1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

روابط ایران و آمریکا:<br>چر اغ‌های رابطه روشن نیست

۱۳۸۷ بهمن ۲۹, سه‌شنبه

از زمانی که باراک اوباما رسما به عنوان رئیس جمهور ایالات متحده وارد کاخ سفید شد از تهران سخنان متفاوت و بعضا متناقضی در مورد احتمال برقراری رابطه میان دو کشور و گفتگوی مستقیم به گوش می‌رسد.

https://p.dw.com/p/Gw4t
عکس: AP Graphics

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، منوچهر متکی، در مورد امکان بهبود روابط تهران و واشنگتن اعتقاد دارد «با توجه به مواضع و ابتکاراتي که تا کنون جمهوري اسلامي ايران نسبت به انتخابات آمریکا اتخاذ کرده، اکنون توپ در زمين امريکاست و آنها بايد پاسخ مناسبي به ابتکارات ما بدهند.» روزنامه دولتی ایران نیز در شماره روز سه شنبه، ۲۹ بهمن، خود از قول مجتبی ثمره هاشمی، مشاور ارشد رئیس جمهور نوشت، تهران از تغییر سیاست‌هایی که «منجر به تهاجم و تضييع حقوق ملت‌ها» بود استقبال می‌کند. ثمره هاشمی معتقد است، دولتمردان جديد آمریکا هنوز به یک جمع بندى مشخص درباره ايران نرسيده‌اند.

تردیدها و هشدارهای اصولگرایان

در حالی که منابع خبری اظهارات محمود احمدی‌نژاد و برخی از مقام‌های بلندپایه دولت را پس از پیروزی باراک اوباما به ریاست جمهوری آمریکا، نشانه‌ی اعلام آمادگی تهران برای گفتگوی مستقیم با واشنگتن تعبیر می‌کنند، برخی از افراد پرنفوذ در جناح اصولگرا، اعتقاد به بهبود روابط دو کشور را خوش‌بینی می‌دانند. روزنامه‌ی کیهان برای دومین بار در دو هفته‌ی گذشته با انتشار مقاله‌ای نسبت به این خوش بینی‌ها هشدار داده است. رئیس جمهور در مراسم ۲۲ بهمن گفته بود، ما از تغییرات حقیقی در سیاست‌های امریکا استقبال می کنیم و آماده گفت وگو در فضای عادلانه و احترام متقابل هستیم.

حسین شریعتمداری مدیر مسئول کیهان و نماینده رهبر جمهوری اسلامی در این موسسه در سرمقاله روز سه شنبه می‌نویسد، این اظهارات «برخلاف انگیزه انقلابی رئیس جمهور و انتظاری که داشته‌اند "بازی در میدان دشمن" بوده است.» شریعتمداری می‌افزاید، برای جلوگیری از پدید آمدن این تصور غلط که جمهوری اسلامی در مواضع انقلابی‌اش تجدیدنظر کرده، لازم است برداشت‌های نادرست از این سخنان «به گونه‌ای هوشمندانه و بی‌درنگ جبران شود.» او در بخش دیگری می‌نویسد، گرچه سخنان رئیس جمهور «باید دقیق‌تر و حساب شده‌تر ادا می‌شد» اما تردیدی نیست که منظور او «حساب باز کردن روی شعار "تغییر" اوباما نبوده است.» شریعتمداری با اشاره به بازتاب اظهارات محمود احمدی‌نژاد در محافل سیاسی و رسانه‌های غربی هشدار می‌دهد «ذوق زده نشوید.»

تصمیم‌گیرنده‌ی نهایی

مدیرمسئول روزنامه کیهان در یاداشت خود تاکید می‌کند، تصمیم در مورد رابطه با آمریکا بر عهده رهبر جمهوری اسلامی، آیت‌الله خامنه‌ای، و یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های رئیس جمهور پیروی بی چون و چرا از اوست. شریعمتداری در ادامه، بخش‌هایی از سخنان گذشته‌ی آیت‌الله خامنه‌ای را نقل می‌کند که نه تنها رابطه، که مذاکره با آمریکا در شرایط حاظر را برخلاف مصالح و منافع ملی عنوان کرده است. رهبر جمهوری اسلامی ۲۶ اردیبهشت ۸۶ در جمع علما و اساتید حوزه علمیه مشهد گفته بود سياست عدم مذاكره و ارتباط با آمريكا تا هنگامي كه سياست‌هاي اين کشور تغيير نكند به قوت خود باقي است.

مشکلات به زودی برطرف نمی‌شود

باراک اوباما پس از ورود به کاخ سفید از دولت ایران خواست قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل را محترم بشمارد، و از جمله فعالیت‌های مربوط به غنی‌سازی اورانیوم را به حالت تعلیق درآورد. برخی از اصولگرایان تعلیق را خط قرمز نظام جمهوری اسلامی می‌دانند و این درخواست را نشانه‌ی عدم تغییر واقعی در سیاست‌های آمریکا قلمداد می‌کنند. با این همه ایران بخشی از فعالیت‌های مرتبط با غنی سازی اورانیوم را اواخر دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی به حال تعلیق درآورده بود. حسن روحانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، دوشنبه ۲۸ بهمن، در گفتگویی با رادیو «صدای آشنا» که متن آن، در سایت خبری شهاب نیوز منتشر شد گفته است، این تصمیم در جلسه‌ای با حضور سران نظام، از جمله آیت‌الله خامنه‌ای، گرفته شد.

حسین روحانی که همچنان نماینده رهبر جمهوری اسلامی در شورای عالی امنیت ملی است می‌گوید اگر سیاست‌های کاخ سفید در قبال ایران واقعا تغییر کند ممکن است پاسخ تهران نیز تغییر باشد. ظاهرا به رغم مواضع تند روزنامه کیهان هنوز امید به تغییر در سیاست‌های واشنگتن کاملا از میان نرفته است. گرچه بسیاری از تحلیلگران، همچنانکه حسن روحانی، معتقدند مشکلات میان دو دولت پیچیده‌تر و متنوع‌تر از آنست که بتواند در چند ماه و حتا چند سال آینده کاملا برطرف شود.

پرش از قسمت در همین زمینه

در همین زمینه