرانسه، پایگاه اینترنتی زیمنس