رئیس مجلس: تقویت آژانس به جای کاهش همکاری
۱۳۸۹ خرداد ۲۷, پنجشنبه
علی لاریجانی که برای دیدار با برخی از مراجع تقلید به حوزه‌ی انتخابیه خود، شهر قم سفر کرده است، ظهر امروز، ۲۷ خرداد، در جمع خبرنگاران حاضر شد و به پرسش‌های آنان، از جمله درباره واکنش تهران به تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت پاسخ داد. این چهارمین قطعنامه در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی است که با اجرای آن تحریم‌های دامنه‌دارتر و شدیدتری علیه ایران اعمال خواهد شد.
کمک به آژانس تضعیف شده؟
همزمان با تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ علاء‌الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، از بررسی طرحی خبر داد که قرار بود برای تجدیدنظر در رابطه با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تقدیم مجلس شود. بروجردی به خبرگزاری مهر گفته بود: «روز یکشنبه آینده [۲۳ خرداد] اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در جلسه‌ای پیش‌نویس این طرح را تنظیم خواهند کرد.» قرار بود این طرح با قید دو فوریت به رای گذاشته شود.
علی لاریجانی ظهر امروز گفت: «آژانس انرژی اتمی با فعالیت‌های غربی‌ها در حال تضعیف است و ما دو راه پیش رو داریم یا در آن بمانیم و آن را تقویت کنیم یا با خروج از آن و "ان پی تی" [معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای] ضربه آخر را برای نابودی آن وارد کنیم.» او همچنین تصریح کرد: «من معتقدم ما نباید از این دو خارج شویم بلکه باید با تقویت آنها زمینه اجرای مناسب قوانین را فراهم کنیم.»
تغییر موضع نسبت به آژانس
سخنان رئیس مجلس، که پیشتر سرپرستی مذاکره‌کنندگان هسته‌ای جمهوری اسلامی را برعهده داشت، عقب‌نشینی آشکاری از مواضع قبلی اوست. لاریجانی یک هفته پیش از تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ گفته بود: «ما در مسئله هسته‌ای بر موضع خود ایستاده‌ایم و کوتاه نمی‌آییم.» او که در جمع میهمانان خارجی مراسم سالگرد درگذشت آیت‌الله خمینی سخن می‌گفت همچنین تاکید کرد: «اگر ۱۰۰ قطعنامه دیگر هم تصویب شود، ما عقب‌نشینی نمی‌کنیم و در صورت صدور قطعنامه شرایطمان را با آژانس تغییر می‌دهیم».
اسماعیل كوثری نایب رئیس اول كمیسیون امنیت ملی، روز ۲۰ خرداد به خبرگزاری فارس گفته بود، پس از به رای گذاشتن دو فوریت طرح تجدید نظر در رابطه با آژانس در روز ۲۳ خرداد، «بلافاصله متن موضوع این طرح كه "كاهش رابطه ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی" است را اجرا خواهیم كرد».
تهدید کشورهای اروپایی
سخنگوی وزارت امور خارجه رامین مهمانپرست، برخلاف اظهارات نمایندگان و رئیس مجلس، در نخستین نشست خبری خود پس از تصویب قطعنامه، ۲۰ خرداد، به خبرنگاران گفت که تجدید نظر در رابطه با آژانس در دستور کار نیست. بنابرگزارش‌های منتشر شده روز یکشنبه اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس با منوچهر متکی وزیر امور خارجه دیدار کردند تا آنگونه که رسما اعلام شد در جریان تحولات اخیر قرار گیرند. پس از این دیدار بحث در مورد کاهش رابطه با آژانس کنار گذاشته شد.
اظهارت اخیر لاریجانی در حالی ابراز می‌شد که سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مورد افزودن تحریم‌های جدید به تحریم‌هایی که در قطعنامه قید شده تصمیم می‌گرفتند. لاریجانی در این باره گفت: «اروپا باید بداند که اگر این کار را بکند اولاً نمی‌تواند هیچ تاثیری در مواضع هسته‌ای ایران داشته باشد و [ثانیا] اقدامات آنها مقابله به مثل خواهد شد.» او می‌افزاید: «طبیعی است که اگر سنگی بیندازند، در چشمان آنها خاکی نیز پاشیده خواهد شد».
غنی‌سازی ۲۰ درصدی به دستور مجلس؟
در همین حال روز چهارشنبه ۲۶ خرداد طرح جدیدی در مجلس مطرح شد که هدف از آن «مقابله با توطئه‌های آمریکا و انگلیس برای صیانت از دستاوردهای هسته‌ای» عنوان شده است. این طرح که فوریت آن با رای موافق ۱۸۰ نماینده به تصویب رسید، در صورتی که به تصویب نهایی برسد دولت را موظف می‌کند که غنی‌سازی اورانیوم را تا سطح ۲۰ درصد افزایش دهد. لاریجانی گفته است: «به میزان فشار بی‌منطق آنان، درجه غنی‌سازی متناسب با نیازها افزایش می‌یابد».
برخی از ناظران طرح این موضوع در مجلس را بیشتر نمایشی می‌دانند، زیرا جمهوری اسلامی حدود ۴ ماه پیش خبر آغاز غنی‌سازی اورانیوم با پایه‌ی ۲۰ درصد را اعلام کرده بود. سازمان انرژی اتمی در نامه‌ای که اوایل اسفند ماه ۱۳۸۸ به آژانس نوشت ضمن اعلام این خبر خواهان اعزام بازرسان این نهاد شده بود.
ایران اورانیوم با غنای ۲۰ درصد را برای راکتور تحقیقاتی تهران نیاز دارد که یکی از کارهای آن تولید داروهای ویژه است. گفته می‌شود که سوخت این راکتور که در سال ۱۳۷۱ از آرژانتین خریداری شده رو به اتمام است. جمهوری اسلامی تا کنون غنی‌سازی اورانیوم را تا حد ۳ و نیم درصد انجام می‌داد.